Cuộc tranh luận Tổng thống Mỹ trực tiếp đầu tiên: Phép thử tâm lý cho hai ứng cử viên

Tỷ lệ sít sao

Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy tỷ lệ ủng hộ của cả hai ứng viên hiện vô cùng sít sao. Theo kết quả khảo sát được tổ chức Emerson College công bố hôm 21.6, ông Donald Trump đang dẫn trước Tổng thống Joe Biden ở 6/7 bang chiến trường, với tỷ lệ lần lượt là: Arizona (47-43%), Georgia (45-41%), Michigan (46-45%), Nevada (46-43%), Pennsylvania (47-45%) và Wisconsin (47-44%).

Màn tranh biện "một đối một" giữa ông Donald Trump và ông Joe Biden trong cuộc tranh biện tổng thống tại Đại học Belmont ở Nashville, Tennessee năm 2020. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, các cuộc thăm dò mới nhất của NPR/PBS News/Marist cho thấy, cả hai ứng cử viên đều nhận được 49% ủng hộ từ các cử tri đăng ký trên toàn quốc. Điều này phản ánh một phần đáng kể cử tri vẫn chưa thể đưa ra quyết định vào thời điểm này, năm tháng trước khi cuộc bầu cử diễn ra ngày 5.11 tới.

Cuộc tranh luận chưa từng có tiền lệ

Cuộc tranh luận sắp tới giữa Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump sẽ áp dụng một bộ quy tắc mới. Ban vận động tranh cử của mỗi ứng cử viên đã nhất trí với những thay đổi này, bao gồm cả việc tắt tiếng micro khi không phải lượt phát biểu của mình nhằm hạn chế tình trạng ngắt lời đối phương.

Cuộc tranh luận sẽ do hai người dẫn chương trình là Jake Tapper và Dana Bash của hãng tin CNN chủ trì, kéo dài 90 phút và có hai quãng nghỉ quảng cáo. Và lần đầu tiên kể từ năm 1976, sự kiện sẽ diễn ra mà không có khán giả trực tiếp “để bảo đảm các ứng cử viên có thể tối đa hóa thời gian quy định”. Khác với những năm trước, hai ứng cử viên sẽ không có phát biểu mở đầu. Mỗi ứng viên sẽ có một phút để chất vấn và hai phút để phản biện. Kết thúc cuộc tranh luận, mỗi ứng cử viên sẽ có hai phút để phát biểu kết thúc.

Thêm vào đó, hai ứng viên sẽ không được mang theo những ghi chú viết sẵn hoặc đạo cụ lên sân khấu tranh luận mà thay vào đó họ sẽ chỉ được cung cấp giấy bút, một tập giấy và một chai nước. Các nhân viên của hai ban vận động tranh cử cũng không được phép nói chuyện hoặc tương tác với các ứng cử viên tương ứng của họ cho đến khi cuộc tranh luận kết thúc.

Theo CNN, đại diện chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden đã thắng khi tung đồng xu, điều này cho phép họ xác định xem ai sẽ đưa ra phần tranh biện cuối cùng hoặc vị trí của các ứng cử viên trên sân khấu. Theo đó, đội của ông Joe Biden chọn vị trí trên sân khấu với bục phát biểu bên phải, vì vậy người phát biểu cuối cùng để khép lại cuộc tranh luận sẽ là cựu Tổng thống Donald Trump.

Đài CNN khẳng định, hai điều phối chương trình sẽ sử dụng mọi công cụ sẵn có để bảo đảm thời gian và một cuộc tranh luận văn minh. Giáo sư về khoa học chính trị Patrick Stewart thuộc đại học Arkansas (Mỹ) nhận định, với những quy định nghiêm ngặt về thời gian phát biểu, lệnh cấm sử dụng bản ghi chú và không có khán giả cổ vũ, hai ứng cử viên năm nay sẽ phải chuẩn bị kỹ lưỡng để ứng phó với những câu hỏi hóc búa và một kịch bản chương trình nằm ngoài vùng an toàn của họ.

Đối với cử tri, các cuộc tranh luận sẽ thể hiện sự xem xét kỹ lưỡng nhất mà họ có thể dành cho một trong hai ứng cử viên. Đối với các ứng viên, đây là cơ hội để giành được lòng tin của người dân Mỹ và giành được sự ủng hộ của 10% cử tri đã đăng ký, những người vẫn chưa quyết định (6%) hoặc không có kế hoạch bỏ phiếu (4%) trong cuộc tổng tuyển cử ngày 5.11.

Sự kiện ngày 27.6 đánh dấu cuộc tranh luận tổng thống sớm nhất trong lịch sử Mỹ, khi chưa có ứng cử viên nào được đảng của họ chính thức đề cử, tuy nhiên, cả ông Joe Biden và ông Donald Trump đã nhận đủ số đại biểu để giành được đề cử tương ứng từ giữa tháng 3, do vậy mới kiến tạo một cuộc tái đấu trong vòng chạy đua vào Nhà Trắng. Hai ứng viên sẽ nhận đề cử tại đại hội đảng của họ. Đại hội của Đảng Cộng hòa sẽ diễn ra ở Milwaukee, Wisconsin vào tháng tới, trong khi Đại hội của Đảng Dân chủ diễn ra vào tháng 8 ở Chicago.

