Đại kế hoạch dùng tiền bán dầu đầu tư cho thể thao của Ả Rập Xê-út

Karim Benzema ký hợp đồng với câu lạc bộ Ả Rập Saudi Al-Ittihad. ngày 6/6/2023

Từ quốc gia bị "ruồng bỏ" đến quốc gia then chốt

Sau vụ ám sát nhà báo Jamal Khashoggi, chiến tranh bùng nổ ở Yemen và quan điểm khác biệt về nhân quyền, Chính phủ Riyadh đã bị loại khỏi trường quốc tế.

Dường như dự đoán được hồi kết của trục Mỹ-Âu, Ả Rập Xê-út đã tái định vị chiến lược, biến mình trở thành quốc gia then chốt giữa các nước phương Tây và châu Á.

Nếu châu Âu luôn cho rằng các mối quan hệ quốc tế được tạo dựng từ các liên minh lâu dài, thì ngày nay, các quốc gia ưu tiên lợi ích trong nước hơn vì không có mối quan hệ đối tác nào là bền chặt vĩnh viễn. Hiểu được những thay đổi trong mô hình này, Riyadh đã thể hiện khả năng thích ứng vượt trội, đặc biệt là trong bối cảnh suy thoái kinh tế và lạm phát toàn cầu không thể kiểm soát. Lịch sử cho thấy rằng thần dược để khởi động lại kinh tế toàn cầu chính là dầu mỏ.

Trong bối cảnh này cũng như nguồn cung khó khăn từ Nga, các mỏ dầu của Ả Rập Xê-út như một hũ mật ong thu hút các nhà lãnh đạo và các nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới.

Tầm nhìn vĩ đại

Tuy nhiên, để thực hiện tham vọng của mình, Thái tử Mohammed bin Salman (MBS) phải tạo ra một lượng lớn đô la dầu mỏ và thế giới có thể tin tưởng vào hòa bình ở Trung Đông.

Về mặt tài chính, dự án Tầm nhìn 2030 của Ả Rập Xê-út, dùng để xây dựng các thành phố tương lai, đa dạng hóa nền kinh tế và tổ chức các sự kiện trên thế giới, cần giá dầu trên mức 81 USD/thùng. Hồi đầu tháng 6, quyết định cắt giảm hạn ngạch sản lượng dầu của Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ và đồng minh (OPEC+) là một phần trong chiến lược này.

Trong nhiều thập kỷ qua, liên minh dầu mỏ mong có thể kiểm soát giá dầu và giữ chúng ở mức đủ cao để mang lại đủ doanh thu nhưng vẫn đủ thấp để không làm chệch hướng kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên trong bối cảnh suy thoái kinh tế và giá một thùng dầu giảm xuống mức 40 USD đã khiến liên minh này rùng mình.

Trong bối cảnh này, tạo ra sự cạnh tranh giữa các quốc gia nhập khẩu hydrocarbon khác nhau là một vũ khí thông minh. Quá trình này mở ra các cơ hội hợp tác, đặc biệt là từ phía Trung Quốc, để tiếp cận nguồn tài trợ quốc tế nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự chuyển mình này. Ngay cả khi chênh lệch về số lượng, cần phải dựa trên một chiến lược tỉ mỉ để đối phó với những thách thức chính trị, quân sự, kinh tế và xã hội.

Một siêu cường thể thao

Với tư cách là một siêu cường thể thao, Ả Rập Xê-út đã thu hút được rất nhiều khán giả, đặc biệt trong số đó chiếm 70% dân số dưới 35 tuổi.

Sự xuất hiện của cầu thủ Benzemas và Ronaldos, những tay golf giỏi nhất thế giới, Thế vận hội Mùa đông châu Á 2029, hay thậm chí là Giải vô địch bóng đá thế giới 2030, có thể dẫn đến việc mở ra những tự do và cơ hội mới cho người dân.

Trên phương diện quốc tế, thể thao và các vận động viên, những vị vua của mạng xã hội, có khả năng khơi dậy sự đồng cảm và khiến mọi người quên đi mọi vấn đề và mọi tranh chấp. Sự thay đổi hướng đi này, táo bạo nhưng mang tính quyết định, mang lại sự đa dạng hóa kinh tế từ dầu mỏ sang các thị trường mới như du lịch.

Chiến lược của MBS sẽ dẫn dắt Ả Rập Xê-út đi lên hay đi xuống?

Câu trả lời sẽ tự tiết lộ trong những năm tới, nhưng sẽ không hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của MBS. Nhu cầu toàn cầu về dầu và khí đốt cũng như giá cả của chúng sẽ mang tính quyết định.

Tuy nhiên, sự nóng lên toàn cầu, do nhiên liệu hóa thạch gây ra, có thể có tiếng nói cuối cùng trong chiến lược này. Tại quốc gia này, nhiệt độ ngày càng trở nên khắc nghiệt hơn đối với việc luyện tập thể thao cũng như sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày.

Ý Thiên

AFP