Đàm phán lập chính phủ mới thất bại, thủ tướng Áo từ chức

"Tôi sẽ từ chức thủ tướng và lãnh đạo đảng Nhân dân trong những ngày tới, và tạo điều kiện cho một quá trình chuyển giao có trật tự", Thủ tướng Nehammer tuyên bố trong một video được đăng lên tài khoản của ông trên mạng xã hội X sáng hôm nay (5/1).

"Chúng tôi đã thử mọi cách cho đến thời điểm này. Một thỏa thuận về những điểm chính là điều không thể, do đó không còn ý nghĩa gì đối với một tương lai tích cực cho nước Áo," nhà lãnh đạo 52 tuổi cho biết thêm.

Thủ tướng Áo Karl Nehammer. Ảnh: Flickr/European People's Party

Đảng Nhân dân Áo (OVP) của ông Nehammer và đảng Dân chủ Xã hội Áo (SPO) đã nỗ lực thành lập một chính phủ liên minh với đảng Neos, sau khi Đảng Tự do Áo (FPO) theo đường lối cực hữu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử toàn quốc tháng 9 năm ngoái.

Tuy nhiên, bà Beate Meinl-Reisinger, lãnh đạo đảng Neos, cho biết tiến trình thành lập chính phủ mới là không thể và "những cải cách cơ bản" vẫn chưa được thống nhất. Bà Meinl-Reisinger sau đó thông báo với lãnh đạo 2 đảng còn lại rằng các thành viên Neos "sẽ không tiếp tục" đàm phán.

Lãnh đạo SPO Andreas Babler cũng xác nhận trong một cuộc họp báo rằng cuộc đàm phán lập chính phủ mới đã thất bại, đồng thời đổ lỗi cho các nỗ lực cắt giảm lương hưu cũng như lương của giáo viên và cảnh sát của OVP. Đáp lại, Thủ tướng Nehammer cáo buộc SPO quá kiên quyết trong việc áp dụng thuế tài sản và thuế thừa kế, vốn là chính sách chiến dịch chủ chốt của đảng này.

Tiến trình thảo thuận để lập chính phủ mới tại Áo bị kéo dài do tất cả các đảng khác đều từ chối hợp tác với FPO, đảng đang dẫn đầu cuộc bầu cử toàn quốc với 29,2% phiếu bầu. Điều này buộc OVP và SPO phải tìm kiếm một đảng nhỏ hơn để củng cố thế đa số của họ trong quốc hội nước này.

Về lý thuyết, một chính phủ liên minh giữa FPO và OVP vẫn có thể đảm bảo thế đa số trong Quốc hội Áo, và một bộ phận đảng viên của OVP ủng hộ ý tưởng đó. Tuy nhiên, ông Nehammer đã loại trừ khả năng điều hành đất nước với lãnh đạo FPO Herbert Kickl, người bị thủ tướng Áo mô tả là quá lậm "thuyết âm mưu".

Hiện tại, đảng duy nhất còn có thể tham gia đàm phán với liên minh OVP-SPO là đảng Xanh, một phần trong chính phủ liên minh hiện tại. Tuy nhiên, khả năng đảng này gia nhập chính phủ mới cũng khó xảy ra do mối quan hệ với OVP đang xấu đi.

Với động thái từ chức của Thủ tướng Nehammer, 2 kịch bản nhiều khả năng xảy ra nhất đối với chính trường Áo lúc này là FPO sẽ đảm nhận việc lập chính phủ mới, hoặc một cuộc bầu cử khác sẽ được tổ chức trong năm nay. Lãnh đạo FPO ủng hộ khả năng tổ chức bầu cử lại, vì các cuộc thăm dò đều cho thấy sự ủng hộ của đảng này đang không ngừng tăng lên kể từ cuộc tổng tuyển cử năm ngoái. Theo một cuộc khảo sát do tờ Der Standard ủy quyền, tỷ lệ cử tri ủng hộ tiềm năng đối với FPO đã lên tới 35% vào tháng 12/2024.

Phía FPO cũng không ngần ngại công kích Nehammer, khi so sánh chính phủ liên minh của OVP với chính phủ "liên minh đèn giao thông" ở nước Đức láng giềng, vốn đã sụp đổ trong thời gian gần đây.

"FPO đã cảnh báo trong nhiều tháng về sự “quái dị” mang tính chính trị của liên minh đèn giao thông thất bại này," một tuyên bố trên X của đảng này cho hay. "Người dân đã quá chán nản! Đã đến lúc ông nên từ chức, ông Nehammer".

Việt Anh