Đại dịch Covid-19 tái bùng phát hãm đà tăng trưởng của kinh tế Châu Á

Các container vận chuyển đang chờ vận chuyển hàng hóa từ một cảng ở Bangkok, Thái Lan vào tháng 3 năm 2016. Ảnh: Reuters.

Theo các nhà kinh tế và phân tích hàng đầu, Ấn Độ và năm nền kinh tế lớn nhất của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á - Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan đều cho thấy sự thay đổi về triển vọng kinh tế trong thời gian tới.

So với năm 2020, tất cả sáu quốc gia- theo một cuộc khảo sát do Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Nhật Bản và Nikkei thực hiện vào tháng 6 vừa qua- đều được dự đoán sẽ có một sự thay đổi tích cực trong tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế tin rằng sự bùng phát trở lại của các ca nhiễm COVID-19 sẽ kìm hãm tăng trưởng kinh tế ở một số quốc gia trong năm nay.

Dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2021 của Thái Lan ở mức 1,9%, giảm 0,7 điểm phần trăm so với cuộc khảo sát trước đó vào tháng 3 và là mức thấp nhất trong số sáu quốc gia được khảo sát.

Lý do chính cho việc hạ cấp này nằm ở việc quốc gia này đang phải đấu tranh mạnh mẽ để ngăn chặn làn sóng nhiễm COVID-19 thứ ba. Thái Lan đã phải đối mặt với tình trạng thiếu giường bệnh nghiêm trọng, và mặc dù nhiều tháng ngăn chặn thành công, các ca nhiễm mới hàng ngày hiện vẫn dao động từ 4.000 đến 6.000.

Lalita Thienprasiddhi tại Trung tâm Nghiên cứu Kasikorn có trụ sở tại Bangkok nói rằng nền kinh tế Thái Lan đang đối mặt với sự bất ổn trong bối cảnh ca nhiễm COVID-19 gia tăng. Bà nói: “Do sự bùng phát mới đang nổ ra nên lượng khách du lịch nước ngoài có thể tới Thái Lan chỉ khoảng từ 0,25 triệu đến 1,2 triệu trong năm nay.”

Ngành du lịch đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với nền kinh tế Thái Lan, chiếm khoảng 20% tổng sản phẩm quốc nội vào năm 2019 nhờ 39,9 triệu khách du lịch nước ngoài.

Trong một nỗ lực cứu vãn nền kinh tế của mình, tuần trước, Thái Lan đã khởi động chương trình "sandbox" - một thử nghiệm du lịch không có kiểm dịch đã mở cửa tại đảo Phuket để tiêm phòng cho khách du lịch nước ngoài. Chính phủ đặt mục tiêu sử dụng chiến dịch này như một mô hình để hồi sinh ngành du lịch của mình, nhưng vẫn còn lo ngại về nguy cơ bùng phát COVID tiếp theo.

Tiếp đến là Malaysia, hiện quốc gia này cũng đang chiến đấu với làn sóng Covid-19 thứ ba vô cùng tàn bạo. Cuộc khảo sát của JCER cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này sẽ bị điều chỉnh giảm 1,2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó. Đây là quốc gia bị tụt hạng mạnh nhất về dự báo tăng trưởng trong số 5 quốc gia ASEAN.

Khi tình trạng nhiễm trùng tiếp tục tăng cao, chính phủ Malaysia đã ban hành một lệnh cấm trên toàn quốc vào tháng 6. Biện pháp này đã được gia hạn với những hạn chế chặt chẽ hơn đối với việc di chuyển của người dân và doanh nghiệp, bao gồm cả ở thủ đô Kuala Lumpur của quốc gia này.

Wan Suhaimie, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu kinh tế của Ngân hàng đầu tư Kenanga cho biết: “Chúng tôi tin rằng lĩnh vực dịch vụ, và đặc biệt là ngành bán lẻ, sẽ vẫn bị áp lực trong thời gian tới vì hoạt động tiêu dùng có thể bị cản trở bởi việc thắt chặt hạn chế di chuyển và đóng cửa các cửa hàng không cần thiết.”

Cuối tháng trước, Thủ tướng Muhyiddin Yassin đã công bố gói viện trợ COVID trị giá 36 tỷ USD để giúp hỗ trợ nền kinh tế.

Trong khi đó, tại Ấn Độ, dự báo tăng trưởng của nước này đã bị sụt giảm mạnh nhất so với cuộc khảo sát trước đó, với các nhà kinh tế hiện kỳ vọng mức tăng trưởng 9,7%, giảm 1,5 điểm phần trăm so với tháng 3.

