Đại biểu Trần Hữu Hậu: Cần sớm phá bỏ những lực cản vô hình để giải phóng nguồn lực

Thảo luận về kinh tế - xã hội tại Quốc hội sáng 29-10, ĐB Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) như thường lệ vẫn có 7 phút phát biểu đặc sắc. Ông nói: “Chúng ta đang sống và làm việc trong một thời điểm đặc biệt, thời điểm cả hệ thống chính trị của chúng ta làm một cuộc đại cách mạng với chính mình.

Thế nhưng, để xóa bỏ những tàn tích cũ, xây dựng cái mới chúng ta còn phải mất rất nhiều thời gian, công sức. Trong đó, khó khăn nhất vẫn là đổi mới chính mình với những tư duy mới, phương thức hoạt động mới”.

Những trở ngại vô hình

Việc sắp xếp lại toàn bộ hệ thống chính trị và đơn vị hành chính, với 4 trụ cột chiến lược chứa đựng những tư duy đột phá, ông Hậu nói, sẽ thúc đẩy cả hệ thống chính trị của chúng ta thay đổi cơ chế vận hành; khơi dậy, quy tụ và phát huy những tiềm lực mạnh mẽ cho sự phát triển của đất nước.

“Tuy nhiên, còn nhiều lắm những trở ngại vô hình và hữu hình đang cản trở chúng ta. Trong đó, có những chuyện nhỏ, xảy ra hàng ngày nhưng ẩn chứa những vấn đề lớn trong tư duy, trong phương thức hành động đang là lực cản không nhỏ cho sự phát triển”, ông Hậu nói và dẫn ra hai câu chuyện.

Ông kể: Tại một trường tiểu học của một thành phố lớn, một cô chủ nhiệm mới ra trường xin phép phụ huynh cho 3 bạn học yếu ở lại sau giờ học để kèm thêm, không thu phí cho theo kịp bạn bè và tập thể lớp thêm mạnh. Các phụ huynh mừng lắm.

ĐB Trần Hữu Hậu phát biểu thảo luận tại hội trường về kinh tế - xã hội sáng 29-10. Ảnh: QH

Hơn một tuần sau, cô thưa với phụ huynh: “Cô hiệu trưởng đi qua thấy kèm cho các cháu đã hỏi rất nghiêm khắc: Tại sao giữ học sinh lại sau giờ học? Dạy thế này có thu phí không?”. Mặc dù đã giải thích nhưng cô giáo cảm nhận được nghi ngờ vẫn còn trong ánh mắt cô hiệu trưởng. Tìm hiểu, cô mới biết rằng: trong trường không giáo viên nào làm như cô. Không ít giáo viên và phụ huynh không thực tin việc làm của cô là vô tư. Cô đã xin phép phụ huynh cho không kèm các cháu nữa vì sai quy định và cô rất sợ những ánh mắt nghi ngờ, những bàn tán phía sau mà cô không thể giải thích, phân trần.

“Việc kiểm tra, nhắc nhở nghiêm khắc và đúng quy định của cô hiệu trưởng, cùng thói quen nhìn nhận, đánh giá theo hướng tiêu cực của những người xung quanh đã chấm dứt một việc làm tốt, có lợi cho học sinh, cho nhà trường, dập tắt đi phần nào ngọn lửa nhiệt tình, vô tư, trong sáng, muốn cống hiến của cô giáo trẻ”, ông Hậu kết luận.

Phải để người tốt được làm việc tốt

Nhắc thêm một việc từ 10 năm trước khi ông là Chủ tịch Thị xã Tây Ninh khi một nhân viên dưới quyền nói với ông rằng: “Khi cháu mới về, xong hồ sơ là cháu gom, chuyển ngay, trả ngay nhưng cháu nhận ra: Nhiều đồng nghiệp nhìn cháu như ở trên trời rơi xuống với ánh mắt đầy ngờ vực. Khi tìm hiểu mới biết họ cho rằng phải có gì phía sau nên cháu mới làm nhanh thế, nhiệt tình thế”.

“Chúng tôi khi ấy đã nhận thức rằng: Khi người tốt không dám làm việc tốt, khi trong bộ máy không phân biệt được người làm tốt với người làm không tốt thì bộ máy ấy đã mắc lỗi nặng nề và chắc chắn đem đến sự trì trệ, tiêu cực”, ông Hậu nói.

Quốc hội lắng nghe các đại biểu thảo luận. Ảnh: QH

Theo ông, cần thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm là “Phải công khai tiến độ, công khai trách nhiệm và công khai kết quả để nhân dân, xã hội cùng giám sát, cùng đồng hành”.

“Tôi tin rằng thực hiện tốt 3 công khai này, cùng với việc thực hiện Cổng dịch vụ công quốc gia; các phần mềm giao việc và đánh giá cán bộ đang triển khai và hoàn thiện, chúng ta sẽ có công cụ tốt để trong các cơ quan hành chính nhà nước, người tốt nỗ lực làm tốt hơn công việc của mình; người yếu nỗ lực phấn đấu để ngày một khá hơn”, ông Hậu phát biểu.

Theo ông, dù có những ứng dụng công nghệ thông tin nhưng những ứng dụng này có áp dụng cũng không giải quyết được các vấn đề như chuyện cô giáo muốn làm việc tốt nói trên.

Có một câu chuyện khác minh chứng cho việc này. Đó là trường hợp một doanh nghiệp hàng đầu của ngành điều, 9 tháng nay đã xuất khẩu trên 160 triệu USD. Từ 2022, do COVID-19 họ xin phép và được chấp thuận cho tạm ngừng hoạt động một công ty kinh doanh nhà hàng. Sau khi phần mềm quản lý của các ngành tích hợp dữ liệu thì phần mềm của ngành thuế phát hiện có công ty trong hệ sinh thái tạm ngừng hoạt động đã cảnh báo rủi ro đối với tất cả các công ty khác.

Và, cơ quan thuế các địa phương không chấp nhận cho xuất hóa đơn mặc dù biết rõ về năng lực của từng công ty. Các công ty phải tốn nhiều công sức, thời gian để trình bày, giải thích, nhờ can thiệp…. Trong khi đó, ở thời gian cao điểm này, mỗi ngày các công ty trong hệ thống xuất khẩu gần một triệu USD.

Dòng hàng và dòng tiền bị đình trệ, thiệt hại hàng ngày là không nhỏ, trong đó có những thiệt hại vô hình cực lớn là uy tín về tiến độ giao hàng và bị nghi ngờ là “có vấn đề” trong hoạt động nên bị ngành thuế…. thổi còi.

“Những quy định xa rời thực tiễn, những phần mềm vô tri của người viết thiếu thực tế, những công chức vô cảm và máy móc chỉ dám làm theo quy định như một robot đã dẫn đến thiệt hại không nhỏ cho doanh nghiệp, cho dân, cho nước”, ông Hậu kết luận.

NHÓM PHÓNG VIÊN