Đại học Kinh tế Quốc dân sẽ dành nguồn lực phát triển ngành Toán ứng dụng

Trong kỷ nguyên dữ liệu, Toán học không chỉ dừng ở vai trò công cụ tính toán

Phát biểu tại Tọa đàm, PGS.TS Bùi Huy Nhượng - Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân nhấn mạnh, Toán học không chỉ là ngành học nền tảng mà còn là công cụ chủ lực giúp chuyển hóa dữ liệu và thông tin thành tri thức và giá trị, hỗ trợ hiệu quả cho các tổ chức trong quá trình ra quyết định.

Khẳng định cam kết của nhà trường, PGS.TS Bùi Huy Nhượng cho biết Đại học Kinh tế Quốc dân sẽ dành nguồn lực và tâm huyết để phát triển ngành Toán ứng dụng trong thời gian tới.

Đồng thời, nhấn mạnh việc cần làm rõ 3 nội dung trọng tâm: Lý do cần mở ngành đào tạo Toán ứng dụng tại Đại học Kinh tế Quốc dân; Định hướng đào tạo ngành Toán ứng dụng tại Đại học Kinh tế Quốc dân; Sự khác biệt và thế mạnh về kiến thức, kỹ năng và năng lực của sinh viên ngành Toán ứng dụng được đào tạo tại Đại học Kinh tế Quốc dân so với các cơ sở đào tạo trong và ngoài nước.

PGS.TS Bùi Huy Nhượng - Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân phát biểu tại Tọa đàm

Tại Tọa đàm, GS.TS Hồ Phạm Minh Nhật - Viện Khoa học về nền tảng Học máy và Trí tuệ nhân tạo, Đại học Texas - Austin đã chia sẻ về vai trò trụ cột của Toán học ứng dụng trong lĩnh vực khoa học dữ liệu và ra quyết định hiện đại.

Theo GS.TS Hồ Phạm Minh Nhật, trong kỷ nguyên dữ liệu, Toán học không chỉ dừng ở vai trò công cụ tính toán mà đã trở thành nền tảng để xây dựng các mô hình, thuật toán và hệ thống trí tuệ nhân tạo. Nhờ sức mạnh của Toán ứng dụng, dữ liệu thô được chuyển hóa thành thông tin hữu ích, và từ đó thành các quyết định chiến lược, góp phần định hình tương lai của nhiều lĩnh vực từ kinh doanh, tài chính, y tế đến quản lý công.

GS.TS Hồ Phạm Minh Nhật - Viện Khoa học về nền tảng học máy và trí tuệ nhân tạo, Đại học Texas - Austin

Trong khuôn khổ Tọa đàm, các diễn giả từ cơ quan quản lý và doanh nghiệp đã chia sẻ quan điểm về vai trò của Toán học và mô hình hóa trong khai thác dữ liệu phục vụ ra quyết định, cùng nhu cầu nhân lực Toán ứng dụng đang gia tăng nhanh chóng trong nhiều lĩnh vực, từ tài chính, ngân hàng, bảo hiểm đến công nghệ, sản xuất và logistics.

Các diễn giả thống nhất rằng, nguồn nhân lực hiện thiếu hụt rõ rệt kỹ năng phân tích dữ liệu và xây dựng mô hình, nên cần tăng cường gắn kết giữa cơ sở đào tạo và doanh nghiệp để bảo đảm sinh viên đáp ứng hiệu quả yêu cầu công việc.

Các diễn giả cũng khẳng định sự cần thiết mở ngành Toán ứng dụng tại Đại học Kinh tế Quốc dân - cơ sở đào tạo uy tín hàng đầu về kinh tế, kinh doanh, quản lý và ứng dụng toán trong các lĩnh vực hiện đại như phân tích dữ liệu, phân tích rủi ro và tối ưu hóa.

Xây dựng chương trình đào tạo mang tính liên ngành, ứng dụng, quốc tế hóa

Theo TS Lê Anh Đức - Trưởng phòng Quản lý Đào tạo, Đại học Kinh tế Quốc dân, Toán ứng dụng là lĩnh vực sử dụng các lý thuyết, phương pháp và công cụ toán học để nghiên cứu, giải quyết các vấn đề thực tiễn trong nhiều lĩnh vực như: khoa học, kỹ thuật, kinh tế, tài chính… Vì vậy, Toán ứng dụng được coi là trung tâm của các ngành khoa học định lượng, là cầu nối giữa lý thuyết toán học và ứng dụng thực tiễn.

