Đảm bảo mọi trẻ sinh non được chăm sóc sức khỏe tốt nhất

Hướng dẫn chăm sóc trẻ sinh non tại Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ. Ảnh: BVCC.

Theo Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế), sinh non là sinh trước 37 tuần tuổi thai. Sinh non là nguyên nhân mắc bệnh, tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh. Hậu quả lâu dài của trẻ sinh non là chậm phát triển thể chất và trí não, giảm khả năng học tập và làm việc sau này nếu không được chăm sóc, nuôi dưỡng và điều trị tốt.

Hàng năm ở nước ta có khoảng hơn 100.000 trẻ sinh thiếu tháng, đang là gánh nặng về bệnh tật, tử vong ở trẻ em.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, Việt Nam đã thực hiện hoàn thành trước thời hạn các Mục tiêu Thiên niên kỷ cũng như thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững, với các con số đáng khích lệ trong việc giảm tử vong mẹ và giảm tử vong trẻ em, giảm suy dinh dưỡng trẻ em.

“Tỷ suất tử vong trẻ em dưới 5 tuổi giảm từ 22,1% năm 2015 xuống còn 18,2%o năm 2023. Tỷ suất tử vong trẻ em dưới 1 tuổi giảm từ 14,7%o năm 2015 xuống còn 12,1%o năm 2023. Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh hiện nay giảm còn 9,8%o (năm 2015 là 12 %) và nhiều cơ sở y tế của Việt Nam đã chăm sóc, điều trị nuôi dưỡng thành công nhiều trẻ sinh non/nhẹ cân dưới 500gr, đem lại sự sống và phát triển toàn diện cho trẻ, niềm vui, hạnh phúc vô cùng của các gia đình có trẻ sinh non/nhẹ cân” – Thứ trưởng Bộ Y tế thông tin.

Tuy nhiên, cũng theo ông Trần Văn Thuấn, hiện công tác chăm sóc sức khỏe của Việt Nam đang phải đối mặt với 3 vấn đề chính cần quan tâm đặc biệt. Đó là dự khác biệt khoảng cách về sức khỏe bà mẹ trẻ em giữa các vùng, miền vùng núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cao gấp 2-3 lần so với thành thị. Đáng lo ngại hơn, tốc độ giảm tử vong trẻ sơ sinh chậm hơn nhiều so với tốc độ giảm tử vong ở trẻ dưới 1 tuổi và tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi.

Ông Thuấn nhấn mạnh, Việt Nam cần phải có nhiều cố gắng hơn nữa vào các can thiệp giảm tử vong sơ sinh, đặc biệt là giảm tỷ lệ tử vong do đẻ non/nhẹ cân, bảo đảm cho mọi trẻ sinh non đều được chăm sóc sức khỏe tốt nhất, nhằm mục tiêu tất cả trẻ em sinh ra đều được sống, khỏe mạnh và góp phần hướng tới một thế hệ trẻ Việt Nam khỏe mạnh về thể chất, trong sáng về tinh thần và phát triển về trí tuệ.

Thứ trưởng Bộ Y tế cũng kêu gọi: “Để giảm tỷ lệ trẻ đẻ non/nhẹ cân, góp phần giảm tử vong trẻ sơ sinh, bên cạnh sự quan tâm đầu tư của Đảng, Nhà nước, sự nỗ lực của ngành Y tế thì rất cần sự phối hợp của các bộ/ngành, cấp ủy/chính quyền địa phương; sự chung tay của toàn thể cộng đồng, ý thức và thực hiện chăm sóc sức khỏe của phụ nữ có thai; cùng với sự tham gia hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp trong và ngoài nước để triển khai đồng bộ các giải pháp từ truyền thông, đến việc chăm sóc phụ nữ có thai, dự phòng sinh non và chăm sóc/điều trị cho trẻ sinh non toàn diện”.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo, các biện pháp dự phòng có thể giảm một cách đáng kể số bà mẹ có nguy cơ sinh non. Cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa hệ thống cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ và người sử dụng dịch vụ, cụ thể cần triển khai đồng bộ các giải pháp như phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cần được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc trước khi mang thai bao gồm sàng lọc, tư vấn các vấn đề liên quan đến mang thai và sinh đẻ nhằm giảm thiểu rủi ro và bảo đảm phụ nữ khi mang thai có sức khỏe tốt nhất.

Phụ nữ mang thai được phát hiện có nguy cơ sinh non cần được khám thai định kỳ, chăm sóc, điều trị và tư vấn ở các cơ sở chuyên khoa giúp họ có thể phòng sinh non hiệu quả. Cần sinh con theo kế hoạch, bảo đảm theo khuyến cáo (không sinh con ở tuổi vị thành niên, khoảng cách giữa 2 lần sinh không quá dày).

Tuân thủ khám thai định kỳ và đặc biệt lưu ý cân bằng dinh dưỡng; tránh các chất kích thích; chế độ lao động sinh hoạt phù hợp; giảm stress.

Đối với trẻ sơ sinh, cần chăm sóc trẻ sinh non/nhẹ cân bằng phương pháp Kangagoo theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế. Chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm, da kề da, cho trẻ bú mẹ ngay từ những giờ đầu sau sinh và nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu theo hướng dẫn chuyên môn của Bộ Y tế.

Theo dõi sức khỏe của trẻ, giữ ấm cho trẻ tránh hạ thân nhiệt, khám và chăm sóc trẻ đẻ non/nhẹ cân theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Đối với trẻ quá non tháng và nhẹ cân cần phải được chăm sóc, theo dõi, nuôi dưỡng, điều trị ổn định tại các cơ sở y tế.

Đức Trân