Đề nghị tái thu phí toàn tuyến cao tốc duy nhất nối TP.HCM - miền Tây

Đường TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận là tuyến cao tốc duy nhất kết nối TP.HCM với các tỉnh miền Tây. Ảnh: Quỳnh Danh.

Sáng 30/10, trong phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đã kiến nghị Bộ Tài chính sớm tái khởi động việc thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương nhằm có nguồn duy tu, bảo dưỡng tuyến đường, giảm gánh nặng ngân sách.

Ông cho rằng việc không thu phí trong thời gian qua khiến tuyến cao tốc này trở nên quá tải, nhiều loại xe chất lượng thấp cùng lưu thông khiến các loại xe khác không thể di chuyển theo vận tốc quy định. Ngoài ra, việc thu phí cũng sẽ tạo nguồn để duy tu, bảo dưỡng, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách.

Tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận là tuyến cao tốc duy nhất nối TP.HCM với các tỉnh miền Tây. Hiện tuyến chỉ thu phí đoạn Trung Lương - Mỹ Thuận, còn đoạn TP.HCM - Trung Lương đang tạm dừng thu phí.

Cao tốc TP.HCM - Trung Lương được đưa vào khai thác từ năm 2011, với tổng vốn đầu tư hơn 9.500 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước. Sau một thời gian thu phí hoàn vốn, đến đầu năm 2019, tuyến đường đã dừng thu phí theo chỉ đạo của Thủ tướng. Khi đó, pháp luật chưa cho phép Nhà nước trực tiếp thu phí đối với các tuyến cao tốc do ngân sách đầu tư, nên việc thu phí trở lại không thể triển khai. Đến nay, dù quy định pháp lý đã được bổ sung, tuyến đường vẫn chưa thể thu phí do đang được nghiên cứu mở rộng theo hình thức PPP.

Sau hơn 12 năm khai thác, đặc biệt từ khi dừng thu phí, lưu lượng phương tiện trên cao tốc TP.HCM - Trung Lương đã tăng hơn 35%, từ 38.500 xe/ngày đêm lên hơn 52.000 xe/ngày đêm, và có thể tăng đến 50% vào dịp lễ, Tết.

Ngoài đề xuất thu phí trở lại, đại biểu tỉnh Đồng Tháp cũng đề xuất mở rộng cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận lên 4 làn xe mỗi bên, do hiện nay tuyến này thường xuyên quá tải, ùn tắc, gây khó khăn cho việc cứu hộ mỗi khi có tai nạn.

Ngoài ra, ông kiến nghị Chính phủ đầu tư tuyến cao tốc Hồng Ngự - Trà Vinh, tỉnh Vĩnh Long trong giai đoạn 2025-2030 để đảm bảo mỗi tỉnh ở Đồng bằng sông Cửu Long đều có cao tốc đi qua, tạo điều kiện kết nối vùng, phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo quốc phòng an ninh.

Đề nghị xử lý giải ngân chậm và cổ phần hóa ì ạch

Cũng trong phần thảo luận, đại biểu Phạm Văn Hòa đánh giá năm 2025 dù còn khó khăn, Chính phủ đã đạt nhiều kết quả tích cực trong điều hành ngân sách, tăng cường giải ngân đầu tư công và giảm nợ công. Tuy nhiên, tình trạng giải ngân chậm vẫn kéo dài nhiều năm, ảnh hưởng tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) kiến nghị Bộ Tài chính sớm tái khởi động việc thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương. Ảnh: Quochoi.vn.

Ông đề nghị kiên quyết thu hồi vốn tại các dự án giải ngân chậm, ưu tiên bố trí vốn cho đơn vị làm tốt, tránh tình trạng “vốn chờ dự án” gây lãng phí. Đồng thời, Chính phủ cần đánh giá khách quan nguyên nhân để khắc phục triệt để các vướng mắc trong khâu chuẩn bị đầu tư, bồi thường giải phóng mặt bằng và biến động giá vật liệu.

Đại biểu cũng nêu thực tế công tác cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước còn chậm, dù Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt. Ông kiến nghị cần có giải pháp mạnh mẽ hơn để đẩy nhanh tiến độ, tránh kéo dài làm giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Về quản lý quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, ông Hòa cho biết một số quỹ hoạt động hiệu quả, nhưng vẫn có quỹ hụt thu lớn hoặc trùng lặp chức năng. Đại biểu đề nghị tăng cường thanh tra, kiểm toán và sớm sáp nhập, giải thể các quỹ không hiệu quả, tránh thất thoát và bảo đảm chi đúng mục tiêu.

Cuối cùng, ông kiến nghị quy hoạch lại cơ quan hành chính cấp tỉnh để tạo thuận lợi cho công chức, người dân và doanh nghiệp trong giao dịch, đi lại, nhất là tại các địa phương sau khi sáp nhập có khoảng cách xa trung tâm hành chính.

Thủy Tiên