Việc hạ cấp nghiêm trọng của Ấn Độ trong dự báo tăng trưởng kinh tế cũng là do cuộc khủng hoảng COVID lớn của đất nước. Các ca nhiễm bệnh bắt đầu vượt ngoài tầm kiểm soát vào tháng 4 và có thời điểm Ấn Độ ghi nhận số người chết hàng ngày lên tới hơn 6.000 người - cao nhất trong số các nước châu Á - khi biến thể Delta tàn phá hệ thống chăm sóc sức khỏe của nước này.

Dharmakirti Joshi, Nhà kinh tế trưởng của cơ quan xếp hạng CRISIL có trụ sở tại Ấn Độ, lưu ý rằng “Làn sóng COVID-19 thứ hai đã làm gián đoạn sự phục hồi kinh tế của Ấn Độ khi sự gia tăng lớn trong các trường hợp buộc các bang phải đóng cửa, và điều này ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp.”

Ông nói thêm: “Tốc độ phục hồi kinh tế cũng sẽ là một hàm số của tốc độ tiêm chủng trong những tháng tới. "Chúng tôi hy vọng 70% người trưởng thành của Ấn Độ sẽ được tiêm phòng vào tháng 12, sau đó sự phục hồi có thể tăng cường.”

Tirthankar Patnaik, nhà kinh tế trưởng tại Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia Ấn Độ, nói rằng “Nhu cầu ở nông thôn, vốn tương đối phục hồi vào năm ngoái, có thể bị ảnh hưởng lần này do tác động bất lợi của làn sóng thứ hai đối với khu vực nông thôn.”

Cuộc khảo sát cũng cho thấy các nhà kinh tế dự báo tỷ lệ tăng trưởng năm 2021 đối với Philippines là 4,3%, giảm 0,9 điểm phần trăm so với mức đồng thuận trước đó và 4,1% đối với Indonesia, tăng 0,2 điểm phần trăm.

Dự báo tăng trưởng của Singapore có vẻ lạc quan nhất là 6,9%, tăng 0,8 điểm phần trăm so với cuộc khảo sát hồi tháng 3, do nhu cầu hàng hóa phục hồi làm tăng xuất khẩu. Số ca nhiễm COVID hàng ngày tại đây cũng vẫn khá thấp trong khi việc tiêm chủng tăng nhanh. Hơn một nửa dân số nước này đã được tiêm ít nhất một mũi vắc-xin vào cuối tháng 6.

Randolph Tan tại Đại học Khoa học Xã hội Singapore cho biết, triển vọng tăng trưởng đang tiếp tục được cải thiện nhờ những dấu hiệu cho thấy tác động của các hạn chế đối với hoạt động kinh tế đang trở nên dễ đoán hơn. Thực tế là lĩnh vực sản xuất tiếp tục được hưởng lợi từ nhu cầu điện tử toàn cầu mạnh mẽ là một đóng góp tích cực quan trọng vào tâm lý tăng trưởng tích cực .

Nhiều nhà kinh tế đồng ý rằng sự lây lan của COVID và biến thể Delta dễ lây lan vẫn là yếu tố rủi ro cao nhất đối với các nước châu Á.

Vincent Loo thuộc KAF Research của Malaysia chỉ ra rằng: “Tiêm chủng dường như là cách duy nhất để đưa đất nước trở lại trạng thái bình thường.” Tuy nhiên, ông lưu ý rằng “tiêm chủng không phải là 'chữa khỏi tất cả' vì các biến thể virus đột biến có thể làm giảm hiệu quả của vắc xin.”

Các nhà kinh tế cũng đang theo dõi các tác động của lạm phát Mỹ và những thay đổi trong chính sách tiền tệ. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã báo hiệu rằng họ dự kiến sẽ thực hiện đợt tăng lãi suất đầu tiên sau đại dịch vào năm 2023. Lãi suất cao hơn ở Mỹ có xu hướng khiến dòng vốn chảy ra từ các thị trường mới nổi ở châu Á và khiến đồng nội tệ của một số nước giảm giá.

Trong cuộc khảo sát, các nhà kinh tế ở Indonesia, Malaysia, Philippines và Ấn Độ đã cho rằng “chính sách tiền tệ của Mỹ” là một trong những rủi ro quan trọng mà nền kinh tế các nước phải đối mặt trong 12 tháng tới.

Huy Hoàng