Cuộc sống ma mị trong bóng đêm

Ánh nắng chiều hè xuyên qua tác phẩm ảnh dán trên kính của nghệ sĩ thị giác Nguyễn Phương, rọi xuống sàn, để lại bóng hình những bông hoa dại trên nền đất. Triển lãm Mầm Sống Trong Đêm khởi nguồn từ trăn trở cá nhân về sự thay da đổi thịt nhanh chóng của đời sống, khiến nghệ sĩ bị chia tách khỏi môi trường sống thời thơ ấu vốn gắn liền với thiên nhiên. 15 tác phẩm ảnh được thực hiện ở nhiều địa danh khác nhau như Cao Bằng, Ba Vì, Hải Phòng, Hà Giang,...

Có cơ hội đặt chân đến những vùng đất khác nhau, chụp hình vào ban đêm, Nguyễn Phương nhận ra cuộc sống trong đêm tối mang một diện mạo khác. Khi không còn tạp âm của đời sống hối hả ban ngày, nghệ sĩ lắng nghe được những thanh âm của sự sống nảy nở trong bóng đêm.

Khi không còn ánh sáng mặt trời, Nguyễn Phương cảm thấy kết nối với thiên nhiên hơn, nhận thấy cuộc sống trong bóng tối vừa ma mị vừa cuốn hút. Ánh đèn flash giúp anh đối thoại với tạo hóa, tái hiện hình ảnh vừa gần gũi vừa xa lạ trong màn đêm.

Các tác phẩm ảnh của Nguyễn Phương được in trên nhiều vật liệu khác sau sao cho phù hợp với không gian trưng bày. Đối với nghệ sĩ, Mầm Sống Trong Đêm không chỉ là triển lãm ảnh, mà còn được xem như tác phẩm nghệ thuật sắp đặt. Tấm hình phong cảnh khổ lớn được đặt trên chất liệu lụa kim sa, trở nên nổi bật hơn trong không gian rộng lớn. Theo chia sẻ của nghệ sĩ, anh sử dụng những vật liệu in công nghiệp, cho thấy sự tương phản giữa thiên nhiên và sự công nghiệp hóa.

Những tấm hình đen trắng được thực hiện trong đêm tối cho thấy kỹ thuật sử dụng flash khác biệt của Nguyễn Phương. Nghệ sĩ sử dụng công suất đèn mạnh, làm mất đi ranh giới giữa ngày và đêm, triệt tiêu đường chân trời.

Nhờ những năm tháng ngồi trên giảng đường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, Nguyễn Phương thể hiện sự khéo léo trong việc xử lý ánh sáng, đem đến nhiều nhịp điệu sáng, kiến tạo những lớp chuyển tinh tế. Sự kết nối giữa phần sáng, phần trung gian và phần tối tạo thành một dải mượt mà.

Ở những mảng tường lớn, Nguyễn Phương treo xen kẽ các tác phẩm khắc họa thiên nhiên và bản thể cá nhân. Phương pháp sắp xếp đối xứng này tái hiện cuộc hội thoại của nghệ sĩ với vạn vật. Bức hình ghi lại bóng lưng nghệ sĩ được đặt đối diện tấm ảnh linh vật Ngọ đại diện cho năm sinh của Nguyễn Phương. Triển lãm cũng bao gồm nhiều tác phẩm chân dung tự chụp, thể hiện sự hòa hợp giữa con người và trời đất.

Mầm Sống Trong Đêm là triển lãm cá nhân đầu tiên của Nguyễn Phương. Trước đó, nghệ sĩ tham gia nhiều triển lãm nhóm, thực hành song song cả nhiếp ảnh và hội họa. Trong thời gian tới, nghệ sĩ mong muốn đem đến những triển lãm cho thấy sự song hành của cả 2 bộ môn nghệ thuật.

Triển lãm Mầm Sống Trong Đêm diễn ra ngày 27/6-11/7 tại không gian Toong (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Linh Vũ - Thế Bằng