Đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng lừa đảo trực tuyến, bắt cóc online
Tình trạng lừa đảo trực tuyến, bắt cóc online, phát tán tin giả đang diễn biến phức tạp, trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh mạng và trật tự xã hội tại Việt Nam.
Lừa đảo, bắt cóc online, “dịch bệnh thông tin” gia tăng
Thảo luận tại tổ về các báo cáo kinh tế - xã hội năm 2025 và giai đoạn 2021 – 2025 ngày 21/10, một số đại biểu bày tỏ lo ngại về sự gia tăng của tội phạm công nghệ cao, lừa đảo, bắt cóc qua mạng ngày càng phổ biến, khốc liệt và nặng nề.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, đoàn Hà Nội
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, đoàn Hà Nội dẫn chứng từ chính câu chuyện của Bệnh viện Đa khoa Medlatec, khi hệ thống từng bị tấn công mạng, nhiều máy tính bị đánh sập, 138 kỹ sư công nghệ phải làm việc liên tục 2 tuần, ăn ngủ tại chỗ mới khắc phục được. Hậu quả tới 1/3 khách hàng thân quen đã bỏ bệnh viện trước những lo ngại về vấn đề an ninh mạng. Nhiều đơn vị khác cũng từng bị rơi vào tình trạng tương tự nhưng họ “chọn im lặng, chịu đựng”.
“Tôi rất mong Chính phủ phải thực sự tập trung, mạnh mẽ và quyết liệt để giải quyết vấn đề này, phòng chống tội phạm công nghệ cao, điều tra, xử lý nghiêm các hành vi lừa đảo, bắt cóc qua mạng. Chính phủ cũng cần tăng cường hợp tác quốc tế để triệt phá tội phạm, lừa đảo xuyên biên giới. Tập trung nguồn lực chống tội phạm công nghệ cao, bảo vệ an ninh mạng quốc gia”, đại biểu Nguyễn Anh Trí kiến nghị.
Đại biểu Trần Quốc Tuấn, đoàn Vĩnh Long dẫn chứng qua các con số xử lý trong thời gian qua có thể thấy tin xấu, tin giả đã trở thành “dịch bệnh thông tin” - tác động trực tiếp đến lòng tin, trật tự xã hội và uy tín của bộ máy nhà nước.
“Một tin thất thiệt, một clip cắt ghép có thể lan truyền đến hàng triệu người chỉ trong vài giờ - gây tổn hại rất lớn…mà truyền thông chính thống phải mất công gỡ lại trong thời gian hàng tháng”, đại biểu Trần Quốc Tuấn thông tin.
Đại biểu đoàn Vĩnh Long nêu ra một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó tốc độ phát triển công nghệ quá nhanh, trong khi cơ chế giám sát, quản lý nội dung chưa theo kịp. Công nghệ trí tuệ nhân tạo, deepfake, giọng nói và hình ảnh giả đã làm cho tin giả ngày càng tinh vi, khó phân biệt. Các nền tảng xuyên biên giới vẫn chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm pháp lý tại Việt Nam, đặc biệt là trong việc kiểm duyệt, gỡ nội dung sai lệch...
“Trong lần sửa đổi này cần theo hướng tăng mức phạt với hành vi phát tán tin giả có tổ chức, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo mạo danh, để hạn chế tối đa tình trạng này. Đồng thời các bộ ngành chức năng cần tiếp tục giám sát và yêu cầu Facebook, TikTok, Google, X nghiên cứu cam kết bắt buộc với Chính phủ Việt Nam. Cụ thể, báo cáo định kỳ, công khai số liệu gỡ bỏ các nội dung vi phạm, thời gian xử lý và vùng lan truyền. Song song đó áp dụng chế tài về tài chính mạnh hơn hoặc tạm ngưng quảng cáo nếu nền tảng không đáp ứng tỉ lệ xử lý ≥ 90% trong vòng 48 giờ đối với yêu cầu khẩn...”, đại biểu Trần Quốc Tuấn đề xuất.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng, đoàn Quảng Trị
Tăng cường tuyên truyền các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến
Đại biểu Hà Sỹ Đồng, đoàn Quảng Trị đề cập đến vấn đề xã hội rất nhức nhối hiện nay là tình trạng lừa đảo trực tuyến, lừa đảo trên không gian mạng và chiếm đoạt tài sản của người dân.
“Tình trạng lừa đưa người sang Campuchia, sang Myanmar dưới vỏ bọc là làm nhà đầu tư. Nhiều người dân, đặc biệt là thanh niên và lao động nông thôn, bị dụ dỗ để bị bóc lột hoặc tham gia vào các đường dây lừa đảo, gây thiệt hại rất lớn về tài sản và uy tín của quốc gia”, đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu.
Từ đó đại biểu đoàn Quảng Trị đề nghị Chính phủ tăng cường năng lực quản lý về phòng chống tội phạm công nghệ cao, phối hợp chặt chẽ giữa công an, biên phòng, ngoại giao trong đấu tranh, điều tra, xử lý nghiêm các đường dây lừa đảo xuyên quốc gia. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng, nhất là thanh niên, học sinh, sinh viên, người lao động vùng nông thôn về các thủ đoạn lừa đảo qua mạng và lôi kéo ra nước ngoài, trong đó có địa bàn Campuchia trọng điểm. Tăng cường hợp tác quốc tế để hỗ trợ hồi hương và tái hòa nhập công dân bị lừa, coi đây là trách nhiệm nhân đạo của xã hội, của Nhà nước...
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Thị Thủy
Còn theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Thị Thủy, vấn đề nổi lên trong năm nay là bắt cóc qua mạng (bắt cóc online). Người dân không hiểu bắt cóc online nghĩa là gì, nhưng thực sự hành vi này rất nguy hiểm, rất manh động, cách ly hoàn toàn các cháu ra khỏi bố mẹ.
“Theo dõi lừa đảo và bắt cóc qua mạng thấy các đối tượng biến đổi liên tục, đa dạng phương thức, thủ đoạn phạm tội nên rất nhiều người mắc vào. Do đó, tôi kiến nghị Chính phủ tăng cường tuyên truyền, bám sát vào thủ đoạn phạm tội để người dân được biết”, nữ đại biểu nhấn mạnh.
