Đại biểu Quốc hội: Mức giảm trừ gia cảnh chưa phản ánh đúng thực tế cuộc sống

Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân trước khi tính thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của người nộp thuế. Giảm trừ gia cảnh là biện pháp hỗ trợ cần thiết của Nhà nước để người nộp thuế thu nhập cá nhân giảm áp lực tâm lý, tạo sự an tâm cho người lao động tạo ra của cải, vật chất.

Theo quy định hiện nay, mức giảm trừ gia cảnh cho cá nhân người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và giảm trừ mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu đồng.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn). Ảnh: TRỌNG HẢI

Nêu quan điểm về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) cho rằng, mức giảm trừ gia cảnh, nhất là mức giảm trừ đối với người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng, là quá lạc hậu. Nghiên cứu sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, trong đó có phương án điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh cần được Quốc hội xem xét sửa đổi sớm, mà không nên chờ đến hai năm nữa, nghĩa là đến năm 2026 mới được thông qua như đề xuất.

Đại biểu phân tích, mức giảm trừ này đã được duy trì từ năm 2020, trong khi 5 năm qua, nhiều hàng hóa dịch vụ thiết yếu đều tăng, thậm chí có hàng hóa thiết yếu tăng nhanh hơn thu nhập. Theo số liệu thống kê, so với giá hàng hóa năm 2020, giá dịch vụ giáo dục tăng 17%, giá lương thực tăng 27%, đặc biệt giá xăng tăng tới 105%...

Nhiều cử tri chia sẻ, nếu như gia đình có con nhỏ, phải thuê người trông, riêng tiền lương trả cho người trông trẻ hiện nay không dưới 5 triệu đồng/tháng; nếu gia đình có con đi học, chi phí học hành hiện nay chiếm phần lớn cơ cấu chi tiêu của các gia đình… Vì vậy, nếu phải chờ thêm 2 năm nữa mới được thông qua quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ khiến nhiều người dân trong cảnh "thắt lưng, buộc bụng" nhưng vẫn thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

“Mức giảm trừ đối với người phụ thuộc thực sự không còn phù hợp với thực tế hiện nay, nhất là ở những thành phố lớn, đang gây thiệt thòi cho người dân nộp thuế”- đại biểu nêu rõ.

Ở góc độ khác, theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, khi chỉ số CPI biến động trên 20%, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Thế nhưng, Bộ Tài chính cho hay, hiện chưa điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, bởi biến động CPI chưa đến 20%.

Quang cảnh phiên thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội sáng 29-5. Ảnh: TRỌNG HẢI

Liên quan đến vấn đề này, đại biểu đề cập tới sự bất hợp lý trong rổ hàng hóa CPI (chỉ số giá tiêu dùng). Đại biểu phân tích, Luật Thuế thu nhập cá nhân và các quy định hiện hành lấy tiêu chí biến động CPI trên 20%, tức là phải dựa trên rổ hàng hóa gồm 752 mặt hàng là bất hợp lý. Trong khi đó, các mặt hàng thiết yếu ảnh hưởng trực tiếp đến chi tiêu của người dân chỉ có khoảng hơn 20 mặt hàng, trong khi phải chờ tính mức trung bình của 752 mặt hàng sẽ rất lâu, thậm chí 6 đến 7 năm. Như vậy sẽ không phản ánh kịp thời những biến động trong chi tiêu của người dân và các hộ gia đình.

Ngoài ra, cũng theo đại biểu, quy định mức giảm trừ gia cảnh hiện nay cũng chưa phù hợp với điều kiện của một quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp như ở nước ta. Hơn nữa, dự kiến từ ngày 1-7-2024 sẽ thực hiện chính sách cải cách tiền lương, lương tăng nhưng mức giảm trừ gia cảnh không được điều chỉnh kịp thời sẽ gây âu lo cho người lao động, bởi lương tăng, thu nhập tính thuế sẽ tăng.

Từ những vấn đề nêu trên, đại biểu kiến nghị Chính phủ sớm trình sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân vào cuối tháng 10-2024 và trình Quốc hội thông qua vào tháng 5-2025, đúng như chỉ đạo của Chính phủ với phương châm “5 quyết tâm, 5 đẩy mạnh và 5 bảo đảm”.

VŨ DUNG