Du lịch Đà Nẵng tiếp cận xu thế 'low carbon'

Vườn rau hữu cơ tại Nhà hàng The Field Hội An

Trước thời điểm Quảng Nam - Đà Nẵng sáp nhập, ngành Du lịch Quảng Nam cũng đang từng bước tiếp cận xu thế “low carbon” - giảm lượng khí thải carbon trong quá trình hoạt động du lịch, bắt đầu từ những đơn vị tiên phong thực hành lộ trình giảm thiểu, phát thải thấp carbon trong hoạt động kinh doanh.

Những bước đi tiên phong

Nhà hàng The Field Hội An tại phường Hội An Đông, TP Đà Nẵng (xã Cẩm Thanh, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam trước đây) là đơn vị trong ngành Du lịch đầu tiên tại Việt Nam đạt được chứng nhận quốc tế cấp độ Gold Platinum Low - Carbon Tourism Standard (cấp độ bạch kim của tiêu chuẩn du lịch carbon) do Quỹ Quản lý Môi trường Thái Lan và Công ty Magnus International trao vào năm 2024.

Ông Phan Xuân Thanh, Giám đốc Công ty Emic Hospoitality, đơn vị vận hành The Field Hội An cho biết, từ năm 2017, nhà hàng bắt đầu thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn, sử dụng thực phẩm hữu cơ tại chính khu vườn do mình đầu tư để phục vụ thực khách, triển khai các hoạt động tuần hoàn rác gắn với trách nhiệm, lợi ích trong bảo vệ môi trường và nâng cao sinh kế của cộng đồng.

Từ hơn 10 năm qua, TP Hội An (nay là các phường Hội An, Hội An Đông, Hội An Tây và xã Tân Hiệp, TP Đà Nẵng) đã bắt đầu tiếp cận, thực hành các giải pháp liên quan đến việc phân loại rác tại nguồn, giảm phát thải, tái chế, tuần hoàn. Địa phương cũng hỗ trợ, vận động nông dân chuyển đổi dần phương thức từ sản xuất thông thường sang sản xuất sạch hơn, đặc biệt là sản xuất theo quy trình organic.

Trên lĩnh vực du lịch, từ một vài cơ sở tiên phong, kiên trì theo con đường phát triển xanh và tuần hoàn như hàng The Field, ngày càng nhiều doanh nghiệp kinh doanh ở các lĩnh vực lưu trú, nhà hàng, lữ hành, điểm đến đã nhìn thấy được lợi ích bền vững từ hoạt động này và tham gia hoạt động du lịch xanh, du lịch bền vững, thân thiện với môi trường, giảm phát thải carbon.

Một số doanh nghiệp đã triển khai các tour du lịch liên quan đến môi trường và trách nhiệm với cộng đồng, tour du lịch “Phục hồi tài nguyên” cho các du khách tham quan du lịch, trải nghiệm thực tế về quản lý và giảm thiểu rác thải nhựa tại Hội An.

Cần hệ sinh thái để lan tỏa

Du khách ngày càng có xu hướng ưa chuộng các mô hình du lịch bền vững, du lịch giảm phát thải carbon, điều này sẽ thúc đẩy các doanh nghiệp có cùng mục tiêu sẽ cùng liên kết, thúc đẩy xu hướng lan tỏa rộng rãi.

Một tín hiệu vui ngay sau khi Hiệp hội Du lịch (HHDL) Đà Nẵng và Quảng Nam hợp nhất vào tháng 7, Mạng lưới du lịch Việt Nam không rác (Vietnam Zero Waste Tourism Network) tại Đà Nẵng đã chính thức ra mắt với những thành viên nòng cốt là các doanh nghiệp du lịch tại TP Đà Nẵng với sự đồng hành của HHDL Đà Nẵng cùng Tổ chức Môi trường Thái Bình Dương Việt Nam (PE-VN)

Với mục tiêu là ươm tạo được ít nhất 100 hạt nhân doanh nghiệp tiên phong thực hành quản lý hiệu quả tài nguyên rác trên cả nước vào năm 2030, những doanh nghiệp tham gia đã cùng cam kết, thiết lập lộ trình và kế hoạch từng bước giảm thiểu và xử lý gần như toàn bộ lượng rác phát sinh trong hoạt động kinh doanh.

