Cựu ĐS Anh Mark Kent: Việt Nam-Anh nâng cấp Đối tác Chiến lược Toàn diện là điều tất yếu

Chiều 29-10 (giờ Anh, rạng sáng 30-10 giờ Việt Nam), Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Anh Keir Starmer đã thông qua tuyên bố chung về việc thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - Anh.

Như vậy, Việt Nam hiện có 14 Đối tác Chiến lược Toàn diện - mức cao nhất trong quan hệ đối ngoại của Việt Nam với các quốc gia trên thế giới. Việc nâng cấp quan hệ với Anh cũng đánh dấu việc Việt Nam đã có quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với tất cả 5 nước thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm Nga, Trung Quốc, Mỹ, Pháp và Anh.

Ý nghĩa lớn về chính trị, kinh tế

Nhân sự kiện này, cựu Đại sứ Anh tại Việt Nam Mark Kent chia sẻ chân thành với Pháp Luật TP.HCM rằng việc nâng cấp quan hệ Việt- Anh lần này là điều tất yếu, phản ánh sự trải rộng và độ sâu sắc ngày càng tăng của quan hệ song phương. Ông là một trong những người đặt nền móng nâng cấp quan hệ Anh-Việt Nam lên Đối tác chiến lược vào năm 2010 và chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của quan hệ hai nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Anh Keir Starmer trao tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam-Anh lên Đối tác Chiến lược Toàn diện tại Anh ngày 29-10. Ảnh: TTXVN

Ông Mark Kent nhấn mạnh rằng việc nâng cấp quan hệ là một tín hiệu mạnh mẽ về cam kết lâu dài và sự tin tưởng lẫn nhau giữa Anh-Việt Nam, là dấu hiệu cho thấy hai nước đang phát triển một quan hệ đối tác phù hợp với tình hình toàn cầu mới. Theo vị cựu Đại sứ, điều đó sẽ giúp hai nước có nền tảng vững chắc để xây dựng quan hệ đối tác lâu dài, hợp tác trải rộng trên mọi lĩnh vực cũng như cùng cảnh giác, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi bất hợp pháp.

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Denzel Eades - Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Anh tại Việt Nam (BritCham Việt Nam) - cho rằng đối với các doanh nghiệp Anh, sự kiện này mang lại sự tự tin to lớn để mở rộng hoạt động và cam kết đầu tư lớn hơn, dài hạn hơn vào Việt Nam. Cạnh đó, việc nâng cấp quan hệ sẽ đưa quan hệ đối tác hai nước vượt ra ngoài phạm vi thương mại đơn thuần và tiến tới hợp tác sâu rộng hơn về công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI), chất bán dẫn, năng lượng xanh và xây dựng các trung tâm, dịch vụ tài chính đẳng cấp thế giới.

Ông Mark Kent và ông Denzel Eades đều cho rằng hợp tác kinh tế là một điểm sáng trong quan hệ Việt-Anh. Bên cạnh việc thực hiện Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mà Anh và Việt Nam đều là thành viên, việc nâng cấp quan hệ sẽ tạo động lực mới và thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại mạnh mẽ hơn nữa.

Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Anh Keir Starmer hội đàm tại Anh ngày 29-10. Ảnh: TTXVN

Kể từ khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược vào năm 2010 đến nay, kim ngạch thương mại song phương tăng hơn ba lần, từ mức 2 tỉ USD lên 8,4 tỉ USD vào năm 2024. Giá trị xuất khẩu từ Việt Nam sang Anh tăng gấp bốn lần, trong khi xuất khẩu từ Anh sang Việt Nam tăng khoảng 1,7 lần.

Anh hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam ở châu Âu, còn Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Anh tại Đông Nam Á. Với 587 dự án còn hiệu lực và tổng vốn đăng ký khoảng 4,46 tỉ USD, Anh đang đứng thứ 15/152 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam.

Tạo điều kiện khai thác nhiều dư địa hợp tác

Trước thềm chuyến thăm Anh của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh rằng Anh là một cường quốc toàn cầu, Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc, đồng thời là một trong những quốc gia đi đầu thế giới về khoa học – công nghệ, quốc phòng – an ninh, tài chính và đổi mới sáng tạo. Đây đều là những lĩnh vực phù hợp với nhu cầu phát triển và định hướng chiến lược của Việt Nam hiện nay.

