Đại hội thi đua yêu nước lần thứ XI: Khơi dậy khát vọng cống hiến trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Đại hội của niềm tin, khát vọng và sự hội tụ sức mạnh tinh thần dân tộc

Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI diễn ra trong bối cảnh đặc biệt: sau chặng đường 40 năm đổi mới, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu đổi mới mạnh mẽ hơn về tư duy, thể chế và cách thức hành động. Phía trước là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng - một mốc son quan trọng, định hình tầm nhìn, mục tiêu và định hướng phát triển của đất nước trong giai đoạn tới. Cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, lực lượng vũ trang và nhân dân cả nước đang cùng hướng về những nhiệm vụ mới của dân tộc với khát vọng vươn lên mạnh mẽ.

Đại hội thi đua yêu nước Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần thứ I, hướng tới Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI. Ảnh Lâm Hiển

Trong bối cảnh ấy, Đại hội Thi đua yêu nước không chỉ là dịp tổng kết một phong trào, mà là “điểm hội tụ” của niềm tin và khát vọng Việt Nam. Hơn 2.000 đại biểu chính thức đại diện cho hàng triệu tấm gương thi đua yêu nước hội tụ về Thủ đô. Đó là những người lao động cần cù, những nhà khoa học không ngừng sáng tạo, những doanh nhân dám nghĩ dám làm, những chiến sĩ nơi biên cương, hải đảo, những thầy cô giáo bám bản gieo chữ, những thầy thuốc hết mình vì sức khỏe nhân dân… Họ đến từ mọi miền của Tổ quốc, mang theo những câu chuyện rất đỗi đời thường nhưng lại ẩn chứa những giá trị phi thường.

Đại hội vì thế mang một ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc, khẳng định rằng, nền tảng của mọi thắng lợi luôn bắt đầu từ con người - từ tinh thần yêu nước, ý thức trách nhiệm, khát vọng cống hiến của mỗi cá nhân trong cộng đồng. Lòng yêu nước trong thời bình hiện hữu trong từng hành động cụ thể: sáng tạo trong lao động, dũng cảm trong bảo vệ Tổ quốc, nhân ái trong đời sống cộng đồng, kỷ luật trong công vụ, tận tâm trong từng nghề nghiệp.

Quan trọng hơn, Đại hội góp phần củng cố mạnh mẽ niềm tin của nhân dân vào đường lối lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Khi những đóng góp chân chính, bền bỉ, thầm lặng được tôn vinh xứng đáng, xã hội sẽ cảm nhận rõ ràng sự nỗ lực của mỗi người đều có ý nghĩa, đều được trân trọng. Và chính niềm tin ấy, cùng với tinh thần thi đua được khơi dậy đúng cách, sẽ tạo thành nguồn lực tinh thần to lớn, bền bỉ - nguồn “vốn xã hội” đặc biệt quý giá để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Tôn vinh những đóng góp thầm lặng - thông điệp nhân văn

Một điểm nhấn quan trọng của Đại hội lần này là việc trực tiếp phong tặng, truy tặng các danh hiệu cao quý như Anh hùng Lao động, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Đây không chỉ là nghi lễ trang trọng, mà là sự khẳng định nhất quán của Đảng và Nhà nước: mọi cống hiến chân chính đều xứng đáng được tôn vinh; mọi hy sinh vì lợi ích quốc gia - dân tộc, dù thầm lặng đến đâu, cũng đều có giá trị lan tỏa lớn lao.

Không ít người được tôn vinh là những gương mặt rất đỗi bình dị. Họ có thể không xuất hiện nhiều trên truyền thông, không sống trong hào quang sân khấu, nhưng lại âm thầm làm nên những thay đổi lớn lao. Đó có thể là người công nhân lặng lẽ sáng kiến để nâng cao năng suất lao động, người bác sĩ kiên trì nghiên cứu để cứu sống thêm một bệnh nhân, người chiến sĩ ngày đêm canh giữ biển trời, hay người nông dân miệt mài vun đắp cho thương hiệu nông sản Việt. Họ chính là minh chứng sinh động nhất cho chân lý: sức mạnh của một dân tộc không chỉ nằm ở những chiến công lẫy lừng, mà còn tỏa ra từ hàng triệu nỗ lực bền bỉ, khiêm nhường và kiên định.

Việc tôn vinh những đóng góp thầm lặng cũng thể hiện rõ sự đổi mới trong tư duy khen thưởng của chúng ta. Thi đua không phải là cuộc đua dựa trên thành tích bề nổi; khen thưởng không chỉ dành cho những “ngôi sao” nhất thời. Danh hiệu cao quý được trao cho cả một quá trình phấn đấu kiên trì, gắn bó chặt chẽ giữa lợi ích cá nhân và lợi ích cộng đồng, giữa sự nghiệp mỗi người và sự phát triển chung của đất nước. Đó là cách khuyến khích mạnh mẽ hệ giá trị tích cực: trung thực, trách nhiệm, nhân văn, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Ở tầng sâu hơn, việc tôn vinh ấy còn là thông điệp của một Nhà nước vì nhân dân. Khi xã hội chứng kiến những người bình dị được tri ân, được nâng niu, niềm tin và sự đồng thuận xã hội sẽ được nhân lên. Người dân hiểu rằng, dù ở bất cứ cương vị nào - từ người thợ, nghệ sĩ, nhà khoa học, giáo viên đến cán bộ, chiến sĩ - nếu cống hiến vì Tổ quốc, vì nhân dân, thì sự cống hiến ấy sẽ không bị lãng quên.

