Đảm bảo hoạt động thanh toán an toàn, thông suốt dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2026

Ngăn ngừa hành vi gian lận trong hoạt động thanh toán

NHNN yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tiếp tục thực hiện nghiêm các biện pháp quản lý rủi ro, phòng ngừa, ngăn chặn hành vi gian lận trong hoạt động thanh toán, đặc biệt trong dịp cuối năm 2025 và Tết Nguyên đán năm 2026. Trong đó, tổ chức, triển khai nghiêm túc, chặt chẽ quy trình mở, sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, cung ứng dịch vụ thanh toán theo quy định pháp luật (đặc biệt là quy định mới ban hành) và các biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trong hoạt động thanh toán theo quy định pháp luật và các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của NHNN.

Quản lý rủi ro, đảm bảo an toàn trong hoạt động thanh toán vào thời điểm cuối năm

Tăng cường các biện pháp quản lý, kiểm tra, giám sát các đơn vị chấp nhận thanh toán để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi lợi dụng giao dịch thanh toán tại các đơn vị chấp nhận thanh toán cho các mục đích bất hợp pháp.

Các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán tổ chức, triển khai nghiêm túc, chặt chẽ quy trình mở, sử dụng ví điện tử, cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, quy trình quản lý rủi ro, hợp đồng/thỏa thuận mở, sử dụng ví điện tử theo quy định pháp luật đặc biệt là quy định mới ban hành và các biện pháp phòng, chống, ngăn ngừa, giảm thiểu nguy cơ lợi dụng dịch vụ trung gian thanh toán cho các mục đích bất hợp pháp theo các văn bản chỉ đạo của NHNN.

Tăng cường quản lý, giám sát hoạt động thanh toán liên ngân hàng

Cơ quan quản lý cũng yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tăng cường quản lý, giám sát, kiểm soát chặt chẽ hoạt động thanh toán liên ngân hàng qua các hệ thống thanh toán, đảm bảo an toàn, thông suốt, phục vụ tốt nhu cầu thanh toán của khách hàng trong thời gian quyết toán 2025 và Tết Nguyên đán năm 2026.

Trong đó, chủ động theo dõi, quản lý, luôn đảm bảo có đủ số dư để thực hiện nghĩa vụ quyết toán giao dịch thanh toán qua các hệ thống thanh toán; Liên tục theo dõi, giám sát về hạn mức nợ ròng, hạn mức bù trừ điện tử để có biện pháp điều chỉnh kịp thời, phù hợp, đảm bảo các giao dịch thanh toán của khách hàng được thực hiện thông suốt, không gián đoạn; Chủ động dự báo về tình hình nhu cầu thanh toán và có phương án ứng phó cụ thể cho từng trường hợp để bố trí đầy đủ nguồn lực, đáp ứng nhu cầu thanh toán tăng cao trước và trong dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán năm 2026.

Đảm bảo hoạt động ATM và hạ tầng, kỹ thuật

Các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cần chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch cụ thể về hoạt động ATM phù hợp với từng địa bàn, khu vực (bao gồm kế hoạch tiền mặt cho ATM, tiếp quỹ, nhân sự, bảo trì, bảo dưỡng ATM, phương án bố trí ATM lưu động,…); giám sát chặt chẽ để phát hiện và tiếp quỹ kịp thời; có biện pháp xử lý, ứng phó kịp thời các sự cố, tình huống phát sinh, hỗ trợ, giải quyết kịp thời các vướng mắc của khách hàng, đảm bảo không để ảnh hưởng đến giao dịch thanh toán rút tiền của người dân.

Các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tăng cường kiểm tra, rà soát hệ thống hạ tầng, kỹ thuật (máy móc, thiết bị, đường truyền,…), chủ động dự báo tình hình nhu cầu thanh toán, đảm bảo hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán ổn định, thông suốt (đặc biệt là thanh toán trực tuyến).

