Cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam lĩnh 7 năm tù
Sau thời gian xét xử và nghị án kéo dài, chiều 30/8, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội đã quyết định tuyên án với cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam và 27 bị cáo khác trong vụ án thâu tóm 'đất vàng' xảy ra ở địa phương này.
Tòa tuyên nhiều mức án nghiêm khắc
Theo đó, HĐXX quyết định tuyên phạt 22 bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” gồm: Trần Văn Nam, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương lĩnh án 7 năm tù; Trần Văn Liêm, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương lĩnh án 7 năm tù; Phạm Văn Cành, cựu Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương lĩnh án 3 năm tù nhưng cho bị cáo này được hưởng án treo; Huỳnh Công Phát, cựu Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 4 năm 6 tháng năm tù; Lý Thanh Châu, cựu Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 4 năm 6 tháng năm tù; Ngô Dũng Phương, cựu Trưởng phòng Tài chính Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương lĩnh án 4 năm tù; Nguyễn Thế Sự, cựu Kiểm soát viên Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 5 năm 6 thángtù; Đỗ Thị Thanh Thúy, cựu Kế toán trưởng Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 30 tháng tù; Hồ Đắc Hiếu, cựu Tổng Giám đốc Công ty tư vấn và thẩm định giá Đông Nam lĩnh án 5 năm tù; Phạm Hữu Hiền, cựu Phó Giám đốc Công ty tư vấn và thẩm định giá Đông Nam lĩnh án 4 năm tù; Hồ Hoàng Nam, cựu Phó Tổng giám đốc Công ty tư vấn và thẩm định giá Đông Nam lĩnh án 3 năm 6 tháng tù; Vũ Thị Lợi, cựu Phó trưởng Phòng Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính tỉnh Bình Dương lĩnh án 30 tháng tù; Nguyễn Thị Kim Liên, cựu Chi cục trưởng Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính tỉnh Bình Dương lĩnh án 4 năm tù; Hà Văn Thuận, cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Bình Dương lĩnh án 4 năm tù; Nguyễn Thái Thanh, cựu Phó trưởng Phòng thuộc Cục Thuế tỉnh Bình Dương lĩnh án 5 năm tù; Võ Thanh Bình, cựu Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương lĩnh án 6 năm tù; Lê Văn Trang, cựu Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương lĩnh án 7 năm tù; Trần Xuân Lâm, cựu Chánh Thanh tra tỉnh Bình Dương lĩnh án 4 năm 6 tháng tù; Võ Văn Lượng, cựu Chánh Văn phòng UBND tỉnh Bình Dương lĩnh án 3 năm 6 tháng tù; Nguyễn Thanh Trúc, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương lĩnh án 4 năm 6 tháng tù; Nguyễn Quốc Hùng, cựu Tổng Giám đốc Công ty Âu Lạc lĩnh án 3 năm 6 tháng tù và Nguyễn Đại Dương (điều hành Công ty Âu Lạc) lĩnh án 5 năm tù.
Ba bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và tội “Tham ô tài sản” gồm:Nguyễn Văn Minh, cựu Chủ tịch HĐTV kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 14 năm về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, 13 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt chung cho cả hai tội danh, bị cáo Minh phải chấp hành là 27 năm tù.
Trần Nguyên Vũ, cựu Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 12 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và 11 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt chung cho cả hai tội danh, bị cáo Vũ phải chấp hành là 23 năm tù.
Huỳnh Thanh Hải, cựu Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Bình Dương lĩnh án 9 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và 8 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt chung cho cả hai tội danh, bị cáo Hải phải chấp hành là 17 năm tù.
Ba bị cáo bị truy tố về tội “Tham ô tài sản” gồm: Võ Hồng Cường, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty Hưng Vượng lĩnh án 5 năm tù; Nguyễn Thục Anh, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phát Triển lĩnh án 3 năm tù nhưng cho bị cáo này được hưởng án treo; Trần Đình Như Ý, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phát Triển án lĩnh án 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
Chỉ đạo đồng phạm thực hiện loạt hành vi sai phạm
Theo HĐXX, tội phạm của vụ án được diễn ra ở nhiều nơi khác nhau. Vụ án này do Viện KSNDTC truy tố và được TAND TP Hà Nội xét xử công khai.
