Đại biểu Quốc hội 'truy' Bộ trưởng về giá sách giáo khoa
Chiều 23/5, tại phiên thảo luận về Luật Giá (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) cho ý kiến một nội dung duy nhất về giá sách giáo khoa.
Không tiếp thu, cũng không thấy giải trình
Nữ đại biểu đoàn Đà Nẵng cho biết, trước đây, khi trao đổi về giá sách giáo khoa, bà đã nêu thực tế việc mua sách giáo khoa trở thành gánh nặng cho nhiều phụ huynh học sinh.
Nguyên nhân chính là do các đơn vị phát hành sách thông qua nhà trường bao giờ cũng bán kèm sách giáo khoa với một số lượng sách tham khảo rất lớn.
“Tôi hoan nghênh Bộ GD&ĐT đã tiếp thu ý kiến này, ban hành Chỉ thị yêu cầu chấm dứt tình trạng đóng gói chung sách giáo khoa và sách tham khảo để buộc học sinh mua sách tham khảo dưới bất kỳ hình thức nào. Qua theo dõi, tôi thấy chỉ thị này về cơ bản đã được thực hiện nghiêm túc”, bà Thúy cho hay.
"Chúng tôi cho rằng ý kiến này rất hay, bây giờ trong tư duy chúng ta luôn luôn nghĩ đến quy định như thế nào để giá không cao nhưng chúng ta chưa nghĩ đến làm thế nào để ngăn chặn được giá quá thấp, khi các doanh nghiệp có tiềm năng muốn thâu tóm thị trường thì dùng biện pháp hay nói cách khác là dùng thủ đoạn đại hạ giá để đánh bật các đối thủ khác, tạo nên một lợi nhuận độc quyền", đại biểu Kim Thúy trích dẫn ý kiến tiếp thu của Bộ trưởng Hồ Đức Phớc tại Kỳ họp thứ 4, diễn ra ngày 11/11/2022.
Theo đại biểu, tại kỳ họp thứ 4, bà đã đề nghị giao Chính phủ quy định giá sách giáo khoa dưới hình thức khung giá, bao gồm giá tối đa và giá tối thiểu như đối với các mặt hàng khác được Nhà nước định giá.
Bộ trưởng, Trưởng Ban soạn thảo Hồ Đức Phớc đã phát biểu trước Quốc hội tiếp thu ý kiến. Trong đó, Bộ trưởng đánh giá “ý kiến này rất hay” và “ xin tiếp thu”.
“Tuy nhiên, khi nghiên cứu dự thảo luật trình ra Quốc hội lần này để xem xét thông qua, tôi không thấy dự thảo phản ánh ý kiến tiếp thu của Bộ trưởng, Trưởng Ban soạn thảo cũng chẳng thấy giải trình, dù báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự án luật này dài 112 trang”, bà Thúy nói.
“Tôi tin rằng, ý kiến tiếp thu của Bộ trưởng trước Quốc hội đã thể hiện cách đánh giá vấn đề rất toàn diện, thấu đáo và sát thực tế”, theo đại biểu, nếu luật không quy định khung giá tối đa, tối thiểu thì rồi đây Quốc hội sẽ thấy những lo ngại của Bộ trưởng trở thành hiện thực.
Không để ban hành những quy định ngược chiều nhau
Bên cạnh đó, Luật Giáo dục (sửa đổi) năm 2019 cũng thể hiện quan điểm khác với Nghị quyết 88 khi không trao quyền lựa chọn sách giáo khoa cho cơ sở giáo dục mà cho UBND cấp tỉnh. “Tôi cứ phân vân, tự hỏi giữa quy định của Nghị quyết 88 và quy định của Luật Giáo dục thì quy định nào dễ bị lợi dụng để phục vụ lợi ích nhóm hơn”, bà Thúy nêu băn khoăn.
Trên cơ sở phân tích trên, đại biểu đề nghị trong trường hợp Quốc hội thấy chủ trương xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa mà Quốc hội khóa XIII đề ra có nhiều bất cập thì nên sửa Nghị quyết 88, chấm dứt việc thực hiện chủ trương này.
Còn trong trường hợp ngược lại thì Quốc hội nên bổ sung những quy định cần thiết trong Luật Giá để bảo đảm sự nhất quán về chủ trương, không nên để xảy ra tình trạng cơ quan lập pháp ban hành những quy định ngược chiều nhau. Một đằng thì khuyến khích xã hội hóa, một đằng tạo sơ hở để cạnh tranh không lành mạnh, hạn chế xã hội hóa, thậm chí có nguy cơ xóa bỏ xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa.
Giải trình về nội dung này, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, với giá sách giáo khoa, đề xuất là đưa ra khung giá thì cũng tương tự như giá hàng không, để đảm bảo cho quyền lợi của người học, tức là đảm bảo giá rẻ.
“Còn đối với các doanh nghiệp thì chúng tôi cũng đã báo cáo với Ủy ban Tài chính, Ngân sách, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đồng thuận bỏ giá sàn để đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng”, ông Phớc nhấn mạnh.