Đặc sản Hải Phòng có món không phải ai cũng biết, có món được 'ship' khắp nơi

Táo muối Bàng La

Táo muối là đặc sản riêng có ở phường Nam Đồ Sơn, TP Hải Phòng (phường Bàng La, quận Đồ Sơn cũ), từng lọt Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam 2021-2022 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) và Tổ chức Top Việt Nam (VietTop) công bố.

Sở dĩ có tên gọi như vậy là bởi loại táo này được trồng trên nền đất vốn là những cánh đồng muối. Nhờ đó, táo ở đây có chất lượng và hương vị khác biệt so với nhiều nơi, nổi bật với vị ngọt dịu, ăn mọng nước và giòn, thanh mát.

Mùa thu hoạch giống táo này kéo dài vài tháng, khoảng từ tháng 12 đến tháng 2 dương lịch hằng năm.

Táo muối Bàng La (còn gọi là táo muối) từ lâu đã nổi tiếng về hương vị đậm đà do được trồng trên vùng đất chua mặn ở phường Bàng La, quận Đồ Sơn cũ. Ảnh: Táo Bàng La Hải Phòng

Táo muối được đánh giá là có vị ngọt thanh, xen lẫn chút chua nhẹ, khi ăn cảm nhận được độ mọng nước và giòn.

Cũng bởi thế mà loại táo này rất được ưa chuộng. Mùa thu hoạch lại thường trùng vào dịp tết Nguyên đán nên nhu cầu tiêu thụ càng cao.

Cá mòi kho

Cá mòi kho Kiến Thụy là đặc sản trứ danh ở Hải Phòng, từng được công nhận top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2020-2021 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) và Tổ chức Top Việt Nam (VietTop) công bố.

Đúng như tên gọi, món này được chế biến từ nguyên liệu chính là cá mòi. Đây là loại cá đặc trưng, có nhiều ở vùng biển Kiến Thụy (tên huyện cũ của TP Hải Phòng), nhất là khu vực cửa sông Văn Úc.

Thân cá nhỏ, thon dài, hơi bầu dục, kích thước khoảng 15-20cm. Vảy cá màu xanh, trên thân xuất hiện nhiều chấm nhỏ màu đen nên còn được gọi là cá mòi cờ chấm.

Thời điểm lý tưởng để đánh bắt cá mòi là từ tháng 8-9 âm lịch và kéo dài từ tháng Giêng đến tháng 4 âm lịch năm sau. Vào mùa này, cá mòi được xem là ngon nhất: thịt chắc, ngọt, béo ngậy và nhiều trứng.

Để món cá mòi đạt chất lượng và giữ nguyên hương vị truyền thống, người địa phương thường dùng nồi gang, kho cá bằng bếp củi, bếp than. Ảnh: Bé Linh

Vì cá mòi có nhiều xương dăm, xương lại cứng nên cần kho lâu, khoảng 10-12 tiếng. Cá được kho 2 lần lửa để xương mềm nhừ nhưng thịt vẫn có độ săn, ngấm vị và không bị vỡ, nát.

Khi kho cá, người ta thường không chạm đũa hay gắp cá để kiểm tra mà chỉ thỉnh thoảng nghiêng nồi, lắc nhẹ hoặc dùng thìa múc nước kho rưới đều lên trên cho cá ngấm vị và đều màu.

Nếu thấy nước gần cạn có thể cho thêm chút mỡ lợn để cá kho lên màu đẹp, có độ bóng và béo ngậy hơn.

Canh củ

Canh củ là món ăn quen thuộc gắn bó với biết bao thế hệ người dân Hải Phòng và thường xuất hiện vào mùa đông nhưng không phải du khách nào cũng biết.

Theo người địa phương, canh củ được chế biến từ nguyên liệu chính là củ canh. Loại củ này còn có tên gọi khác như củ đầu (loại củ to tròn), củ cọc (loại củ dài) hay khoai mỡ.

Củ canh có 2 loại, gồm loại màu tím (thường gọi là khoai mỡ) và màu trắng. Trong đó, củ canh trắng được ưa chuộng hơn.

Canh củ là món ăn quen thuộc vào mùa lạnh của người Hải Phòng nhưng thực khách ở tỉnh khác không phải ai cũng biết. Ảnh: Le Tuan Anh

Người Hải Phòng thường nấu củ canh với hải sản như tôm, cá các loại hoặc thịt lợn, trong đó, phổ biến hơn cả là kết hợp với tôm hoặc cá quả (còn gọi cá lóc, cá chuối), tạo thành thứ hỗn hợp có độ sánh, sền sệt như cháo gọi là canh củ.

Món này có thể ăn không, chan cùng cơm hoặc biến tấu thành một vài phiên bản lạ miệng khác như lẩu.

Ngoài 2 nguyên liệu chính là củ canh và thịt (hoặc hải sản), món canh củ của người Hải Phòng còn có cả rau cần thái nhỏ.

Rau được cho vào sau cùng, khi món canh đã hoàn tất để đảm bảo chín tới, ăn giòn ngon, không bị nhũn.

Thảo Trinh