Đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy chợ
Với 42 chợ truyền thống, dân sinh kinh doanh đa dạng các dịch vụ với nhiều mặt hàng dễ cháy nên công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) đã và đang được TP. Huế siết chặt bằng nhiều giải pháp.
Hàng hóa nhiều, lối đi chật
Theo thống kê, TP. Huế có 42 chợ, trong đó có 37 chợ kiên cố, bán kiên cố và 5 chợ tạm tự phát với quy mô lớn, giá trị hàng hóa lên đến hàng chục tỷ đồng. Đặc biệt, thời điểm cuối năm, đa số tiểu thương các chợ đều dự trữ nhiều mặt hàng, trong đó có nhiều mặt hàng dễ cháy, như: thuốc lá, hàng mã, dầu tràm tạp hóa, vải áo quần…; số lượng người ra vào đông nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ, chập điện.
Những năm gần đây, tình hình cháy chợ trên cả nước diễn ra phức tạp, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Nguyên nhân các vụ cháy do chạm, chập điện luôn chiếm tỷ lệ cao, đồng thời còn do một số nguyên nhân như thắp nhang, vi phạm quy định trong việc sử dụng ngọn lửa trần trong chợ, như sử dụng bếp gas, bếp dầu, sửa chữa có sử dụng hàn cắt kim loại… Tình trạng này hiện vẫn còn diễn ra khá nhiều ở hầu hết các chợ trên địa bàn thành phố.
Theo phân cấp quản lý về công tác PCCC&CNCH, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh quản lý 3 chợ hạng 1, gồm: An Cựu, Tây Lộc, Đông Ba; Công an thành phố quản lý 5 chợ hạng 2, gồm: Phú Hậu, Trường An, Vỹ Dạ, Bến Ngự, Kim Long; UBND các phường xã quản lý 34 chợ hạng 3 và chợ tự phát.
Để đảm bảo an toàn PCCC, Công an thành phố đã tiến hành kiểm tra 5/5 cơ sở thuộc phân cấp quản lý, quá trình kiểm tra phát hiện 3 cơ sở vi phạm và đã xây dựng công văn kiến nghị gửi UBND thành phố và ban quản lý (BQL) các chợ Trường An, Bến Ngự, Vỹ Dạ về việc hướng dẫn khắc phục các tồn tại. Trong đó, chợ Trường An giai đoạn 2 chưa được thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC; chợ Bến Ngự có 1 máy bơm chữa cháy hỏng; chợ Vỹ Dạ thiếu 1 máy bơm chữa cháy. UBND các phường xã tiến hành kiểm tra 34/34 cơ sở, quá trình kiểm tra phát hiện 7 cơ sở, gồm: chợ Nguyễn Khánh Toàn, Hương An, Thuận An, chợ Tuần… vi phạm về thiếu trang thiết bị PCCC, không có kiến trúc xây dựng kiên cố, hệ thống điện không đảm bảo an toàn PCCC…
Tiềm ẩn nguy cơ
Qua các đợt kiểm tra, lực lượng chức năng nhận định, có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến các vụ cháy chợ, trong đó các chợ thường được bố trí xây dựng tại nơi tập trung đông dân cư, dễ giao thương hàng hóa nên trữ lượng chất cháy cao hơn so với các khu vực khác. Mặt khác, các tuyến đường, phố bên ngoài xung quanh chợ luôn là các tuyến đường kinh doanh buôn bán nhộn nhịp; hàng hóa, phương tiện cá nhân được bày bán trên vỉa hè, lòng đường khiến giao thông khu vực này dễ tắc nghẽn, đặc biệt trong các giờ tan tầm, gây khó khăn cho lực lượng, phương tiện chữa cháy khi di chuyển trong trường hợp xảy ra cháy, nổ trong chợ.
Nguyên nhân nữa là bên trong chợ, các lối đi giữa các quầy, sạp hàng thường nhỏ hẹp và hay bị các hộ kinh doanh lấn chiếm, tận dụng để bày bán hàng hóa. Khi có sự cố cháy, nổ xảy ra, lực lượng chữa cháy rất khó khăn khi tiếp cận đám cháy qua các lối này.
Qua khảo sát, các chợ như chợ dân sinh, chợ tạm là loại hình chưa được xây dựng kiên cố, kết cầu xây dựng chủ yếu là khung thép, mái lợp tôn hoặc các vật liệu khác như gỗ, vải bạt, nhựa… có khả năng lan truyền ngọn lửa nhanh khi xảy ra cháy. Các chợ được xây dựng kiên cố, bán kiên cố thì khu vực chợ chính được xây dựng từ 1-2 tầng bằng vật liệu gạch đất nung, bê tông cốt thép có bậc chịu lửa hạng I, II. Tuy nhiên, xung quanh khu vực chợ chính thường có các khu vực chợ tạm với đặc điểm nguy hiểm cháy nên vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ. Trong khi đó, do khối lượng chất cháy trong các chợ khá lớn và đa dạng, thường được chia thành các khu vực kinh doanh, như: khu vực bán quần áo, vải vóc; khu vực bán hàng gia dụng; khu vực để xe (xăng, dầu); khu vực bán thực phẩm… nên nếu xảy ra cháy, đám cháy sẽ lan truyền rất nhanh sang các khu vực khác và phát triển thành cháy lớn nếu không có sự can thiệp kịp thời.
Chủ động phương án “bốn tại chỗ”
Theo Phó Chủ tịch UBND TP. Huế, ông Trần Song, để đảm bảo an toàn PCCC&CNCH tại các chợ truyền thống, chợ dân sinh, thời gian tới, thành phố chỉ đạo các đơn vị, lực lượng thường xuyên tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về công tác PCCC cho tất cả các hộ kinh doanh; tăng cường công tác tuyên truyền về PCCC. Đồng thời, thực hiện nghiêm túc công tác thẩm duyệt thiết kế và nghiệm thu về PCCC ngay từ giai đoạn đầu, trong quá trình hoạt động nếu các cơ sở này có mở rộng, nâng cấp, cải tạo thì phải thiết kế bổ sung và phải được thẩm duyệt thiết kế về PCCC lại.
Ông Trần Song nhấn mạnh, vụ cháy tại chợ Khe Tre, thị trấn Khe Tre (Nam Đông) mới đây khiến 335 kiốt và hàng hóa bị thiêu rụi, thiệt hại ước tính khoảng 40 tỷ đồng, nguyên nhân vụ cháy nhận định ban đầu do sự cố hệ thống điện là hồi chuông cảnh tỉnh đối với các đơn vị quản lý nhà nước về PCCC và đặc biệt đối với BQL các chợ trên địa bàn TP. Huế.
Vì vậy, sắp tới thành phố định kỳ tổ chức thực tập phương án chữa cháy để nâng cao ý thức và kinh nghiệm cho các tiểu thương và thành viên BQL; xây dựng và duy trì hoạt động của lực lượng PCCC cơ sở đảm bảo khả năng xử lý các tình huống cháy, nổ ngay ở giai đoạn đầu và thực hiện tốt nguyên tắc bốn tại chỗ trong công tác PCCC.