Đàm phán Mỹ và Trung Quốc tại Stockholm khởi đầu gian nan
Rạng sáng nay (29/7, theo giờ Việt Nam), các quan chức kinh tế cấp cao của Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc ngày đàm phán đầu tiên tại Stockholm (Thụy Điển) nhằm giải quyết những tranh chấp thương mại kéo dài.
Cuộc đàm phán sẽ nối lại vào chiều nay (theo giờ địa phương), mặc dù kỳ vọng có “đột phá lớn” là không cao nhưng khả năng hai bên sẽ gia hạn thỏa thuận sơ bộ đạt được vào tháng 5 và 6 nhằm giảm thiểu căng thẳng leo thang về thuế và đặt nền móng cho thương mại cân bằng hơn trong tương lai.
Ngày đàm phán đầu tiên tại Stockholm kết thúc mà không có tuyên bố chính thức. Hai bên đặt mục tiêu phải đạt được một thỏa thuận bền vững trước hạn chót ngày 12/8 sau các thỏa thuận sơ bộ vào tháng 5 và tháng 6. Nếu không đạt được thỏa thuận, nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu có thể tái diễn, khi Mỹ đe dọa tăng thuế trở lại mức ba con số và có thể dẫn tới sự trả đũa lẫn nhau và cắt giảm nguồn cung cấp khoáng sản đất hiếm.
Đại diện phái đoàn Mỹ và Trung Quốc gặp nhau tại Stockholm (Ảnh: Reuters)
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Khôn cho biết: “Tôi muốn nhấn mạnh, lập trường của Trung Quốc về các vấn đề kinh tế và thương mại luôn nhất quán và rõ ràng. Hy vọng phía Mỹ sẽ hợp tác với phía Trung Quốc để thực hiện những đồng thuận quan trọng đã đạt được trong cuộc điện đàm giữa hai nguyên thủ quốc gia, phát huy đầy đủ vai trò của cơ chế tham vấn kinh tế và thương mại Trung - Mỹ, và trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và cùng có lợi, tăng cường sự đồng thuận thông qua đối thoại và truyền thông, giảm thiểu hiểu lầm, tăng cường hợp tác và thúc đẩy quan hệ Trung - Mỹ phát triển ổn định, lành mạnh và bền vững”.
Đề cập về vòng đàm phán ở Stockholm, Tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi họp báo cùng Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Scotland cho biết, ông rất muốn thấy "Trung Quốc mở cửa đất nước của họ”. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer bày tỏ hi vọng hai bên sẽ tiếp tục theo dõi và kiểm tra việc thực hiện thỏa thuận sơ bộ, đảm bảo rằng các khoáng sản quan trọng được lưu thông giữa các bên và tạo nền tảng cho thương mại tăng cường và thương mại cân bằng trong tương lai.
Theo Financial Times, Mỹ đã tạm dừng các biện pháp hạn chế xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc để tránh làm gián đoạn các cuộc đàm phán thương mại với Bắc Kinh và qua đó thúc đẩy một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong năm nay. Các chuyên gia thương mại cho biết danh sách các chủ đề đưa ra thảo luận rất dài, từ những lo ngại của Mỹ về việc Trung Quốc mua dầu của Nga và Iran đến các lệnh cấm xuất cảnh gần đây đã ngăn cản công dân Mỹ rời khỏi Trung Quốc.
Hai vòng đàm phán tại Geneva và London trước đó đã giúp hạ đáng kể thuế nhập khẩu mà 2 bên áp lên nhau. Dòng chảy đất hiếm, chip AI và nhiều hàng hóa khác giữa hai nước cũng được khôi phục. Tuy nhiên, các vấn đề kinh tế quy mô lớn hơn vẫn chưa được giải quyết.
Đến nay, các cuộc đàm phán vẫn chưa đi sâu vào các vấn đề kinh tế rộng hơn, trong đó Mỹ phàn nàn hàng hóa giá trẻ Trung Quốc tràn ngập thị trường thế giới trong khi Trung Quốc cho rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu vì lý do an ninh quốc gia của Mỹ đối với hàng hóa công nghệ đang kìm hãm tăng trưởng của Trung Quốc.
Chính quyền Mỹ mong muốn Trung Quốc tái cân bằng nền kinh tế, chuyển từ xuất khẩu sang tiêu dùng nội địa. Sự kiểm soát của Trung Quốc đối với thị trường khoáng sản đất hiếm và nam châm toàn cầu được cho là đòn bẩy trong đàm phán vì tính chất quan trọng của nó đối với các ngành công nghiệp của Mỹ. Phía Mỹ mong đợi những cuộc đàm phán thương mại đầy tham vọng hơn trong những tháng tới, có thể đề cập việc Trung Quốc mua sản phẩm của Mỹ, các bước đi nhằm mở cửa thị trường Trung Quốc và có thể là đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ…
Đặc biệt hai bên có thể sẽ tìm cách mở đường cho một cuộc gặp tiềm năng giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình trong năm nay. Giới quan sát dự đoán, đàm phán lần này sẽ đặt nền móng cho một thỏa thuận dài hạn và Trung Quốc có thể yêu cầu Mỹ giảm sâu hơn nữa các tầng thuế chồng chéo, vốn đang cộng dồn lên tới 55% đối với phần lớn hàng hóa xuất khẩu của nước này. Trung Quốc cũng muốn Mỹ nới lỏng các hạn chế xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao, điều được cho là có thể giúp thu hẹp thâm hụt thương mại song phương.