Đại diện BritCham Việt Nam chỉ ra ba lĩnh vực mà Anh có thế mạnh và có thể thúc đẩy hơn nữa hợp tác với Việt Nam trong thời gian tới. Đầu tiên, là một trung tâm tài chính toàn cầu, Anh có vị thế đặc biệt để hỗ trợ mong muốn của Việt Nam trong việc phát triển TP.HCM và Đà Nẵng thành trung tâm tài chính quốc tế, không chỉ trong việc cung cấp vốn mà còn cung cấp chuyên môn về pháp lý, quy định và công nghệ tài chính.

BritCham Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp Anh - Việt Nam lần đầu tiên vào ngày 5-11. Ảnh: BRITCHAM VIỆT NAM

Thứ hai, Anh là quốc gia dẫn đầu thế giới về chính sách năng lượng tái tạo và điện gió ngoài khơi. Thông qua Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP), Anh đã, đang và sẽ đẩy nhanh việc triển khai công nghệ và chuyên môn để giúp Việt Nam đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Thứ ba là giáo dục và công nghệ cao. Thế mạnh của Anh không chỉ nằm ở các trường đại học mà còn ở hệ sinh thái nghiên cứu và phát triển. Khi Việt Nam tiến lên trong chuỗi giá trị, đặc biệt trong lĩnh vực AI và chất bán dẫn, mối quan hệ hợp tác trong phát triển kỹ năng, nghiên cứu và phát triển (R&D) và quản trị công nghệ sẽ vô cùng quan trọng.

Ngoài những trụ cột kể trên, Việt Nam và Anh có thể trao đổi kinh nghiệm hợp tác trong các lĩnh vực truyền thống như du lịch, theo cựu Đại sứ Mark Kent. Cá nhân cựu Đại sứ, hiện là Chủ tịch hiệp hội Scotch Whisky, còn chú ý đến việc tạo dựng sự quan tâm của người Việt Nam trong việc thưởng thức rượu whisky Scotland tuyệt vời của Anh và cách thức mà nó có thể giúp phát triển ngành du lịch cao cấp.

Việt Nam đang trở nên hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư quốc tế

Cả đại diện BritCham và cựu Đại sứ Anh đều cho rằng Việt Nam đã nỗ lực rất nhiều để trở nên hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư quốc tế, trong đó có Anh. Chẳng hạn, gần đây, Việt Nam đã sáp nhập các tỉnh và tinh gọn bộ máy hành chính để đơn giản hóa thủ tục hành chính, hình thành các trung tâm kinh tế lớn để thu hút đầu tư.

Theo cựu Đại sứ Mark Kent, có một số yếu tố thu hút đầu tư vào một quốc gia như lực lượng lao động lành nghề; hệ thống giáo dục tốt để đào tạo các kỹ năng cần thiết cho một nền kinh tế hiện đại; khuôn khổ pháp lý và quy định rõ ràng, minh bạch và ổn định; chính phủ quyết tâm xóa bỏ tham nhũng; đơn giản hóa thủ tục và loại bỏ các yêu cầu hành chính không cần thiết; khung pháp lý và mức thuế cạnh tranh và đối thoại liên tục giữa chính phủ và khu vực tư nhân.

“Về những mặt này, tôi nghĩ rằng các sáng kiến cải cách do chính phủ Việt Nam công bố đã nhận được sự hoan nghênh lớn từ công chúng và tôi mong muốn được chứng kiến những sáng kiến được thực hiện theo cách có thể thúc đẩy hơn nữa đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam” - ông Mark Kent nhấn mạnh.

Đối với các doanh nghiệp Việt Nam đang tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Anh, lời khuyên của đại diện Britcham Việt Nam là áp dụng các tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị doanh nghiệp), vốn là 3 tiêu chuẩn để đo lường những yếu tố liên quan đến định hướng, hoạt động phát triển bền vững của doanh nghiệp, bởi thị trường Anh yêu cầu các tiêu chuẩn cao về ESG.

“Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt cần việc hiểu rõ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) để tận dụng tối đa lợi ích của cả UKVFTA và CPTPP. Theo tôi, việc hiểu rõ các quy tắc xuất xứ và tiêu chuẩn chất lượng là chìa khóa để đầu tư thành công. Ngoài ra, doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm cơ hội. BritCham trân trọng kính mời quý vị liên hệ và tham dự các sự kiện kết nối như Hội nghị Thượng đỉnh Doanh nghiệp Anh - Việt sắp tới để gặp gỡ các đối tác Anh đang nỗ lực tìm kiếm cơ hội hợp tác với Việt Nam” - ông Denzel Eades gợi ý.

ĐỨC HIỀN