Đặc xá dịp Lễ Quốc khánh 2-9: Chính sách khoan hồng cho người lầm lỗi

Các phạm nhân được xét đặc xá đợt 1-2025 tại Trại giam Xuân Lộc làm thủ tục trước khi về với gia đình, xã hội. Ảnh: Trần Danh

Đợt xét đặc xá này được mở rộng đối với các đối tượng đang chấp hành án phạt tù tại các trại giam.

Đặc xá đợt 2-2025 có nhiều điểm mới

Đối với công tác đặc xá đợt 2-2025 (dịp Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2-9), Chủ tịch nước đã có quyết định về việc đặc xá cho các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ án phạt tù.

Tại Hội nghị Triển khai công tác đặc xá năm 2025 (đợt 2) được tổ chức vào ngày 8-7, Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Lê Văn Tuyến cho biết, năm 2025, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (dịp Lễ 30-4), Chủ tịch nước đã có quyết định đặc xá cho hơn 8 ngàn phạm nhân, người chấp hành án phạt tù.

Nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Lễ 2-9), Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 1244 về đặc xá năm 2025 (đợt 2) và quyết định thành lập Hội đồng Tư vấn đặc xá.

Theo đại diện Bộ Công an, với vai trò Cơ quan Thường trực Hội đồng Tư vấn đặc xá, Bộ Công an cũng đã ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về đặc xá của Bộ Công an, Kế hoạch triển khai công tác đặc xá và một số quyết định, quy định liên quan để triển khai công tác đặc xá đợt 2.

Theo Quyết định của Chủ tịch nước, những người đủ điều kiện để được xét đặc xá phải có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự; người chấp hành án phạt tù ít nhất là một phần ba thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn; đã chấp hành án phạt tù ít nhất 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn. Nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù.

Những người được xét đặc xá phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí; đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng; đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật; khi đặc xá không làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự.

Đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây: Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và đủ số kỳ xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự trong thời gian chấp hành án phạt tù trước khi có quyết định tạm đình chỉ.

Đặc biệt, Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước đợt 2-2025 đã mở rộng một số đối tượng thuộc nhóm tội phạm chưa được xét đặc xá trong dịp Lễ 30-4.

Trong đó, so với đặc xá đợt 1-2025, có 4 nhóm phạm tội không thuộc điều kiện được đặc xá thì đợt này được đặc xá: Đối tượng phạm tội cố ý gây thương tích nhiều lần đối với một người, hoặc một lần đối với nhiều người hoặc cố ý gây thương tích từ 2 lần trở lên..., chống người thi hành công vụ 2 lần trở lên, cướp tài sản nhiều lần; phạm từ 2 tội do cố ý trở lên, kể cả trường hợp tổng hợp hình phạt hoặc đang chấp hành hình phạt tổng hợp do bị kết án phạt tù từ 2 lần trở lên về cùng một tội.

Ngoài ra, đối tượng có một tiền án mà lại bị kết án phạt tù về một trong các tội về ma túy, cố ý gây thương tích, cướp tài sản, cướp giật tài sản, gây rối trật tự công cộng… cũng được đề nghị đặc xá dịp này. Đặc biệt, trong xét đặc xá đợt này, phân loại thi đua đã được mở rộng hơn so với trước đây.

Đẩy mạnh truyền thông về chính sách khoan hồng của pháp luật

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Triển khai công tác đặc xá đợt 2-2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đánh giá cao Bộ Công an và các cơ quan liên quan đã chủ động các khâu chuẩn bị và phối hợp với các bộ, ngành trong việc triển khai công tác đặc xá đợt 2-2025.

Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, trong đợt 2-2025, công tác đặc xá được triển khai quy mô rộng hơn, mở rộng đối tượng được xét đặc xá.

Để thực hiện tốt công tác đặc xá đợt 2-2025 đúng quy định, đảm bảo được yêu cầu nhiệm vụ, Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị các bộ, ngành, địa phương quán triệt đầy đủ chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đặc xá theo đúng quy định pháp luật.

Các bộ, ngành, địa phương phải chủ động xây dựng phương án, kế hoạch và thực hiện nghiêm túc các bước, nhiệm vụ để triển khai công tác đặc xá sắp tới.

Để làm tốt công tác đặc xá, đảm bảo đúng quy định pháp luật, tạo được sự ủng hộ, đồng thuận của xã hội, các cơ quan liên quan, cơ quan truyền thông phải tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi chủ trương, chính sách nhân đạo, nhân văn về đặc xá, chính sách khoan hồng của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy định của Luật Đặc xá, Quyết định về đặc xá năm 2025 (đợt 2) của Chủ tịch nước và các hướng dẫn của Hội đồng Tư vấn đặc xá...

Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho rằng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ta thể hiện tính nghiêm minh nhưng cũng rất nhân đạo. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có những thế lực thù địch tìm cách xuyên tạc, chống phá. Chính vì vậy, công tác truyền thông phải kết hợp đấu tranh phản bác các luận điệu, hành vi chống phá, tiêu cực, đi ngược lại chủ trương, chính sách về đặc xá của Đảng, Nhà nước ta.

Công tác tuyên truyền cũng phải được triển khai một cách sâu rộng để các tầng lớp nhân dân đồng tình ủng hộ. Thông qua đó nhằm đẩy lùi thông tin xấu, độc làm ảnh hưởng chính sách, chủ trương của Đảng, quy định pháp luật của Nhà nước về công tác đặc xá. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng phải kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những cá nhân, tổ chức lợi dụng các chính sách để vi phạm pháp luật trong việc xét đặc xá.

Đối với Hội đồng Tư vấn đặc xá phối hợp các ban, bộ, ngành, địa phương phát huy trách nhiệm, triển khai thực hiện tốt chủ trương, quy định về đặc xá.

Phó thủ tướng thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cũng đề nghị các địa phương, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, tổ chức xã hội liên quan chủ động xây dựng kế hoạch và các biện pháp tiếp nhận, tạo điều kiện giúp đỡ người được đặc xá trở về địa phương sớm ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng để làm lại cuộc đời.

Trần Danh