Cựu Chủ tịch Tổng công ty Thép Việt Nam: Hình phạt 6-7 năm tù hơi nặng

Sáng 16/4, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử 19 bị cáo trong vụ án gây thất thoát 830 tỷ đồng xảy ra tại Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) với phần tranh luận. HĐXX cho phép bị cáo Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Thép Việt Nam - VNS) lên trình bày quan điểm tự bào chữa cho mình.

Đứng trước HĐXX, bị cáo Tinh nhận thấy bản thân có một phần trách nhiệm khiến dự án này gây ra hậu quả thiệt hại tài sản cho Nhà nước. Bị cáo Tinh xin nhận trách nhiệm này và thi hành hình phạt do tòa án quyết định nhưng bị cáo cho rằng VKS đề nghị mức án 6-7 năm tù dành cho bị cáo là hơi nặng.

Cựu Chủ tịch VNS trình bày, thời điểm hợp đồng EPC được ký với MCC, bị cáo Tinh cùng các bị cáo khác và cán bộ, nhân viên VNS cũng như TISCO mong muốn tìm mọi cách để dự án đạt hiệu quả cao, hoàn thành tiến độ. Tuy nhiên, muốn có phương án tối ưu thì phải xin ý kiến cấp trên. Sau khi được phê duyệt, VNS giao cho Tổng giám đốc TISCO thực hiện.

Bị cáo Mai Văn Tinh. (Ảnh: TTXVN)

Trong phần luận tội của VKSND vào chiều 14/4, ông Tinh bị đề nghị 6-7 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí".

Theo quy kết của đại diện VKSND, khi nhận được báo cáo của TISCO về việc Tập đoàn Khoa học công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC) vi phạm hợp đồng, đáng ra ông Tinh phải có trách nhiệm chỉ đạo, xem xét chấm dứt hợp đồng để thu hồi tiền tạm ứng, hủy hợp đồng và để tổ chức đấu thầu lại.

Tuy nhiên, ông Tinh lại chỉ đạo đàm phán với MCC để giải quyết các phát sinh của hợp đồng EPC, trực tiếp ký các văn bản đề nghị Bộ Công Thương báo cáo Chính phủ cho điều chỉnh chi phí phần C, ký văn bản đề nghị Chính phủ đồng ý chủ trương chấp thuận Tổng Công ty Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) không đủ năng lực làm nhà thầu phụ thực hiện phần C.

Sai phạm của các bị cáo khiến dự án chậm tiến độ, làm phát sinh lãi vay và tăng chi phí đầu tư, gây thất thoát hơn 830 tỷ. Với vai trò Chủ tịch HĐQT, bị cáo Tinh là đồng phạm tích cực.

Bào chữa cho bị cáo Mai Văn Tinh, luật sư Trương Anh Tú cho rằng, tại dự án mở rộng nhà máy gang thép Thái Nguyên, chủ thể tham gia giao kết hợp đồng EPC là TISCO và MCC, do vậy việc dừng hợp đồng (nếu diễn ra) sẽ thuộc trách nhiệm của TISCO, do TISCO thực hiện chứ không phải VNS.

Luật sư viện dẫn 2 công văn mà TISCO gửi Bộ Công Thương và VNS, trong đó khẳng định quyết tâm thực hiện hoàn thành dự án, đề nghị 2 cơ quan này quan tâm chỉ đạo, giúp TISCO tháo gỡ khó khăn. Điều này cho thấy TISCO chỉ thể hiện ý chí muốn tiếp tục thực hiện dự án dù MCC vi phạm, chứ không đề xuất phương án dừng hợp đồng.

Đối với cáo buộc chỉ đạo đàm phán với MCC, luật sư tiếp tục viện dẫn văn bản 8845 của Văn phòng Chính phủ, trong đó nêu: "HĐQT VNS chỉ đạo thành lập đoàn đàm phán để xem xét một số phát sinh về giá vật liệu xây dựng".

Như vậy, việc VNS ban hành quyết định thành lập đoàn đàm phán thực chất là tiếp thu ý và thực hiện ý kiến chỉ đạo Chính phủ chứ không phải là một quyết định độc lập của HĐQT VNS hay cá nhân ông Tinh.

Về cáo buộc bị cáo Tinh chấp thuận VINAINCON làm nhà thầu phụ, luật sư nhắc lại văn bản 4320 của Bộ Công Thương trong đó giới thiệu VINAINCON và khẳng định đây là doanh nghiệp thuộc Bộ, có năng lực và bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực thi công xây lắp. Từ đó, HĐQT VNS do ông Tinh thay mặt có văn bản đồng ý chủ trương cho phép VINAINCON làm nhà thầu phụ.

Sau này, trong kết luận Thanh tra Chính phủ xác định việc Bộ Công Thương có văn bản giới thiệu và đề nghị VNS, TISCO giao VINAINCON làm nhà thầu phụ là không đúng thẩm quyền được giao.

Đối với cáo buộc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ hơn 3.800 tỷ đồng lên hơn 8.100 tỷ đồng, luật sư Trương Anh Tú cho biết, trước khi HĐQT VNS chấp thuận tăng tổng mức đầu tư, VNS nhận được ý kiến của Chính phủ và các bộ ngành, trong đó có Bộ Công Thương, đều đồng ý hoặc thống nhất. Như vậy, bản chất việc phê duyệt của HĐQT VNS là triển khai chủ trương được cấp lãnh đạo chấp thuận.

Từ đó, luật sư kiến nghị thay đổi tội danh đối với ông Tinh từ tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí" sang tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Tùng Lâm