Cựu binh Mỹ trao trả cuốn nhật ký cho gia đình liệt sĩ ở Hà Tĩnh sau 56 năm lưu giữ

Ông Peter Matthews đã lưu giữ cuốn nhật ký của liệt sĩ Cao Xuân Tuất (xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh) trong suốt 56 năm qua.

Mới đây, sau khi tìm hiểu kỹ cuốn nhật ký và liên hệ được với thân nhân của chủ nhân cuốn nhật ký, ngày 5.3, ông đã cùng vợ đến xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) để trực tiếp trao trả cho gia đình liệt sĩ Cao Xuân Tuất.

Lễ tiếp nhận kỷ vật của liệt sĩ Cao Xuân Tuất có sự tham dự của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, các sở, ngành địa phương và gia đình ông Hà Huy Mỳ, cháu ruột liệt sĩ.

Ông Peter Matthews cùng vợ đến tận nhà thân nhân liệt sĩ Cao Xuân Tuất ở xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh để trao trả cuốn nhật ký mà ông lưu giữ suốt 56 năm

Trước đó, vào cuối tháng 1.2023, một tờ báo ở Mỹ đăng tải câu chuyện cựu binh Mỹ tên là Peter Matthews (77 tuổi, ở bang New Jersey, Mỹ) đang lưu giữ cuốn nhật ký của một người được cho là bộ đội Việt Nam và mong muốn tìm kiếm thông tin tác giả của cuốn nhật ký để trao trả lại kỷ vật.

Sau đó, thông tin này được một số cơ quan báo chí ở Việt Nam và các trang mạng xã hội dẫn nguồn chia sẻ.

Cuốn nhật ký do ông Peter Matthews tìm được trong ba lô dưới chân đồi 724, trong trận Đăk Tô, Tây Nguyên vào tháng 11.1967. Trong cuốn nhật ký ghi những thông tin gồm: Cao Xuân Tuất, thôn Cao Thắng, xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh; hòm thư 21222 Gm (nơi đóng quân: xóm 13, thôn Trường Lâm, xã Hoài Thanh, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định); có cha là Cao Xuân Kế, mẹ là Lê Thị Vĩ, chị gái tên Diếu.

Ông Peter Matthews thắp hương trên bàn thờ liệt sĩ Cao Xuân Tuất

Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh sau khi tiếp nhận thông tin trên đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành xác minh. Cơ quan này đã kiểm tra bản trích lục thông tin về quân nhân hy sinh, từ trần, mất tin, mất tích trong chiến tranh do Cục Chính sách (Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam) cung cấp.

Kết quả kiểm tra, đơn vị đã xác định trên địa bàn huyện Kỳ Anh có 6 liệt sĩ tên Tuất, trong đó có liệt sĩ Cao Văn Tuất sinh năm 1946, nhập ngũ năm 1965, đơn vị E22/F3/QK5; hy sinh ngày 10.12.1967; nơi hy sinh: thôn Trường Lâm, xã Hoài Thanh, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định; họ tên cha: Cao Văn Kế.

Cơ quan chức năng đã trực tiếp gặp thân nhân liệt sĩ Cao Văn Tuất ở thôn Cao Thắng (xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh). Các thông tin về họ tên bố, mẹ, chị, em gái, quê quán của liệt sĩ Cao Văn Tuất hoàn toàn trùng khớp với nội dung thông tin trong cuốn nhật ký của Cao Xuân Tuất.

Chị gái của liệt sĩ Cao Xuân Tuất nhận lại cuốn nhật ký là kỷ vật của em trai mình từ tay ông Peter Matthews

Tổng hợp các thông tin xác minh, kiểm chứng, đối chứng, UBND tỉnh Hà Tĩnh khẳng định, Cao Xuân Tuất trong cuốn nhật ký với liệt sĩ Cao Văn Tuất ở thôn Cao Thắng (xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh) là một người.

UBND tỉnh Hà Tĩnh đã giao các ngành chức năng phối hợp với UBND huyện Kỳ Anh hướng dẫn, tham mưu các nội dung liên quan để ông Peter Matthews kết nối thông tin, tổ chức bàn giao cuốn nhật ký của liệt sĩ Cao Xuân Tuất cho người thân, gia đình liệt sĩ.

Sau khi một số tờ báo ở Việt Nam đăng tải thông tin về việc liệt sĩ Cao Văn Tuất ở huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh có liên quan đến cuốn nhật ký do ông Peter Matthews - cựu binh Mỹ đang lưu giữ, ngày 15.2.2023, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản số 882/VPCP-KGVX truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, giao UBND tỉnh Hà Tĩnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, khẩn trương xác minh thông tin liên quan đến cuốn nhật ký trên.

Quang Cường