Đà Nẵng: Cát phủ ruộng đồng, nông dân 'chờ' giữa mùa vụ

Diện tích đồng ruộng của người dân tại xã Gò Nổi (thành phố Đà Nẵng) bị cát vùi lấp với khối lượng ước tính hơn 557.000 mét khối. Ảnh: Khoa Chương - TTXVN

Sau đợt mưa lũ lớn trong tháng 11, nhiều diện tích đất sản xuất nông nghiệp tại xã Gò Nổi (thành phố Đà Nẵng) bị cát bồi lấp nghiêm trọng. Dù đã được thống kê, khảo sát và có chỉ đạo khắc phục nhưng đến nay người dân vẫn phải “đợi chờ” trong khi thời vụ Đông Xuân 2025-2026 đang đến gần. Trên nhiều cánh đồng ven sông Thu Bồn, cát phủ trắng ruộng, xen lẫn rác và cây gãy đổ sau lũ, khiến máy móc không thể đưa vào canh tác, đất đai tạm thời bị “đóng băng”.

Người dân tại xã Gò Nổi (thành phố Đà Nẵng) nỗ lực dọn cát để canh tác vụ Đông Xuân. Ảnh: Khoa Chương - TTXVN

*Nông dân “mòn mỏi” chờ khắc phục

Xã Gò Nổi được hợp nhất từ ba xã Điện Phong, Điện Trung và Điện Quang, nằm dọc sông Thu Bồn, nơi chịu tác động trực tiếp của các đợt lũ lớn vừa qua. Theo thống kê ban đầu, toàn xã Gò Nổi có khoảng 82 hécta đất sản xuất bị cát vùi lấp với khối lượng ước tính hơn 557.000 m3, tập trung chủ yếu tại các thôn Phú Văn, Tân Bình và Gò Đình. Ngoài ra, lũ còn gây sạt lở đất nông nghiệp gần khu vực cầu Văn Ly, ảnh hưởng đến nhiều thửa ruộng liền kề.

Ghi nhận của phóng viên TTXVN tại hiện trường, lượng cát phủ từng mảng lớn, xen lẫn rác và củi khô do lũ xuất hiện ở nhiều cánh đồng tại xã Gò Nổi. Người dân nơi đây vẫn đang tất bật dọn dẹp, song chỉ là “muối bỏ bể” khi lượng cát đổ về quá lớn và dày, vượt qua khả năng tự khác phục của người dân.

Chị Phan Thị Bé (nông dân xã Gò Nổi) cho biết, chúng tôi dọn dẹp cả một tuần rồi mà vẫn chưa xong để xuống giống. Bất cập ở chỗ, khối lượng cát thì quá dày, người dân thuê xe múc đến để hốt đi chỗ khác lại không được sự cho phép của chính quyền địa phương. Nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn, vụ mùa chính Đông Xuân 2025-2026 của người dân làm nông nơi đây coi như mất trắng.

Cô Phan Thị Bốn (thôn Văn Ly, xã Gò Nổi) cho rằng, khi không thể trồng trọt, người dân không chỉ mất đi nguồn thu chính trong cả năm, kéo theo đó là không có nguồn để chăn nuôi gia súc. Bởi lẽ đất bị cát vùi lấp như thế này chỉ có trồng được giá đỗ chứ không thể trồng cây nào khác, thiệt hại cho bà con là vô kể.

Trước thực trạng đó, người dân xã Gò Nổi rất mong các cấp, ngành, chính quyền địa phương sớm hoàn thiện phương án cải tạo đồng ruộng, có kế hoạch triển khai cụ thể, rõ mốc thời gian và huy động máy móc xử lý đồng bộ các khu vực bị bồi lấp nặng. Với bà con nông dân, điều cần thiết lúc này không chỉ là chủ trương, chỉ đạo, mà là những biện pháp kịp thời, sát thực tế để ruộng đồng sớm được trả lại màu đất, giúp người dân kịp xuống giống, ổn định sản xuất và từng bước khôi phục sinh kế sau thiên tai.

Người dân tại xã Gò Nổi (thành phố Đà Nẵng) tất bật dọn dẹp khi lượng cát đổ về quá lớn và dày, làm chậm trễ mùa vụ. Ảnh: Khoa Chương - TTXVN

*Chủ trương thông suốt, cơ sở vẫn “tắc”

Để giải quyết tình trạng này, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng ban hành Công văn số 4436/UBND-NNMT ngày 2/12 về việc phục hồi sản xuất nông nghiệp sau thiên tai. Trong đó, thành phố Đà Nẵng giao Ủy ban nhân dân xã Gò Nổi lập phương án cải tạo, tổ chức thẩm định, phê duyệt và triển khai khắc phục diện tích sạt lở, bồi lấp cát lớn, phấn đấu hoàn thành trước ngày 5/12/2025. Cùng với đó, Đà Nẵng còn yêu cầu địa phương quản lý chặt khối lượng đất, cát phát sinh trong quá trình cải tạo, chỉ phục vụ các công trình, dự án đầu tư công trên địa bàn, không để xảy ra tình trạng mua bán, vận chuyển ra ngoài địa phương.

Theo Ủy ban nhân dân xã Gò Nổi, chính quyền xã đã tổ chức rà soát hiện trạng, tổng hợp số liệu và xây dựng phương án thu gom, cải tạo đồng ruộng. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn đang chờ các bước thẩm định, phê duyệt theo quy định. Trong khi đó, lượng cát bồi lấp lớn, phân bố không đồng đều, nhiều khu vực cát phủ dày khiến đất không thể canh tác nếu chưa được cải tạo, hoàn thổ.

Tuy nhiên, ông Trần Công Ninh (trưởng thôn Phú Văn, xã Gò Nổi) cho rằng, chỉ trong thời gian 3 ngày, việc hoàn thiện hồ sơ, phương án cần rất nhiều thời gian để chính quyền địa phương khảo sát thực địa, xác định mức độ bồi lấp, thiệt hại cụ thể của từng thửa ruộng. “Nếu không có cách làm linh hoạt và sát thực tế hơn, người dân sẽ tiếp tục chậm xuống giống, kéo theo nguy cơ mất mùa và ảnh hưởng đời sống của hàng trăm hộ dân.”, ông Ninh nhấn mạnh.

Bà Nguyễn Thị Huyền (người dân xã Gò Nổi) cho hay, nhìn ruộng bị cát trắng vùi lấp mà người nông dân sốt ruột, vì đã qua ngày gieo trồng của chính vụ là 23/10 Âm lịch. Nếu không sớm có phương án xử lí thì thì coi như mất trắng cả mùa. Thực tế tại Gò Nổi cho thấy, thiệt hại do cát bồi lấp không chỉ dừng lại ở diện tích ruộng bị vùi lấp, mà còn kéo theo nguy cơ bỏ vụ nếu công tác khắc phục chậm trễ.

Khoa Chương/vnanet.vn