Quá trinh xét xử, HĐXX nhận thấy lời khai của các bị cáo tại phiên tòa cơ bản phù hợp với lời khai của các bị cáo tại CQĐT, của các nhân chứng, những người liên quan trong vụ án. Theo đó, HĐXX có đủ cơ sở xác định Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty 3/2) là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, do Tỉnh ủy Bình Dương trực tiếp quản lý, Nguyễn Văn Minh làm Chủ tịch HĐQT.
Liên quan đến 2 khu đất 43ha và 145ha, các bị cáo tại Tỉnh ủy Bình Dương, UBND tỉnh Bình Dương, Tổng công ty 3/2 và Sở, ngành liên quan đã có hành vi vi phạm pháp luật.
Cụ thể, từ năm 2011, khi Tổng công ty 3/2 xin được giao hai mảnh đất tại khu liên hợp tỉnh gồm 43ha đất xây khu dân cư Tân Phú và 145ha để xây sân golf, nghỉ dưỡng; hồ sơ gửi đến cơ quan thuế và Lê Văn Trang (khi đó là Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương) cùng thuộc cấp đã đề xuất đơn giá gần 52.000 đồng/m2 theo quy định.
Nhóm bị cáo từng là cán bộ tại UBND tỉnh Bình Dương biết rõ cơ quan thuế tỉnh lấy quy định của năm 2006 để áp cho năm 2012 là sai nhưng vẫn phê duyệt. Trong đó, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam bị cáo buộc “biết sai nhưng vẫn giao đất”.
Từ năm 2015, khi Tổng công ty 3/2 thực hiện cổ phần hóa; thời điểm đó, Tỉnh ủy Bình Dương ra văn bản yêu cầu chuyển khu đất 43ha nói trên về Công ty Impco (ban đầu là Công ty con của Tổng công ty 3/2 nhưng từ năm 2016 trực thuộc Tỉnh ủy Bình Dương). Khu đất 145ha dự kiến xây sân golf được yêu cầu “phải giữ lại sau khi cổ phần hóa”. Các bị cáo được xác định đã làm ngược lại yêu cầu trên nhằm hưởng lợi từ các khu đất.
Tại khu 43ha, Nguyễn Văn Minh thống nhất với con rể là Nguyễn Đại Dương cùng các đồng phạm bán trái phép bằng cách mang đi góp vốn liên doanh tại Công ty Tân Phú.
Cụ thể, Tổng công ty 3/2 góp 60 tỉ đồng vào Tân Phú tương ứng 30% cổ phần; Công ty Âu Lạc của Nguyễn Đại Dương góp 70% còn lại.
Sau đó, Nguyễn Văn Minh bán khu đất này cho Công ty Tân Phú; tiếp đó, Tổng công ty 3/2 cũng bán nốt 30% cổ phần của mình tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc với giá 161 tỉ đồng. Tài sản này sau đó được bán cho Công ty Kim Oanh.
Tại khu 145ha, Nguyễn Văn Minh và con gái là Nguyễn Thục Anh cũng tìm cách thâu tóm bằng cách mang đi liên doanh, góp vốn. Tỉnh ủy yêu cầu khu đất phải để lại Tổng công ty 3/2 sử dụng sau khi cổ phần hóa nhưng Nguyễn Văn Minh đưa cả 145ha vào danh mục “tài sản chờ thanh lý” để không xác định giá trị quyền sử dụng đất.
Khu đất sau đó được góp vốn vào Công ty Tân Thành rồi “đẩy đi đẩy lại” giữa các doanh nghiệp sân sau của Nguyễn Văn Minh.
Với hành vi tham ô tài sản, sau khi không đưa 145ha vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, Nguyễn Văn Minh chỉ đạo hoàn tất thủ tục để thay đổi quyền sử dụng đất từ Tổng công ty 3/2 sang tên Công ty Tân Thành.
