'Đại sứ OCOP' trên miền Tây Bắc

Chúng tôi có dịp tới thăm xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, trên cung đường từ Sơn La tới Điện Biên tràn ngập thương lái buôn bán táo mèo tươi tại các khu chợ và hai bên đường. Hái táo mèo từ trên cây mời chúng tôi thưởng thức, ông Trần Mạnh Thắng, Bí thư Đảng ủy xã Tỏa Tình giới thiệu: “Táo mèo là loại cây đặc sản của địa phương, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con trong bản. Vào vụ thu hoạch từ tháng 8 đến tháng 10, nhịp sống của bà con vui hơn bao giờ hết, đặc biệt là từ khi có HTX Nông sản sạch Tây Bắc”.

Táo mèo tươi được Hợp tác xã Nông sản sạch Tây Bắc thu mua tại chỗ.

Những năm trước đây, việc tiêu thụ táo mèo phụ thuộc phần lớn vào thương lái. Sản lượng táo mèo tăng đều nhưng không có bao tiêu đầu ra và giá cả rất rẻ. Đỉnh điểm vào năm 2020, khi đại dịch Covid-19 hoành hành, giao thương đóng cửa, bà con loay hoay không tìm được đầu ra cho sản phẩm.

Đứng trước khó khăn đó, chị Mùa Thị Hoa, người dân trong bản Lồng, xã Tỏa Tình bắt đầu nghiên cứu và quyết định thành lập HTX Nông sản sạch Tây Bắc để phần nào giải quyết được nỗi lo của bà con. Tháng 4-2021, HTX Nông sản sạch Tây Bắc chính thức được cấp phép đi vào hoạt động, tiêu thụ số lượng lớn táo mèo cho người dân trong xã và các vùng lân cận. Những ngày đầu HTX còn gặp nhiều khó khăn về con người và cơ sở vật chất, song nhận được sự giúp đỡ của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Điện Biên, HTX có thêm 1 máy sấy khô táo, nhiều chuyên gia, cố vấn lên tận bản hướng dẫn chế biến sản phẩm giấm táo mèo.

Sản phẩm giấm táo mèo đạt OCOP 3 sao.

Là sản phẩm chủ đạo của HTX, giấm táo mèo mang lại lợi nhuận 70 - 90 triệu đồng/người/năm. Nhưng để ra thành phẩm giấm không đơn giản, phải trải qua nhiều công đoạn kỳ công của người lao động. “Giấm táo mèo có nhiều cách làm, song, chúng tôi sử dụng bằng phương pháp lên men hữu cơ trong thời gian ủ 3 tháng. Dù làm theo cách nào thì bước chọn nguyên liệu vô cùng quan trọng, quyết định vị chua, ngọt, thơm của giấm. Chúng tôi lựa chọn từng quả táo mèo, yêu cầu quả có độ gần chín, màu vàng xanh, không sâu…

Sau khi chọn được nguyên liệu, chúng tôi rửa sạch táo mèo bằng men vi sinh và sơ chế cắt nhỏ rồi đem đi ủ thành giấm. Quy trình ủ giấm cần phải có “giấm mẹ” được mồi vào nhằm đẩy nhanh quá trình lên men. Đặc biệt, không đóng chặt nắp và không được mở nắp trong thời gian ủ. Chúng tôi sản xuất theo từng chum, mỗi chum ủ 15kg táo mèo tươi được thành phẩm 20 lít giấm, 100% là sản phẩm nguyên chất”, chị Mùa Thị Hoa chia sẻ.

Được biết, giấm táo mèo như bài thuốc đông y mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Giấm táo mèo được nhiều người biết đến với công dụng giảm cân nhưng không chỉ vậy táo mèo còn có tác dụng giúp tiêu hóa thức ăn, tăng cường miễn dịch, giảm cholesterol, giúp hạ mỡ máu, rối loạn lipid máu, đại tiện xuất huyết... khi dùng đúng liều lượng. Nhiều người sử dụng giấm táo mèo trực tiếp, ngoài ra có thể dùng làm gia vị chế biến thực phẩm trong salad, pha nước chấm, chế biến đồ uống…

Chia sẻ về những dự định trong tương lai, chị Mùa Thị Hoa cho biết: “Dù còn gặp nhiều khó khăn do thị trường hẹp nhưng HTX đã, đang và sẽ đưa những sản phẩm OCOP vươn ra thị trường trong khu vực và khắp cả nước. Đồng thời, HTX góp phần nâng tầm sản phẩm OCOP của tỉnh Điện Biên, mở rộng mô hình giúp ổn định tình hình kinh tế - xã hội của bà con trong xã và đẩy mạnh phát triển du lịch của địa phương”.

Các sản phẩm OCOP thuộc Hợp tác xã Nông sản sạch Tây Bắc. Ảnh: BẢO CHÂU

Ông Sùng A Chứ, Chủ tịch xã Tỏa Tình nhấn mạnh, diện tích trồng táo mèo trên địa bàn xã tương đối lớn, khoảng 96,4ha, thu hoạch 4.000 - 5.000 tấn/năm, đủ cung cấp cho HTX làm nguyên liệu. Dù mới thành lập nhưng hợp tác xã đã tạo được công ăn việc làm ổn định cho nhiều bà con nhân dân trong bản, tích cực cùng địa phương thực hiện chương trình xóa đói giảm nghèo. HTX Nông sản sạch Tây Bắc được UBND xã đánh giá cao và tặng giấy khen đã hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác trong các năm 2021, 2022.

PHƯƠNG NINH