Đại biểu lý giải việc xã hội bức xúc về sách giáo khoa

Sáng 4-11, Quốc hội tiếp tục thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội.

Phát biểu, ĐB Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) cho rằng, không phải ngẫu nhiên mà xã hội bức xúc và giận dữ về bộ sách giáo khoa trong thời gian gần đây.

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên).

Theo ĐB Hiền, sách giáo khoa khi biên soạn bị “gọt đẽo” theo một hệ thống chưa hoàn thiện. Muốn xây dựng một bộ sách giáo khoa phải xây dựng hệ thống khoa học chuẩn chỉnh nhưng chúng ta làm theo kiểu cuốn chiếu từng giai đoạn, chỗ nọ vá vào chỗ kia.

“Không riêng gì một bộ sách, mà cả năm bộ sách đều dính vào các lỗi cơ bản về nguyên tắc biên soạn, về bản quyền… mà lỗi trong sách giáo khoa thì chỉ có sai hoặc đúng chứ không có lỗi nội dung chưa phù hợp” - ĐB Hiền nói.

Từ phân tích trên, bà Hiền cho rằng, quy trình thẩm định phát hành sách còn lỏng lẻo, dễ dãi, vội vàng đến khó tin và cách đùn đẩy trách nhiệm như một trận đá bóng không có trọng tài điều khiển khi xảy ra sự cố.

“Người lớn đã sai rồi. Sai trong cách tiếp cận ngược, sai trong lối tư duy ngược. Chẳng có nơi đâu làm sách cho trẻ lại mang ý chí, tham vọng của những người lớn, nó quá sức với sự tiếp thu của một đứa trẻ” - ĐB này nói.

ĐB Hiền kiến nghị Chính phủ và các bên liên quan cần có trách nhiệm trong việc bày tỏ thái độ, quan điểm đúng đắn hướng về phía quyền lợi của người học, nhất là trẻ em.

“Không thể dừng lại ở việc rút kinh nghiệm và càng không thể trấn an dư luận bằng sợi dây kinh nghiệm” - ĐB Hiền nói.

Cùng nội dung, ĐB Quách Thế Tản (Hòa Bình) cũng chỉ rõ việc quản lý sách giáo khoa và tài liệu tham khảo còn bất cập khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, nhất là một số nội dung chưa phù hợp trong sách giáo khoa môn Tiếng Việt lớp 1, thuộc bộ sách Cánh Diều bị dư luận phê phán.

“Mặc dù Bộ GD&ĐT có những chỉ đạo có những giải pháp kịp thời, song cần rút kinh nghiệm việc này” - ĐB Tản nói.

ĐB Ngô Thị Minh, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT.

Trước các ý kiến này, ĐB Ngô Thị Minh, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT khẳng định “những lo toan của các ĐB là hoàn toàn chính đáng”.

“Thực sự đổi mới chương trình sách giáo khoa là việc lớn và rất khó. Bộ GD&ĐT và Hội đồng thẩm định đã tiếp thu ý kiến của cử tri và giải trình trước Quốc hội” - bà Minh nói.

Bà Minh nói thêm việc đổi mới chương trình sách giáo khoa, giáo dục phổ thông đang chuyển từ hình thức truyền thụ kiến thức một chiều sang phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh. Hiện Quốc hội đã cho phép mỗi môn học có nhiều sách giáo khoa. Và hiện nay sách giáo khoa đang được biên soạn theo chủ đề (thời lượng dạy 2-3 tiết/chủ đề) để học sinh có nhiều góc tiếp cận hơn…

“Đại dịch COVID-19 vừa qua, việc bồi dưỡng học sinh, giáo viên đang là áp lực rất lớn. Sự chuẩn bị cho các em 5 tuổi lẽ ra phải có cách tiếp cận phổ cập theo nghị quyết của Quốc hội nhưng đến sáu tháng nghỉ ở nhà và không có thời gian chuẩn bị” - bà Minh nói và mong muốn các nhận được sự sẻ chia, đồng hành cùng ngành giáo dục.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam

Giải trình trước Quốc hội về nội dung này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định vấn đề giáo dục luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt của người dân, nhà giáo dục, các chuyên gia.

Ông cho hay luật quy định rõ việc này không thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng nhưng Chính phủ, Thủ tướng rất quan tâm. Chính phủ tại các phiên họp gần đây đều nói về sách giáo khoa. Trực tiếp, Thủ tướng nhắc nhiều lần, Phó Thủ tướng đã hai lần họp với Bộ Giáo dục về nội dung này.

“Sách giáo khoa có lỗi, có sạn, và lỗi này phải được tiếp thu cầu thị, hoàn thiện bằng một quy trình soạn thảo khoa học” - Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng cho biết Bộ trưởng GD&ĐT đã có chỉ đạo kiên quyết, ví dụ thay Chủ tịch Hội đồng thẩm định… “Bộ phải lưu ý vì sai sót thì phải rút kinh nghiệm nghiêm túc, để quy trình biên soạn, thẩm định sách giáo khoa năm nay và các năm tiếp theo không xảy ra như vậy nữa” - ông Đam nói thêm.

Ông cũng yêu cầu Bộ GD&ĐT phải trao đổi, tiếp thu các thông tin góp ý để “dù một hay nhiều bộ SGK thì vẫn phải tốt bằng, hoặc tốt hơn ngày xưa”.

"Bộ cần ứng dụng công nghệ thông tin đưa bản thảo sách giao khoa lên sớm trước khi phê duyệt để những người có kinh nghiệm góp ý, chắt lọc ý kiến đúng để tiếp thu, giải thích cho xã hội đồng thuận"- ông Đam yêu cầu.

NHÓM PV