Đà Nẵng gặp khó trong thực hiện mục tiêu giảm tỉ lệ rác thải chôn lấp dưới 20%

Một góc bãi rác chôn lấp Khánh Sơn (Đà Nẵng)

Khó đạt chỉ tiêu tỉ lệ rác chôn lấp dưới 20%

Theo Chỉ thị số 41/CT-TTg về Một số giải pháp cấp bách tăng cường quản lý chất thải rắn, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương, bao gồm: Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ phải khẩn trương đầu tư hoặc đưa vào vận hành các nhà máy xử lý rác thải theo hướng công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường. Bên cạnh đó, phấn đấu đến hết năm 2025, các tỉnh thành này phải giảm tỷ lệ rác thải được xử lý bằng phương pháp chôn lấp trực tiếp xuống dưới 20%.

Tuy nhiên, với tình hình thực tế của Đà Nẵng các chỉ tiêu này rất khó đạt được, do các dự án nhà máy xử lý rác thải tại Khu liên hợp xử lý rác thải Khánh Sơn vẫn trong giai đoạn nghiên cứu, trong khi đó bãi rác chôn lấp Khánh Sơn lại đang đối mặt với nguy cơ quá tải.

Ông Võ Nguyên Chương, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP Đà Nẵng cho biết: “Con số tỷ lệ chôn lấp rác là dưới 20% mà Thủ tướng Chính phủ nêu trong Chỉ thị 41 là con số lý tưởng. Trên thực tế đến 2025, con số này rất khó đạt được với nhiều lý do khác nhau”.

Ông Võ Nguyên Chương, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP Đà Nẵng

Lý giải cho điều này, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP Đà Nẵng cho biết, trong thời gian qua, để giảm thiểu tỷ lệ rác chôn lấp, Đà Nẵng đã có cách làm riêng. Cụ thể, tỷ lệ chôn lấp rác theo Chỉ thị 41 là chôn lấp rác thông thường, còn đối với TP Đà Nẵng là chôn lấp rác hợp vệ sinh, tại khu vực chôn lấp chất thải rắn; nâng cao năng lực tham gia vận chuyển và xử lý chất thải rắn và đầu tư toàn diện về phương pháp xử lý chất thải rắn.

Cũng theo ông Chương, hiện tại, bình quân mỗi ngày, Đà Nẵng xử lý khoảng 1.180 tấn rác thải/ngày và theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đến 2030 thì lượng rác trung bình mà Đà Nẵng phải giải quyết là 2.076 tấn/ngày.

Trong thời gian qua, Đà Nẵng đã ban hành các văn bản tổ chức triển khai thực hiện với mục tiêu cơ bản là giảm thiểu tại nguồn chất thải rắn sinh hoạt. Đối với nội dung này, đã có 25% chất thải sinh hoạt phát sinh trong dân đã được phân loại tại nguồn. Và trong đó có 93% đã được tái chế và tái sử dụng lại, góp phần giảm đáng kể các loại rác thải khó tiêu hủy trên khu vực xử lý chất thải rắn Khánh Sơn.

Bên cạnh đó, Đà Nẵng cũng đã có đầu tư, mở rộng nâng cấp Khu liên hiệp xử lý rác thải Khánh Sơn từ 13,3ha cho hộc rác từ số 1 đến số 5. Thì nay mở rộng thêm hộc rác số 6 và sắp đến sẽ tiếp tục mở rộng thêm hộc chứa rác số 7, đồng thời hợp nhất hộc rác số 1 đến hộc rác số 6 để nâng công suất chôn lấp rác hợp vệ sinh.

Ngoài ra, để đảm bảo công tác thu gom, nâng cao năng lực thu gom, vận chuyển rác, Đà Nẵng đã đưa vào vận hành 2 trạm trung chuyển rác tại khu vực quận Sơn Trà và đường Lê Thanh Nghị (quận Hải Châu).

“Với 2 trạm trung chuyển này, cơ bản giải quyết nhu cầu thu gom rác phát sinh trực tiếp tại các khu vực và đưa vào xử lý sơ bộ trước khi vận chuyển lên khu xử lý Khánh Sơn.

Đối với việc đấu thầu thu gom vận chuyển rác, tính đến thời điểm hiện nay đã có 43/43 tuyến đường trên địa bàn các quận huyện đã được cơ giới hóa công tác thu gom, vận chuyển”, ông Chương thông tin.

Dự án nhà máy xử lý rác vẫn nằm... trên giấy

Đối với công tác đầu tư cơ sở hạ tầng, nhằm nâng cao năng lực xử lý rác thải, góp phần giảm tỷ lệ rác chôn lấp trên địa bàn, lãnh đạo Sở TN&MT TP Đà Nẵng cho biết, hiện Đà Nẵng đang có 2 dự án Nhà máy xử lý rác thải rắn công suất xử lý 650 tấn/ngày đêm và dự án Nhà máy xử lý rác thải công suất 1.800 tấn/ngày đêm. Tuy nhiên hiện cả 2 dự án này vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu đầu tư.

Cụ thể, dự án Nhà máy xử lý rác thải rắn công suất 650 tấn/ngày đêm là dự án đầu tư tư, đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư lần thứ ba vào ngày 18/9/2023. Dự án thực hiện các bước đầu tư theo quy định như: Lấy ý kiến về công nghệ, thiết kế cơ sở về PCCC… và dự kiến sẽ hoàn thành đầu tư xây dựng, đưa vào sử dụng vào quý III/2026.

Đà Nẵng khó hoàn thành chỉ tiêu giảm lượng rác thải chôn lấp dưới 20% vào cuối năm 2025

Đối với dự án Nhà máy xử lý rác thải công suất 1.000 tấn/ngày đêm được đầu tư theo hình thức hợp tác công tư (TPP). Tháng 7/2024, Hội đồng thẩm định dự án do Sở KH&ĐT TP chủ trì đã có văn bản thông báo không thông qua báo cáo nghiên cứu khả thi và UBND TP tiếp tục giao cho Sở KH&ĐT phối hợp với các sở ngành làm rõ các yếu tố pháp lý của dự án để có bước triển khai tiếp theo.

Với việc 2 dự án này vẫn chưa triển khai hoàn thành sẽ khiến mục tiêu thực hiện nội dung giảm tỷ lệ rác thải được xử lý bằng phương pháp chôn lấp trực tiếp xuống dưới 20% theo Chỉ thị số 41/CT-TTg của Đà Nẵng sẽ khó gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy bãi rác Khánh Sơn trước nguy cơ quá tải và đối mặt với hơn 360.000 tấn rác thải không có chỗ chứa vào quý 1/2025.

Hồ Xuân Mai