Cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine có thể làm tăng giá ô tô
Cuộc khủng hoảng đang leo thang ở Ukraine có thể khiến Tổng thống Joe Biden đưa ra các lệnh trừng phạt đối với Nga, dẫn đến những thiệt hại đáng kể đối với ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.
Hiện tại, Nga là một trong những nhà cung cấp lớn nhất thế giới đối với một số kim loại chính trong sản xuất ô tô gồm Palladium và Nikel. Ngoài ra, đất nước này cũng là nơi đặt nhà máy của hàng loạt ông lớn trong ngành như: Stellantis, Volkswagen và Toyota.
Theo các nhà phân tích và quan chức trong ngành, hiện có ít nhất 25% số bộ phận trên ô tô do Nga sản xuất đến từ nước ngoài - bao gồm cả Mỹ, điều đó có thể gây khó khăn cho hoạt động sản xuất của họ khi các lệnh trừng phạt được đưa ra.
Tác động từ các lệnh trừng phạt cũng có thể ảnh hưởng đến chính nước Mỹ khi Nga là nhà cung cấp Nikel lớn thứ ba trên thế giới (kim loại sử dụng trong pin xe điện) và nước này cũng cung cấp 40% lượng Palladium sử dụng trong bộ chuyển đổi xúc tác trên các ô tô chạy bằng xăng và dầu. Nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin trả đũa phương Tây bằng cách cắt nguồn cung Palladium, "các nhà sản xuất ô tô sẽ phải tìm nguồn cung cấp thay thế hoặc họ sẽ không thể chế tạo ô tô với động cơ đốt trong", nhà phân tích ô tô của Guidehouse Insights - Sam Abuelsamid - cho biết.
Nam Phi và Zimbabwe cũng sản xuất một lượng đáng kể Palladium nhưng giá của kim loại này đang tăng vọt trước khi quân đội Nga tiến vào Ukraine. Vào giữa tháng 12/2021, mỗi ounce Palladium chỉ có giá 1.600 USD nhưng vào ngày 23/2 vừa qua đã tăng lên hơn 2.400 USD. Do đó, mỗi chiếc xe con có thể đắt hơn trước đây 150 USD và các loại lớn hơn như SUV, bán tải và xe thể thao có thể đắt thêm 200 USD.
Trong trường hợp này, các nhà sản xuất sẽ phải tính toán chi phí để tăng giá bán thêm hoặc tự bù khoản tiền đó, khi giá ô tô mới đang ở mức kỷ lục, trung bình 45.000 USD vào tháng 1 vừa qua.
Nếu nguồn cung Nikel bị hạn chế, điều đó có thể làm chậm quá trình sản xuất pin dùng trong xe điện và cản trở kế hoạch lớn của chính quyền Biden - đưa ô tô điện chiếm một nửa số ô tô mới vào năm 2030. Theo chuyên gia Abuelsamid, hiện vẫn có Indonesia và Philippines là 2 nguồn cung Nikel lớn nhất nhưng nhu cầu và giá cả đang tăng khiến các nhà sản xuất có thể đối mặt với những thách thức tương tự như Palladium.
Trong khi đó, các nhà sản xuất ô tô tại Nga cũng có lý do để lo lắng khi phụ thuộc vào nguồn cung từ nước ngoài. Tập đoàn Gaz, chuyên sản xuất xe thương mại và linh kiện ô tô xuất khẩu, đã công khai cảnh báo về việc họ phải ngừng sản xuất nếu các lệnh trừng phạt được ban hành. Một số nhà sản xuất ô tô nước ngoài đang hiện diện tại Nga như Stellantis cũng đang báo động tình trạng đáng lo ngại.
Joe Phillippi, người đứng đầu AutoTrends Consulting, cho biết các lệnh trừng phạt "chủ yếu sẽ tác động đến các nhà sản xuất ô tô châu Âu và một số hãng châu Á".
Khi cuộc xung đột hiện tại bắt đầu, Stellantis đã tăng cường sản xuất xe tải và các loại xe khác phục vụ cho việc xuất khẩu tại một nhà máy bên ngoài Moscow. Tuy nhiên, giám đốc điều hành Carlos Tavares của tập đoàn cho biết công ty có thể phải suy nghĩ lại về chiến lược đó: "Nếu chúng tối không thể cung cấp cho nhà máy, nếu điều đó trở thành sự thật, chúng tôi phải chuyển việc sản xuất sang nhà máy khác hoặc phải tự giới hạn".
Trong số các nhà sản xuất châu Âu đang hoạt động tại Nga, Volkswagen cho biết: "Mức độ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của chúng tôi tại các quốc gia bị ảnh hưởng đang liên tục được xác định".
Nhà phân tích Abuelsamid cũng chia sẻ: "Câu hỏi lớn ở đây là Trung Quốc sẽ làm gì", đồng thời ông đưa ra giả thuyết: "Nếu chúng ta áp đặt các biện pháp trừng phạt nặng nề đối với Nga, họ có thể đáp trả và ngừng cung cấp những thứ cần thiết cho chúng ta", trong đó gồm bảng mạch và các nguyện liệu thô khác, chẳng hạn như Lithium dùng cho pin xe điện.
Các nhà phân tích Abuelsamid và Phillippi cho rằng, xét đến sự mong manh hiện tại của chuỗi cung ứng ô tô, còn quá sớm để xác định mức độ ảnh hưởng của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đối với ngành công nghiệp ô tô - nhưng rõ ràng có những lý do để các nhà sản xuất phải lo lắng./.