Cuộc gọi đầu tiên giữa ông Biden và ông Tập có gì đặc biệt?

Đó là ngày trước năm mới Âm lịch, dịp quan trọng nhất người Trung Quốc dành thời gian có ý nghĩa bên gia đình. Đây cũng là ngày đầu tiên trong kì nghỉ năm mới dài một tuần được gọi là Lễ hội Mùa xuân ở Trung Quốc.

Ông Tetsushi Takahashi, trưởng văn phòng Nikkei Asia tại Trung Quốc, có một số bình luận xung quanh thời điểm cuộc gọi này. Theo ông, Trung Quốc có thể là bên đề nghị cuộc gọi.

Ông Tập Cận Bình và ông Joe Biden. (Ảnh: Reuters, Getty)

Trước đó, trong cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Mỹ CBS ngày 7/2, ông Biden nói về ý định điện đàm với ông Tập. “Chúng tôi vẫn chưa có dịp nói chuyện với nhau”, ông nói, nhưng cho biết “không có lý do gì để tôi không gọi cho ông ấy”.

Trang tiếng Anh của báo nhà nước Trung Quốc, Tân Hoa xã, đưa tin ông Tập “nhận một cuộc gọi từ” ông Biden. Nhưng trong phiên bản tiếng Trung của bản tin, bản chính thức, lại không có từ “yingyao”, một từ thường xuyên xuất hiện trong các tin về cuộc gọi của ông Tập với các lãnh đạo nước ngoài.

Theo Takahashi, từ này hàm ý ông Tập đã lên lịch hẹn cho một cuộc điện đàm để đáp lại đề nghị từ người khác. Việc không dùng từ này cho thấy có khả năng lớn cuộc gọi là do phía ông Tập đề nghị.

Bên cạnh đó, cũng có khả năng cuộc điện đàm được lên lịch vào sáng 30 Tết theo đề nghị từ Bắc Kinh, ông Takahashi nói thêm.

Theo Tân Hoa xã, ông Biden đã gửi lời chúc mừng năm mới và những lời tốt đẹp tới người Trung Quốc trong cuộc điện đàm. Đài truyền hình Trung Quốc CCTV xem đây là một “sự kiện tốt lành”.

Báo nhà nước Trung Quốc Hoàn Cầu thời báo bình luận: "Điểm thú vị nhất của cuộc điện đàm là thời gian. Nó xảy ra vào ngày trước năm mới tại Trung Quốc. Thông cáo của Nhà Trắng cũng cho biết ngay từ đầu ông Biden đã gửi lời chào và lời chúc sức khỏe tới người dân Trung Quốc nhân dịp Tết Nguyên đán. Đây có thể được hiểu là cử chỉ thể hiện sự tôn trọng của ông Biden đối với Chủ tịch Tập và Trung Quốc.

Có vẻ như ông đang sử dụng thiện chí đó để cân bằng với những thông điệp cứng rắn mà chính quyền mới của Mỹ đã gửi đi trong những ngày gần đây, cũng như những cách giải thích khác nhau liên quan đến những thông điệp này".

Sau đó, ông Biden cho biết cuộc gọi kéo dài 2 giờ đồng hồ. Đây được xem là thời gian điện đàm dài đối với một Tổng thống Mỹ.

Bình luận về điều này, Tổng biên tập Hoàn Cầu thời báo Hồ Tích Tiến cho rằng đó là “thông điệp tích cực” và cho thấy cuộc gọi thể hiện “giao tiếp có chiều sâu”. “Đây là một sự giao tiếp mang tính xây dựng”, ông Hồ nói.

Các nhà phân tích khác cho rằng cuộc điện đàm đầu tiên của Tổng thống Mỹ Joe Biden với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào đêm trước Tết Nguyên đán là bước đầu tiên để giải quyết căng thẳng trong mối quan hệ, nhưng lập trường cứng rắn của Mỹ đối với Trung Quốc nhiều khả năng vẫn sẽ tiếp diễn.

Wei Zongyou, giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Phục Đán, cho biết thời gian cuộc điện đàm có thể mang tính biểu tượng nhưng sẽ không dễ để hai bên giải quyết căng thẳng.

“Ông Biden nói chuyện qua điện thoại với nhà lãnh đạo Trung Quốc vào thời điểm này, để chuyển lời chúc Tết Nguyên đán, là một tín hiệu quan trọng cho thấy ông ấy không giống như ông Trump và sẽ không tiếp tục đối đầu toàn diện (với Trung Quốc) trên mọi mặt trận”, Wei nói.

Wei nói thêm, các mối quan hệ có thể có cơ hội thay đổi, nhưng xét đến nhiều vấn đề hai bên đang có, sẽ rất thách thức để giảm căng thẳng và không thể làm điều đó "chỉ trong một đêm".

Phương Anh (Nguồn: SCMP, Nikkei Asia, Global Times)