Cứu sống thai nhi mắc bẩm sinh hiếm gặp trong bụng mẹ

Một thai phụ trẻ tuổi đang mang thai lần đầu đến Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM khám trong tình trạng khó thở, mệt mỏi. Qua siêu âm, bác sĩ phát hiện thai nhi bị tràn dịch màng ngoài tim, suy tim nặng cùng lúc có một khối u nhau thai khổng lồ. Khối u này tăng sinh mạch máu làm tăng lưu lượng máu đổ về tim thai, dẫn đến quá tải tuần hoàn và suy tim. Tình huống lâm sàng nguy hiểm, đẩy thai nhi vào tình trạng "ngàn cân treo sợi tóc".

Thành công của phối hợp đa chuyên khoa đã góp phần vào sự phát triển y học bào thai Việt Nam

Dễ gặp biến chứng

Thai nhi chỉ mới 28 tuần tuổi, đây là một ngưỡng non tháng tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu sinh sớm. TS-BS Trần Nhật Thăng, Trưởng Khoa Phụ sản-Bệnh viện Đại học Y Dược, cho biết sinh non ở thời điểm này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng sơ sinh, xuất huyết não, viêm ruột hoại tử. Tuy nhiên, theo dõi diễn tiến mỗi ngày, nhận thấy tình trạng không thể trì hoãn thêm.

Trước tình huống cấp bách, bệnh viện đã nhanh chóng thành lập hội đồng chuyên môn liên chuyên khoa sản, tim mạch, chẩn đoán hình ảnh - can thiệp mạch. Toàn bộ ê-kíp thống nhất phương án: Can thiệp tắc mạch máu nuôi khối u trong nhau thai với mục tiêu giải phóng áp lực cho tim thai và kéo dài thời gian mang thai thêm ít nhất 4 tuần.

Theo PGS-TS-BS Võ Tấn Đức, Trưởng Khoa Chẩn đoán hình ảnh-Bệnh viện Đại học Y Dược, thông thường, các thủ thuật can thiệp nội mạch được thực hiện dưới hướng dẫn của tia X. Tuy nhiên, trong trường hợp này để bảo vệ thai nhi khỏi phơi nhiễm tia xạ, toàn bộ quy trình lần này phải thực hiện dưới hướng dẫn siêu âm. Việc chọc kim xuyên qua thành bụng vào tử cung của thai phụ để định vị, tiếp cận chính xác mạch máu chính của khối u đòi hỏi độ chính xác rất cao, sự phối hợp nhịp nhàng và kinh nghiệm dày dạn của ê-kíp can thiệp.

Ban đầu, các bác sĩ sử dụng coil (lò xo kim loại nhỏ) để làm tắc mạch khối u. Tuy nhiên, do lưu lượng dòng máu quá lớn, dòng chảy không thể bị chặn hoàn toàn. Trước tình huống trên, ê-kíp đã đưa ra quyết định mang tính bước ngoặt đó là sử dụng keo sinh học để lấp đầy các khoảng hở quanh coil và mạch máu. Thao tác này đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối, bởi nếu keo sinh học theo dòng máu đi vào tim hoặc não thai nhi, nguy cơ tắc các mạch máu quan trọng là rất lớn và hậu quả có thể dẫn đến tử vong.

Em bé chào đời an toàn

Kết quả vượt xa kỳ vọng, sau can thiệp, dòng máu đổ về tim thai giảm nhanh chóng, khối u co nhỏ lại và tình trạng tim thai được phục hồi. Thai kỳ tiếp tục được duy trì không chỉ đến mốc 32 tuần như kỳ vọng ban đầu mà kéo dài đến 39 tuần rưỡi và em bé chào đời an toàn, không cần bất kỳ can thiệp cấp cứu nào. Hiện tại, bé hơn 4 tháng tuổi, có sức khỏe ổn định, phát triển tốt và đang được theo dõi định kỳ sau sinh.

Chia sẻ về hành trình đầy thử thách, sản phụ T.N.B (30 tuổi, ngụ TP HCM) cho biết: "Khi được thông báo về tình trạng nguy kịch của thai nhi, mặc dù được bác sĩ giải thích tận tình, tôi vẫn không giấu được lo lắng, sợ hãi vì đây là một kỹ thuật lần đầu tiên được áp dụng, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhưng tôi tin tưởng đội ngũ y bác sĩ và quyết định đồng hành với phương án can thiệp".

Ê-kíp đã đưa ra quyết định mang tính bước ngoặt đó là sử dụng keo sinh học để lấp đầy các khoảng hở quanh coil và mạch máu

Tin-ảnh: Hồng Đào