Cuốn từ điển chủ đề Bồ Đào Nha-Việt Nam lần đầu được xuất bản

Ngày 6/9, tại Hà Nội, Hội hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Brazil, thành viên của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã tổ chức Lễ ra mắt cuốn từ điển chủ đề Bồ Đào Nha-Việt Nam (Từ điển chủ đề Bồ-Việt).

Từ điển chủ đề Bồ-Việt do Nhà xuất bản Thế giới ấn hành, được giới thiệu lại buổi lễ ra mắt. (Ảnh: Lê An)

Tham dự buổi lễ có Đại sứ Nguyễn Phương Nga, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam; ông Marco Farani, Đại sứ Brazil tại Việt Nam; ông Nguyễn Văn Lạng, Chủ tịch Hội hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Brazil và đại diện Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch… cùng đại diện các viện nghiên cứu, các doanh nghiệp, tổ chức chính trị - xã hội tại Việt Nam.

Theo TS. Nguyễn Văn Lạng, Chủ tịch Hội hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Brazil, tiếng Bồ Đào Nha đã được sử dụng trên 8 nước và vùng lãnh thổ, với khoảng 280 triệu người dùng, đang là ngôn ngữ thông dụng đứng hàng thứ 6 trong số 10 ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới.

Tuy nhiên, rào cản ngôn ngữ này đã gây cản trở đến quan hệ hòa bình, hữu nghị, đoàn kết, giao lưu nhân dân và hợp tác cùng có lợi giữa Việt Nam với Brazil - một đối tác quan trọng của Việt Nam tại Mỹ Latin.

Hiện nay, việc giảng dạy và học tiếng Bồ Đào Nha tại Việt Nam còn khá khiêm tốn. Các ấn phẩm dùng cho việc dạy và học tiếng Bồ Đào Nha mới chỉ có cuốn “Từ điển Bồ Đào Nha – Việt Nam” được ấn hành mang tính nội bộ phục vụ cho việc xuất khẩu lao động do Liên đoàn hợp tác kỹ thuật và chuyên gia với nước ngoài – Trung tâm Đào tạo Ngoại ngữ Hà Nội ấn hành năm 1989 với số lượng ít.

Bởi vậy, Hội hữu nghị và hợp tác Việt Nam-Brazil đã chủ trì xây dựng cuốn từ điển này nhằm góp phần tăng cường giao lưu và hiểu biết lẫn nhau về chính trị, kinh tế, văn hóa giữa Việt Nam với Brazil nói riêng và các nước nói tiếng Bồ Đào Nha nói chung.

Theo đó, Hội đã huy động, tập hợp được những cán bộ giảng dạy, nghiên cứu tiếng Bồ Đào Nha ở các trường đại học, các cơ quan ngoại giao, các tổ chức khác nhau thành nhóm biên soạn.

Trong quá trinh xây dựng cuốn từ điển, Hội nhận được sự quan tâm ủng hộ của nhiều cơ quan, ban ngành, tổ chức cả về tinh thần và vật chất, đặc biệt là Đại sứ quan Brazil tại Việt Nam.

PGS.TS. Vũ Kim Bảng, Trưởng Ban soạn thảo cũng cho biết, Từ điển chủ đề Bồ-Việt ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu của nhiều người yêu mến và mong muốn tiếng Bồ Đào Nha được truyền bá và sử dụng rộng rãi ở Việt Nam.

Cuốn sách được biên soạn bằng ngữ liệu và phương pháp mới nhất, hướng tới mục đích vừa phục vụ cho việc học tập, giảng dạy tiếng Bồ Đào Nha tại Việt Nam, vừa giúp đỡ thiết thực cho người Việt Nam có nhu cầu làm việc, buôn bán, tham quan, du lịch… ở các quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha.

Từ điển chủ đề Bồ-Việt là một cuốn sách dạy tiếng Bồ Đào Nha cơ bản cho người Việt Nam, với cấu trúc ba phần, như sau:

Phần một giới thiệu khái quát về đặc điểm ngữ âm, hình thái và cú pháp tiếng Bồ Đào Nha và cộng đồng các quốc gia sử dụng tiếng Bồ Đào Nha trên phạm vi toàn thế giới.

Phần này giúp cho người đọc có những kiến thức tổng quát nhất về những đặc điểm mang tính loại hình của tiếng Bồ Đào Nha, một ngôn ngữ thuộc nhánh Roman, ngữ hệ Ấ-Âu. Mặt khác, người đọc cũng có được nét phác thảo về sự phân bố các quốc gia sử dụng tiếng Bồ Đào Nha ở các châu lục trên thế giới.

Phần hai của cuốn từ điển được biên soạn với 17 chủ đề giao tiếp liên quan đến các vấn đề cốt yếu nhất về thể chế chính trị, kinh tế-xã hội và đời sống văn hóa. Mỗi chủ đề có cấu trúc chặt chẽ, được sắp xếp theo các trật tự khoa học.

Các chủ đề được lựa chọn theo nguyên tắc dựa vào tính ứng dụng thiết thực đối với người sử dụng. Những người đi làm việc hoặc tham quan du lịch có thể vận dụng ngay chính những câu hội thoại, những từ và cụm tiếng Bồ Đào Nha trong mỗi chủ đề vào tình huống giao tiếp thực tế.

Phần ba là trình bày bảng Từ vựng cơ bản Bồ Đào Nha-Việt Nam với khoảng 15 nghìn đơn vị là từ, cụm từ thông dụng với các ví dụ cần thiết phù hợp với bối cảnh sử dụng, giúp cho người đọc có thể tra cứu và nắm được nghĩa của những từ cần thiết.

Lê An