Đại biểu Quốc hội đề nghị cho dùng nguồn thu từ xổ số xây dựng hạ tầng cơ quan cấp xã

Chi ngân sách đạt thấp, số chuyển nguồn sang năm sau lớn

Tại phiên họp sáng nay 7-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2022.

Tham gia thảo luận, đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (đoàn Bến Tre) đánh giá cao nỗ lực điều hành của Chính phủ khi 3 chỉ số rất quan trọng của năm 2022 đều đạt và vượt, số tăng thu của năm 2022 rất cao, tạo ra nguồn lực để tập trung đầu tư xây dựng các công trình trọng điểm, nhất là các tuyến đường cao tốc, các tuyến đường liên vùng, những dự án trọng điểm quốc gia và địa phương. Bên cạnh đó, trong năm 2022, số thực chi thấp hơn dự toán. Số bội chi ngân sách cũng rất tiết kiệm, chi thấp hơn so với chỉ tiêu Quốc hội giao... Qua Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính, Ngân sách, Báo cáo của Tổng Kiểm toán Nhà nước, đại biểu bày tỏ đánh giá cao và thống nhất với việc phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2022.

Tuy nhiên, liên quan đến điều hành ngân sách địa phương, đại biểu Nguyễn Trúc Sơn đề nghị cân nhắc việc cho phép sử dụng nguồn thu từ xổ số kiến thiết cho việc xây dựng kết cấu hạ tầng cơ quan cấp xã trong thời gian tới.

Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (đoàn Bến Tre) thảo luận

Cùng tham gia phát biểu thảo luận, đại biểu Đỗ Thị Lan (đoàn Quảng Ninh) đánh giá, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo, có nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt để thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước…

Đại biểu cho rằng, bên cạnh kết quả đạt được, còn một số hạn chế cần quan tâm khắc phục. Báo cáo quyết toán ngân sách năm 2022 của Chính phủ còn có sự chênh lệch lớn cả về số thu và chi ngân sách; đặc biệt số quyết toán chi ngân sách nhà nước giảm 407.317 tỷ đồng. Theo đại biểu, điều này ảnh hưởng đến việc đánh giá kết quả thực hiện dự toán ngân sách nhà nước, cân đối ngân sách thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, lập dự toán ngân sách Nhà nước các năm sau.

Vấn đề thứ hai, đại biểu cho biết một số khoản chi ngân sách đạt thấp so với dự toán; tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư của một số bộ, ngành, địa phương đạt thấp so với kế hoạch vốn được giao. Số chuyển nguồn sang năm sau rất lớn…

Qua đó cho thấy, việc sử dụng ngân sách Nhà nước có nơi chưa hiệu quả, còn lãng phí, nguồn lực bố trí cho nhiều nội dung không thực hiện được, trong khi nhu cầu đầu tư còn nhiều, phải vay và trả nợ lãi để bù đắp bội chi ngân sách.

Vì vậy, theo đại biểu, những bất cập trong công tác lập, thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước cần được đưa vào Nghị quyết của Quốc hội về phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2022; có giải pháp để khắc phục.

Đại biểu cũng đề nghị Chính phủ sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước, quy định phù hợp để rút ngắn quy trình, thời gian lập, thẩm định quyết toán ngân sách Nhà nước, kịp thời luật hóa các cơ chế đặc thù về tài chính, tháo gỡ những vướng mắc trong chi ngân sách Nhà nước...

“Bộ Tài chính có thể lấy số liệu chính xác trong vòng chậm nhất một giờ”

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, tại Kỳ họp tháng 10-2022, Bộ Tài chính đã có báo cáo tình hình thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước năm 2022, dự báo việc thực hiện dự toán ngân sách của năm 2022, trong đó số liệu có chênh lệch so với báo cáo quyết toán. Khi dự báo, trong tình hình thực hiện dự toán ngân sách, Bộ căn cứ vào số thực hiện tại thời điểm báo cáo. Bộ Tài chính có thể lấy số liệu đó một cách chính xác trong vòng chậm nhất một giờ, tuy nhiên, phần dự báo liên quan đến nhiều vấn đề phát sinh vào dịp cuối năm, nên số liệu có sự chênh lệch.

Về số chuyển nguồn lớn, Bộ trưởng cho biết,, chi chuyển nguồn cao chủ yếu do các nguồn lực được chuyển theo quy định pháp luật, đặc biệt là nguồn tích lũy qua các năm để thực hiện cải cách tiền lương đóng vai trò lớn. Bên cạnh đó, những nhiệm vụ đã được ký hợp đồng và được thực hiện trong năm nhưng chưa được thanh toán thì được chuyển nguồn sang năm sau theo quy định. Với vấn đề chuyển nguồn, Bộ Tài chính, các bộ, ngành, địa phương cần cố gắng thực hiện thanh toán ngay trong năm, để số chuyển nguồn giảm đi.

Đối với các khoản chi thấp như chi đầu tư, Bộ trưởng cho biết, do quy trình triển khai thủ tục đầu tư, từ đầu năm, các khoản chi đầu năm thường ở mức thấp, nhưng những tháng cuối năm thì thường tăng cao.

Về vấn đề dự toán không sát, Bộ trưởng cho rằng, những tháng đầu năm 2022 còn chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19, tăng trưởng thấp, nhưng Quý 3 năm 2022 bắt đầu có sự tăng trưởng nhảy vọt, nên đến cuối năm, tăng trưởng đạt 8,02%. Đây là sự nỗ lực lớn trong thúc đẩy sản xuất, kinh doanh để tăng trưởng GDP, từ đó, thu ngân sách cũng tăng lên.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc Phát biểu giải trình

Về chi ngân sách cho các địa phương, theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, ngân sách Trung ương chỉ đảm nhiệm nhiệm vụ chi của ngân sách Trung ương. Với các tuyến đường quốc lộ do Bộ Giao thông vận tải quản lý, phí sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng được Bộ Tài chính phân bổ cho Bộ Giao thông vận tải. Những tuyến đường nào Bộ Giao thông vận tải phân cấp về cho tỉnh thì Bộ Tài chính phân bổ lại cho các tỉnh để sửa chữa, còn những tuyến đường thuộc nhiệm vụ chi của Bộ Giao thông vận tải thì Bộ Tài chính chuyển nguồn cho Bộ Giao thông vận tải để thực hiện kiểm soát và chi tiêu.