Và cũng từ những tấm gương đó, một hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ được tạo ra. Người trẻ có thêm niềm tin để phấn đấu; đội ngũ trí thức có thêm động lực để sáng tạo; doanh nghiệp có thêm khát vọng vượt khó; công chức có thêm ý thức phục vụ nhân dân tốt hơn. Thi đua yêu nước, vì thế, trở thành nhu cầu tự thân của một xã hội văn minh và phát triển.

Biến khát vọng thành hành động, biến thi đua thành động lực phát triển

Hướng tới giai đoạn 2026 - 2030 - thời kỳ đầu tiên triển khai các định hướng lớn của Đại hội XIV của Đảng - phong trào thi đua yêu nước cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, thực chất hơn, gắn chặt hơn với yêu cầu phát triển của đất nước. Chỉ khi đó, thi đua mới thực sự trở thành động lực quan trọng, góp phần hiện thực hóa khát vọng đưa Việt Nam trở thành nước phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trước hết, thi đua phải bám sát những mục tiêu chiến lược của quốc gia: phát triển nhanh và bền vững; chuyển đổi số; phát triển kinh tế tri thức; nâng cao năng suất lao động; phát triển văn hóa và con người Việt Nam trở thành nền tảng, nguồn lực quan trọng; bảo đảm quốc phòng, an ninh trong tình hình mới. Mỗi phong trào thi đua cần được thiết kế theo các “bài toán thật” của từng ngành, từng địa phương, từng lĩnh vực. Điều quan trọng là mỗi cá nhân, mỗi tổ chức đều nhìn thấy trong phong trào thi đua vai trò và trách nhiệm cụ thể của mình.

Thứ hai, tổ chức thi đua phải đổi mới theo hướng thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức, dàn trải. Tiêu chí thi đua và cơ chế khen thưởng cần hướng mạnh vào kết quả cuối cùng, vào giá trị mang lại cho xã hội và nhân dân. Những sáng kiến có tác động thực tiễn, những mô hình tốt có thể nhân rộng, những nỗ lực bền bỉ tạo nên thay đổi tích cực… phải được ghi nhận kịp thời, công bằng, minh bạch. Nguyên tắc “đúng người, đúng việc, đúng thành tích và kịp thời” cần trở thành phương châm nhất quán.

Thứ ba, phong trào thi đua phải chạm tới trái tim của mỗi người dân. Thi đua không chỉ là nhiệm vụ được giao từ trên xuống, mà phải trở thành nhu cầu nội tại, thành niềm tự hào và trách nhiệm công dân. Khi mỗi người Việt Nam đều cảm nhận rằng, sự nỗ lực của mình, dù nhỏ bé đến đâu, cũng góp phần làm cho đất nước tốt đẹp hơn - khi đó, thi đua yêu nước mới trở thành sức mạnh nội sinh vô cùng to lớn.

Ở đây, công tác tuyên truyền, giáo dục, nêu gương tiếp tục đóng vai trò then chốt. Báo chí và truyền thông không chỉ đưa tin về Đại hội, mà cần kể những câu chuyện thật, xúc động, nhân văn về những điển hình tiên tiến - để mỗi tấm gương là một nguồn cảm hứng, một “ngọn lửa nhỏ” thắp sáng niềm tin và khát vọng cống hiến trong cộng đồng. Thi đua sẽ sống lâu bền khi được nuôi dưỡng bằng cảm xúc tích cực, bằng niềm tin và lòng nhân ái.

Cuối cùng, trong mọi đổi mới của phong trào thi đua yêu nước, điều cốt lõi vẫn là con người. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức liêm chính, trách nhiệm, sáng tạo; khuyến khích doanh nghiệp dám đột phá, dám đi đầu; vun đắp thế hệ trẻ có lý tưởng, hoài bão, bản lĩnh và tri thức; phát huy truyền thống đoàn kết và nhân văn của dân tộc… chính là cách tốt nhất để thi đua trở thành động lực phát triển bền vững.

Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI không chỉ là một sự kiện chính trị - xã hội trọng đại, mà còn là lời nhắc nhở về một chân lý giản dị: sức mạnh của dân tộc Việt Nam luôn bắt nguồn từ tinh thần yêu nước, từ khát vọng vươn lên, từ sự cống hiến bền bỉ và thầm lặng của mỗi người. Trong thời khắc đất nước chuẩn bị bước vào giai đoạn phát triển mới, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, việc khơi dậy và phát huy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần thi đua yêu nước có ý nghĩa như “nguồn năng lượng tinh thần” vô giá - đưa chúng ta vững vàng tiến về phía trước, xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng và hạnh phúc.

Bùi Hoài Sơn