Với tư cách là “ngôn ngữ vận hành” của nền kinh tế tri thức, cầu nối giữa tư duy khoa học và hành động thực tiễn, Toán ứng dụng đã và đang trở thành “người hùng thầm lặng” thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tăng trưởng ở hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế số. Nhu cầu nhân lực Toán ứng dụng trên toàn cầu đã tăng mạnh trong thập kỷ qua, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao, tài chính, y tế và logistics.

Toàn cảnh Tọa đàm

Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới (2023), 8/10 kỹ năng được dự báo có nhu cầu cao nhất trong những năm tới đều liên quan trực tiếp tới năng lực mô hình hóa, phân tích và xử lý dữ liệu - những kỹ năng cốt lõi của Toán ứng dụng. Các vị trí như: Data Scientist, Quantitative Analyst, Operations Researcher, AI Engineer, Risk Modeler liên tục nằm trong nhóm nghề nghiệp tăng trưởng nhanh nhất.

Các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp toàn cầu săn lùng nhân lực có nền tảng Toán mạnh kết hợp với kỹ năng lập trình, phân tích dữ liệu và tư duy mô hình hóa. Nhu cầu nhân lực Toán ứng dụng được dự báo sẽ tiếp tục tăng và lan rộng sang nhiều lĩnh vực phi truyền thống như y sinh, nông nghiệp, môi trường, logistics thông minh, và chính sách công.

Tại Việt Nam, nhu cầu nhân lực Toán ứng dụng không nằm ngoài quỹ đạo toàn cầu khi nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ. Ước tính nhu cầu nhân lực phân tích dữ liệu, AI và mô hình hóa tăng 25 - 30% mỗi năm, trong khi nguồn cung mới chỉ đáp ứng khoảng 40 - 50%.

TS Lê Anh Đức cho biết, Đại học Kinh tế Quốc dân nhận thấy tiềm năng to lớn này và đang xây dựng một chương trình đào tạo Toán ứng dụng hiện đại mang tính liên ngành, ứng dụng, thị trường và quốc tế hóa. Chương trình được thiết kế linh hoạt giúp người học lựa chọn các định hướng ứng dụng chuyên sâu phù hợp với sở thích và định hướng nghề nghiệp, không chỉ trang bị kiến thức nền tảng toán học vững chắc mà còn tập trung vào ứng dụng toán học để giải quyết các vấn đề thực tiễn trong đa dạng các lĩnh vực.

Điểm nổi bật của chương trình là sự kết hợp hài hòa giữa: kiến thức toán học cốt lõi (đại số, giải tích, xác suất, thống kê, tối ưu hóa, mô hình hóa); kỹ năng công nghệ hiện đại (học máy, phân tích dữ liệu lớn, mô phỏng); và năng lực ứng dụng liên ngành.

TS Lê Anh Đức khẳng định, với đội ngũ giảng viên có chuyên môn và phẩm chất tốt, cùng hệ sinh thái đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, nhà trường đủ năng lực mở ngành Toán ứng dụng trong thời gian tới, đồng thời sẵn sàng phát triển thêm các bậc đào tạo cao hơn, sánh vai với các cơ sở đào tạo hàng đầu thế giới.

Tại Tọa đàm, công tác xây dựng chương trình đào tạo ngành Toán ứng dụng tại Đại học Kinh tế Quốc dân được thảo luận sôi nổi.

Các ý kiến nhất trí rằng chương trình cần phát triển theo định hướng liên ngành và xuyên ngành, vừa xây dựng nền tảng vững chắc về Toán học, vừa tăng cường kiến thức ứng dụng chuyên sâu, đặc biệt là năng lực mô hình hóa, phân tích dữ liệu với các công cụ lập trình cơ bản và hiện đại để giải quyết vấn đề thực tiễn.

Nguyễn Liên