Đàm phán cam kết về hải quan, tạo thuận lợi thương mại trong các FTA
Việc đàm phán các cam kết về hải quan trong khuôn khổ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam tham gia đóng vai trò quan trọng trong việc tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.
Việt Nam đang đàm phán một số FTA đa phương và nâng cấp FTA hiện hành, với nhiều cam kết về hải quan, tạo thuận lợi thương mại.
Tổng cục Hải quan tiếp tục là đầu mối chủ trì tham gia đàm phán Chương Thủ tục Hải quan và Tạo thuận lợi thương mại (CPTF) trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam là thành viên.
Thông tin về tiến độ đàm phán nội dung về hải quan trong các FTA, Tổng cục Hải quan cho biết, hiện Việt Nam đang đàm phán một loạt FTA đa phương và nâng cấp FTA hiện hành.
Chẳng hạn, Việt Nam đang cùng các nước ASEAN và Canada đàm Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Canada (ACaFTA). Tại FTA này, có một nhóm CPTF, được khởi động đàm phán từ tháng 8/2022.
Đến nay, nhóm CPTF đã đàm phán được 9 phiên, thống nhất được 15/22 Điều, gồm: mục tiêu và nguyên tắc, phạm vi, áp dụng nhất quán, thủ tục hải quan và kiểm soát hải quan, xử lý trước khi hàng đến, quản lý rủi ro, trị giá hải quan, kiểm tra sau thông quan, lô hàng chuyển phát nhanh, hợp tác hải quan, các điểm hỏi đáp, tham vấn, đại lý hải quan, chuẩn mực hành vi.
Việc đẩy mạnh đàm phán các cam kết về hải quan trong khuôn khổ các FTA đóng vai trò quan trọng trong việc tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu. Những cam kết này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình thông quan hàng hóa mà còn giảm thiểu chi phí, rủi ro cho doanh nghiệp, mở ra cơ hội lớn để hàng Việt tiếp cận sâu hơn vào thị trường quốc tế.
Ngoài việc tham gia đàm phán, Việt Nam cũng đảm nhận vai trò Chủ tọa các Phiên đàm phán nội bộ trong ASEAN và đồng Chủ tọa các Phiên đàm phán giữa ASEAN và Canada, đồng thời tham gia ý kiến đối với một số nội dung có liên quan thuộc Chương các Điều khoản chung và Ngoại lệ của Hiệp định. Dự kiến, Hiệp định ACaFTA sẽ kết thúc đàm phán vào năm 2025.
Đối với Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN nâng cấp (ATIGA), liên quan đến Chương Thủ tục Hải quan và tạo thuận lợi thương mại - CPTF, hiện sau phiên thứ 7, Nhóm CPTF đã thống nhất được 17 Điều trên tổng số 22 Điều và dự kiến sẽ hoàn thành đàm phán trong năm 2024.
Các nội dung còn lại cần tiếp tục đàm phán chủ yếu liên quan đến các sáng kiến hợp tác đang được triển khai trong ASEAN như thỏa thuận công nhận lẫn nhau về doanh nghiệp ưu tiên, trao đổi chứng nhận điện tử qua Một cửa ASEAN, quá cảnh hải quan.
Riêng Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc nâng cấp (ACFTA), từ khi khởi động đàm phán nâng cấp vào tháng 1/2023 đến nay đã diễn ra 4 phiên đàm phán nội bộ và 3 phiên đàm phán toàn thể. Hiện Nhóm CPTF đã thống nhất được 5 Điều trên tổng số 26 Điều khoản.
Với Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA), Chương Thủ tục Hải quan và Tạo thuận lợi thương mại đã hoàn thành việc đàm phán và rà soát pháp lý vào tháng 9/2024 và Hiệp định đã được ký kết vào ngày 28/10/2024.
Bên cạnh việc đẩy mạnh đàm phán các cam kết về hải quan trong khuôn khổ các FTA đang đàm phán, công tác hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các cam kết trong các FTA đã ký kết đặc biệt là FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, UKVFTA cũng được ngành Hải quan tạo thuận lợi ở mức cao nhất.
Điểm nổi bật nhất của các FTA thế hệ mới liên quan đến thủ tục hải quan là doanh nghiệp được phát hành chứng từ tự chứng nhận cho hàng hóa để hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt, thay vì cơ chế C/O được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền như trước đây.
