Đại tá, nhà thơ Đặng Vương Hưng: Mong được phục dựng chân dung các liệt sĩ Công an nhân dân

- Phóng viên: Thưa Đại tá, lý do nào khiến Ban Tổ chức Trái tim người lính bắt tay vào thực hiện chương trình phục dựng di ảnh màu cho các văn nghệ sĩ, trí thức, liệt sĩ đã hy sinh hoặc có công trong kháng chiến?

- Đại tá, nhà thơ Đặng Vương Hưng: Trong các cuộc khác chiến chống Pháp, chống Mỹ và cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới, biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, chúng ta có rất nhiều liệt sĩ văn nghệ sĩ, trí thức trực tiếp tham gia và có những đóng góp to lớn cho thắng lợi chung của dân tộc. Do điều kiện khó khăn trong thời chiến, nhiều người khi hy sinh đã không để lại di ảnh thờ. Nếu có, thì đó là những bức ảnh đen trắng chất lượng rất hạn chế. Nhằm góp phần tri ân những hy sinh ấy, nhóm họa sĩ trẻ của chúng tôi đã sử dụng công nghệ AI để phục dựng chân dung di ảnh, cung cấp cho bạn đọc thêm một góc nhìn mới về những con người có công với quê hương, đất nước.

- Bên cạnh lợi thế công nghệ, phục dựng ảnh bằng AI hẳn cũng đặt ra nhiều thách thức với những người trực tiếp tham gia chương trình này?

- Đúng vậy! Công nghệ AI giúp người phục chế tái hiện nhanh, chính xác chân dung nhân vật. Tuy nhiên, để phục dựng màu những di ảnh, tư liệu đen trắng, chỉ nắm vững kỹ thuật và công nghệ thôi thì chưa đủ. Người làm công việc này còn cần phải có kiến thức, am hiểu về lịch sử, văn hóa, trang phục, thậm chí là quân trang, quân hàm (đối với lực lượng vũ trang) qua từng thời kỳ. Và để phục dựng những di ảnh chân dung được thần thái nhất thì người thực hiện cũng phải có tâm hồn trong sáng, thành kính với những bậc tiền nhân có công với quê hương đất nước.

- Lý do vì sao khi ra mắt chương trình, Ban Tổ chức Trái tim người lính chỉ lựa chọn ảnh chân dung một số văn nghệ sĩ, trí thức nổi tiếng của Việt Nam mà không phải tất cả các liệt sĩ, thưa Đại tá?

- Chúng ta đã biết, Việt Nam có nhiều văn nghệ sĩ, trí thức đã hy sinh trong kháng chiến. Họ đã để lại những tác phẩm, bài thơ, ca khúc… mà hầu hết chúng ta đã thuộc, đã nhớ. Lý do chúng tôi chọn một số bức ảnh chân dung các nhà văn, nhà thơ tiêu biểu như Nam Cao, Tô Ngọc Vân, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Bính, Chu Cẩm Phong, Dương Thị Xuân Quý, Đặng Thùy Trâm, Nguyễn Văn Thạc…. vì đây đều là các tác giả nổi tiếng, nhiều người đã được đặt tên đường phố, nhắc đến tên tuổi của họ ai cũng biết, để tạo điểm nhấn với dư luận.

Đại tá, nhà thơ Đặng Vương Hưng giới thiệu các bức ảnh liệt sĩ đã được phục dựng

- Với hàng triệu liệt sĩ đã ngã xuống, dự án chắc sẽ cần tới đội ngũ thiết kế đông đảo mới có thể đảm nhận được khối lượng công việc khổng lồ này?

- Cho tới thời điểm này, chúng tôi không nhớ đã phục chế được bao nhiêu di ảnh liệt sĩ. Từ ngày ra mắt chương trình, chúng tôi liên tục nhận được nhiều lời đề nghị của các gia đình thân nhân liệt sĩ nhờ phục chế ảnh chân dung của cha, ông… Điều đó làm chúng tôi cảm thấy trách nhiệm của mình lớn hơn, công việc ý nghĩa hơn, trước kỳ vọng của biết bao gia đình muốn nhìn thấy chân dung cha ông họ trước kia. Đặc biệt, một bức ảnh thờ “sống động và có hồn” lại càng mang nhiều ý nghĩa cả về tâm linh và hiện thực. Do vậy, các họa sĩ trẻ của chúng tôi đang nỗ lực làm việc để hoàn thành công việc tốt nhất. Chúng tôi có các họa sĩ trẻ đến từ nhiều vùng miền, từ nhiều lĩnh vực khác nhau, có cả những bạn bị khuyết tật. Nhưng họ đều có chung niềm đam mê với công việc và có sự thành tâm với thân nhân các gia đình liệt sĩ. Lực lượng này không hùng hậu như mọi người nghĩ, bởi với sự hỗ trợ của công nghệ AI, chỉ những bức ảnh khó mới mất nhiều thời gian chỉnh sửa và can thiệp. Với những bức ảnh còn tốt, có độ sắc nét, ít hư hại thì chúng tôi thực hiện khá thuận lợi.

- Được biết tới đây, Ban Tổ chức Trái tim người lính dự định phục dựng ảnh liệt sĩ Công an nhân dân. Đại tá có thể chia sẻ cụ thể hơn về kế hoạch này?

- Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ công an đã ra trận, hàng nghìn người đã hy sinh. Đặc thù của ngành công an là khi ra trận, toàn bộ thông tin cá nhân đều phải bảo mật, hầu như không để lại hình ảnh. Do vậy, công tác phục dựng di ảnh của họ rất khó khăn. Thời gian tới, chúng tôi dự định sẽ phối hợp cùng Ban liên lạc Cán bộ công an chi viện chiến trường miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, Bảo tàng Công an nhân dân và chọn Hội Cựu Công an nhân dân của một số tỉnh để thí điểm làm trước. Sau đó sẽ rút kinh nghiệm, đề xuất với Hội Cựu Công an nhân dân, công an các địa phương để thực hiện việc phục dựng ảnh các liệt sĩ công an đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc và đấu tranh phòng chống tội phạm trong hòa bình. Chúng tôi coi đó là hoạt động thiết thực, ý nghĩa, nhân văn, tiến tới chào mừng kỷ niệm 80 năm truyền thống của lực lượng Công an nhân dân.

- Cảm ơn Đại tá về cuộc trò chuyện này!