Đây sẽ là cuộc tranh luận thứ nhất trong số hai cuộc tranh luận dự kiến diễn ra trong năm nay, với cuộc tranh luận tổng thống thứ 2 sẽ do đài ABC News tổ chức vào ngày 10.9 tới.

Được biết, các cuộc tranh luận bầu cử tổng thống Mỹ hiện đều do các tổ chức truyền thông, thay vì Ủy ban Tranh luận Tổng thống điều hành. Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa đã rút khỏi Ủy ban Tranh luận Tổng thống vào năm 2022, do những cáo buộc việc người điều phối thiên vị và thời gian diễn ra chậm. Các thành viên trong ekip của ông Joe Biden từng tuyên bố sẽ không tham gia các cuộc tranh luận năm 2024 nếu ủy ban này đứng ra tổ chức.

Công tác chuẩn bị

Những ngày trước thời điểm diễn ra cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên, Tổng thống Mỹ Joe Biden và ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump có những động thái trái ngược.

Theo đó, những ngày gần đây, ông Joe Biden có những cuộc thảo luận quan trọng với đội ngũ của mình tại Trại David và thực hiện nhiều cuộc tranh luận giả định. Dẫn đầu nhóm công tác chuẩn bị là ông Ron Klain - cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng, người đã phục vụ ông Joe Biden với nhiều vai trò khác nhau trong gần 4 thập kỷ. Ông Klain trước đây cũng đã giúp các ứng cử viên như Al Gore, Barack Obama và Hillary Clinton chuẩn bị cho các cuộc tranh luận tương tự.

Theo The Guardian, phe vận động tranh cử của ông Joe Biden sẽ coi cuộc tranh luận sắp tới là cơ hội để đương kim Tổng thống thể hiện hết mình với vai trò là một nhà lãnh đạo kiên định, và chia sẻ những lập trường của mình với toàn bộ người dân Mỹ về đường lối chính sách, cũng như những hành động ở quá khứ của đối thủ; qua đó nêu bật những thành tích của mình từ tăng trưởng việc làm đến cứu trợ cho các khoản lỗ liên quan đến Covid-19, các khoản vay của sinh viên và đưa ra tầm nhìn trong 4 năm tới. Trong một bản ghi nhớ được công bố hôm 23.6, phe của ông Joe Biden cho biết, người dân Mỹ “sẽ nhìn thấy hai tầm nhìn khác biệt về tương lai trên sân khấu ở Atlanta”.

Về phần mình, ông Donald Trump lựa chọn bỏ qua phương thức truyền thống, thay vào đó là tổ chức các cuộc thảo luận chính sách không chính thức giữa những chặng dừng chiến dịch, tập trung hơn vào việc vận động cử tri. Theo The Hill, mới đây, ông Trump đã xuất hiện ở Philadelphia và khởi động trước cuộc tranh luận bằng cách truyền đi những thông điệp có hiệu quả. Trước đó, cố vấn tranh cử cấp cao Brian Hughes của cựu Tổng thống Donald Trump cho biết, họ muốn xoáy sâu vào những vấn đề liên quan việc di cư và lạm phát, cũng như cách chính quyền Tổng thống Joe Biden giải quyết các cuộc xung đột đang diễn ra trên toàn cầu. Ngoài ra, ứng viên đảng Cộng hòa cũng được cho là sẽ sử dụng cách tiếp cận gần gũi để nêu bật các thành tựu đã đạt được ở nhiệm kỳ đầu tiên, cũng như các chính sách sẽ theo đuổi nếu tái đắc cử.

Người đứng đầu chương trình tranh luận tại Đại học Ohio Jennifer Talbert nhấn mạnh rằng, hai ứng cử viên cần tránh xa những xung đột và tập trung vào cử tri của mình. Bà cho rằng, người kết nối tốt nhất với khán giả tại nhà và thuyết phục họ rằng họ có kế hoạch giải quyết những thách thức lớn mà cử tri phải đối mặt, cuối cùng sẽ là người chiến thắng.

Giới quan sát nhận định, đây là cơ hội để xem cả hai ứng cử viên thể hiện như thế nào trong các cuộc tranh luận quan trọng, đặc biệt khi các cử tri Mỹ băn khoăn trước vấn đề về tuổi tác và sức khỏe của các ứng viên, có thể ảnh hưởng đến khả năng thể hiện trong các cuộc tranh luận, cũng như khả năng tham gia vào các cam kết dài hạn trong chiến dịch tranh cử.

Sau cuộc tranh luận, ông Donald Trump sẽ quay trở lại Virginia để chuẩn bị tham dự sự kiện tranh cử, khi đội làm chiến dịch vận động cho ông đang tăng cường nỗ lực ở các bang mà đối thủ của ông đã giành được 10 điểm vào năm 2020. Trong khi đó, Tổng thống Joe Biden cũng sẽ tới Bắc Carolina để tham dự một cuộc vận động.

Như Ý (Theo CNN; WSJ; The Guardian; The Hill)