Xây dựng và triển khai kế hoạch cụ thể về hoạt động ATM phù hợp với từng địa bàn, khu vực

Các tổ chức, đơn vị vận hành các hệ thống thanh toán rà soát hệ thống hạ tầng, kỹ thuật, kiểm tra các phương án dự phòng, có biện pháp xử lý, ứng phó kịp thời tình huống quá tải, các sai sót, sự cố phát sinh, đảm bảo các hệ thống thanh toán hoạt động ổn định, an toàn, liên tục; Chủ động dự báo tình hình giao dịch thanh toán và xây dựng phương án ứng phó cụ thể, đảm bảo đáp ứng nhu cầu giao dịch tăng đột biến của thành viên trong thời gian này. Song song với đó tăng cường, chủ động theo dõi, giám sát, quản lý chặt chẽ khả năng chi trả của ngân hàng thành viên, việc thiết lập, điều chỉnh và sử dụng hạn mức bù trừ của các ngân hàng thành viên để cảnh báo, yêu cầu thành viên có biện pháp bổ sung vốn kịp thời, điều chỉnh hạn mức bù trừ phù hợp, đảm bảo các giao dịch thanh toán của khách hàng được thực hiện thông suốt, không gián đoạn.

Các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán kiểm tra, rà soát hệ thống hạ tầng, kỹ thuật phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh đảm bảo hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán thông suốt, liên tục, ổn định nhằm phục vụ tốt nhu cầu giao dịch vào các ngày cao điểm dịp Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán năm 2026.

Cũng tại văn bản trên, NHNN yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị liên quan trong hướng dẫn, hỗ trợ khách hàng thực hiện các giao dịch thanh toán phục vụ công tác thu, chi ngân sách nhà nước, đảm bảo việc phối hợp thu, chi ngân sách nhà nước được diễn ra an toàn, thuận lợi và chính xác.

Căn cứ hướng dẫn của NHNN về thời gian hoạt động của hệ thống Thanh toán điện tử liên ngân hàng Quốc gia trong thời gian quyết toán cuối năm, có phương án phân công, bố trí nguồn lực phù hợp để duy trì và kéo dài thời gian hoạt động giao dịch thanh toán, phục vụ kịp thời công tác tập trung các khoản thu, chi trả, thanh toán từ ngân sách nhà nước.

Đối với các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán đã tham gia phối hợp thu ngân sách, thực hiện tốt công tác phối hợp thu ngân sách nhà nước và các ngày cuối năm và hướng dẫn, hỗ trợ khách hàng về quy trình, thủ tục theo quy định, đảm bảo việc phối hợp thu ngân sách nhà nước được diễn ra an toàn, thuận lợi và chính xác.

Tăng cường truyền thông, cảnh báo lừa đảo tới khách hàng

Tại văn bản 11241 NHNN yêu cầu các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán tăng cường công tác truyền thông, cảnh báo tới khách hàng bằng nhiều hình thức về các phương thức, thủ đoạn tội phạm, hướng dẫn khách hàng các biện pháp bảo mật thông tin cá nhân, thực hiện giao dịch thanh toán an toàn, không cung cấp thông tin sinh trắc học cho người khác để tạo điều kiện cho các đối tượng tội phạm lợi dụng mở và sử dụng tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng cho các mục đích vi phạm pháp luật; Thực hiện chính xác, đầy đủ, kịp thời công tác báo cáo, thống kê về hoạt động thanh toán, hoạt động trung gian thanh toán năm 2025 theo đúng quy định, chế độ báo cáo của NHNN; Chủ động theo dõi phản ánh của dư luận, báo chí về những vấn đề phát sinh trong hoạt động thanh toán nói chung và những thông tin liên quan của đơn vị mình để kịp thời có biện pháp xử lý hoặc phản hồi thỏa đáng.

Các ngân hàng, các trung gian thanh toán và tổ chức vận hành hệ thống thanh toán cần phối hợp chặt chẽ trong xử lý và phản hồi kịp thời các yêu cầu tra soát, khiếu nại của khách hàng theo quy định; xử lý kịp thời các tình huống quá tải, các sai sót, sự cố phát sinh đảm bảo hoạt động thanh toán thông suốt, liên tục, ổn định.

NHNN khu vực chủ động theo dõi, nắm bắt tình hình dư luận, các vụ việc trên địa bàn có liên quan đến hoạt động thanh toán; tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trên địa bàn nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo an ninh, an toàn trong thanh toán; Phối hợp với cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan chức năng có liên quan trong việc phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi lừa đảo, gian lận, tội phạm liên quan hoạt động thanh toán theo quy định của pháp luật; Chỉ đạo các ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài trên địa bàn thực hiện tốt công tác phối hợp thu ngân sách nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp thực hiện nộp ngân sách qua hệ thống ngân hàng,...

Hồng Sơn