Đây cũng sẽ là những doanh nghiệp tiên phong thực hiện mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050, trở thành những đối tác cung cấp sản phẩm/du lịch dịch vụ bền vững đáng tin cậy tại Việt Nam.

Trước đó từ năm 2019, với sự đồng hành của chính quyền và các tổ chức phi chính phủ, HHDL Quảng Nam đã triển khai các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp giảm thiểu rác thải nhựa. Nhờ đó 33 cơ sở du lịch tại Quảng Nam (cũ) đã đạt chứng nhận xanh cùng với các dấu mốc bao gồm chương trình “Doanh nghiệp Hội An cam kết giảm thiểu rác thải và nhựa dùng một lần” và “Bộ tiêu chí Du lịch Xanh Quảng Nam” lần đầu tiên được ra mắt.

Một số điển hình trong quản lý rác hữu cơ và tái sử dụng từ các doanh nghiệp xã hội như Green Youth Collective và Refillables Đong Đầy, khách sạn Silk Sense Hội An - mô hình khách sạn đầu tiên ở Việt Nam “nói không” với rác thải nhựa, tạo ra một hệ thống quản lý rác thải phi tập trung, việc xử lý rác có thể diễn ra ngay tại các điểm phát sinh, thay vì tập trung về một nơi duy nhất.

Tuy nhiên, lộ trình tiếp cận với xu hướng giảm phát thải carbon thấp nói chung và trong ngành Du lịch nói riêng còn rất nhiều thách thức, khó khăn. Cộng đồng, doanh nghiệp lựa chọn phát triển theo xu thế xanh cần phải kiên trì, không ngừng đổi mới, cải thiện để có thể kiến tạo các mô hình bền vững trong quá trình sản xuất, cung cấp dịch vụ phục vụ xã hội.

Các ý kiến chia sẻ từ cộng đồng doanh nghiệp đã thực hành, có cùng mối quan tâm đến vấn đề môi trường cũng cho rằng, phát triển du lịch bền vững, du lịch không rác thải nhựa vừa là thách thức, nhưng cũng sẽ là cơ hội. Nếu sáng tạo, có thể biến rác thải thành những sản phẩm độc đáo.

Thực tế ngày càng nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp thành công và chọn hướng phát triển các mô hình sản phẩm du lịch, dịch vụ xanh, bền vững, không rác thải nhựa, tạo ra các sản phẩm du lịch mang dấu ấn văn hóa bản địa và sinh thái, thân thiện với môi trường.

Bà Vũ Mỹ Hạnh, chuyên gia quản lý rác thải đưa ra mô hình gợi ý “8T” để hiện thực hóa “du lịch không rác thải” đó là: Tổ chức thực hiện; từ chối; tiết giảm; tái sử dụng; thay thế; tái chế; truyền thông - tập huấn - tham gia mạng lưới hành động và tạo sản phẩm/dịch vụ du lịch bền vững, tuần hoàn tài nguyên. Giải pháp cũng bao gồm tái thiết kế sản phẩm và phân loại triệt để.

Dù đạt được thành tựu, hành trình “không rác thải” trong du lịch vẫn đối mặt nhiều thách thức. Vấn đề không chỉ ở bản thân các doanh nghiệp du lịch mà còn ở “mạng lưới xung quanh”, cần phải sự đồng bộ toàn hệ sinh thái từ các nhà cung cấp, đối tác đến cộng đồng và du khách.

Cần có sự hỗ trợ từ cộng đồng, chính quyền để hình thành và phát triển hệ sinh thái tái chế để hỗ trợ và hợp tác cùng doanh nghiệp trong việc giảm thiểu rác thải.

KHÁNH CHI