Xét vai trò, hành vi phạm tội của từng bị cáo trong vụ án, HĐXX xét thấy bị cáo Nguyễn Văn Minh với chức vụ Chủ tịch Tổng công ty 3/2, bị cáo chịu trách nhiệm cao nhất tại đơn vị nhưng với động cơ vụ lợi, bị cáo Minh đã chỉ đạo đồng phạm thực hiện loạt hành vi sai phạm; đã cố ý vi phạm điều lệ của Tổng công ty 3/2, tạo điều kiện cho công ty sân sâu. Hành vi này trực tiếp gây thất thoát cho Nhà nước số tiền hơn 1.850 tỉ đồng.
Biết trái quy định nhưng vẫn làm
Đối với bị cáo Trần Văn Nam, theo HĐXX, với chức vụ Bí thư Tỉnh ủy, tại cuộc họp của Tỉnh ủy, bị cáo Nam biết rõ việc chuyển nhượng của Tổng công ty 3/2 là trái với quy định của Tỉnh ủy nhưng vẫn đưa ra những quyết định sai phạm.
Bị cáo Trần Thanh Liêm với chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, HĐXX nhận định bị cáo phải có trách nhiệm bảo vệ tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp. Dù biết rõ việc chuyển nhượng là trái quy định nhưng bị cáo không ra quyết định hủy bỏ hợp đồng mà vẫn tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Minh thực hiện một loạt hành vi sai phạm.
Trong vụ án này, HĐXX xác định Nguyễn Đại Dương (con rể của bị cáo Nguyễn Văn Minh - PV) nhờ ông Dương Đình Tâm đứng tên hộ cổ phần tại Công ty Âu Lạc. Dương có vai trò xuyên suốt, thúc đẩy, tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Minh và các đồng phạm khác thực hiện hành vi phạm tội.
Đối với tội danh “Tham ô tài sản”, HĐXX nhận định Nguyễn Văn Minh là người khởi xướng, đưa ra chủ trương mua lại cổ phần, gây thiệt hại cho Tổng công ty 3/2 hơn 815 tỉ đồng; số tiền này được sử dụng cá nhân và chia cho các đồng phạm. Ngoài ra, liên quan đến bị cáo Nguyễn Thục Anh (con gái bị cáo Nguyễn Văn Minh - PV), theo HĐXX, Thục Anh đã giúp sức và thực hiện chỉ đạo của bị cáo Minh…
Theo HĐXX, Tỉnh ủy Bình Dương là cá nhân hợp pháp duy nhất của Tổng công ty 3/2, đây là doanh nghiệp nhà nước; Tổng công ty là đối tượng được các cơ quan chuyên môn của nhà nước giám sát.
Song song với đó, HĐXX nhận định cơ chế quản lý đối với Tổng công ty 3/2 là rất chặt chẽ; vì vậy Tổng công ty 3/2 phải tuân thủ các quy định của pháp luật, của Nhà nước, của Luật Doanh nghiệp; nhất quán tuân thủ mọi cơ chế.
Ngoài ra, trong tất cả các tờ trình báo cáo đều thể hiện đây là doanh nghiệp nhà nước, báo cáo của của Kiểm toán nhà nước cũng thể hiện rõ những sai phạm. Tại Tòa, các bị cáo tại Công ty thẩm định giá đều xác nhận tài sản của Tổng công ty 3/2 là tài sản nhà nước.
Nhiều bị cáo ăn năn hối hận
Theo HĐXX, hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức. Hơn nữa, các bị cáo đều là những người có trách nhiệm, biết rõ quy định sử dụng tái sản công nhưng vì động cơ vụ lợi đã gây thiệt hại đặc biệt lớn.
HĐXX nhận định đối với các bị cáo phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” thì bị cáo Minh là người chủ mưu, chỉ đạo các bị cáo khác nên cần phải chịu trách nhiệm chính.
Ngoài Nguyễn Đại Dương, HĐXX xét thấy các bị cáo đều ăn năn hối cải nên được xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ theo đúng quy định của pháp luật.