Đàm phán thỏa thuận hạt nhân: Bắt đầu vòng thứ 2, Iran muốn Nga làm điều này; Quan chức Mỹ-Israel bí mật gặp gỡ
Ngày 18/4, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi cho biết, Tehran tin tưởng vào khả năng đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân với Mỹ - nếu Washington 'không đưa ra những yêu cầu phi thực tế'.

Iran muốn Nga đóng vai trò trong thỏa thuận hạt nhân với Mỹ. (Nguồn: Axios)
Phát biểu họp báo tại Moscow sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov, Ngoại trưởng Araqchi tuyên bố: “Nếu Mỹ chứng minh được sự nghiêm túc trong ý định và không đưa ra những yêu cầu phi thực tế, thì việc đạt được thỏa thuận là có thể”.
Iran đã ghi nhận tinh thần nghiêm túc của phía Mỹ tại vòng đàm phán đầu tiên ở Muscat (Oman) vào tuần trước.
Theo kế hoạch, vòng đàm phán thứ 2 sẽ diễn ra trong ngày hôm nay (19/4) tại Rome (Italy).
Ngoại trưởng Abbas Araghchi nhấn mạnh: "Việc đạt được thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Tehran là điều khả thi và kỳ vọng Nga sẽ đóng vai trò quan trọng trong thỏa thuận này".
Về phần mình, ông Lavrov khẳng định Nga sẵn sàng tham gia cuộc đàm phán hạt nhân.
* Trong khi đó, một quan chức cấp cao của Iran tiết lộ tại vòng đàm phán trước đó, Tehran đã bày tỏ quan điểm với Washington về việc sẵn sàng chấp nhận một số giới hạn đối với các hoạt động làm giàu urani.
Tuy nhiên, đất nước Tây Á cần nhận được sự đảm bảo chắc chắn rằng, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ không lặp lại hành động rút khỏi thỏa thuận hạt nhân như hồi năm 2018.
* Cũng trong ngày 18/4, trang mạng Axios (Mỹ) dẫn các nguồn tin nội bộ của Israel tiết lộ, 2 quan chức cấp bộ trưởng của nước này đã có cuộc gặp bí mật với Đặc phái viên Trung Đông của Mỹ Steve Witkoff vào ngày 18/4 tại thủ đô Paris, Pháp.
Nếu thông tin trên là chính xác, cuộc gặp giữa các quan chức cấp cao của Mỹ và Israel đã không được hai bên công bố. Cuộc gặp này cũng diễn ra ngay trước vòng đàm phán thứ 2 về vấn đề hạt nhân Iran.
Nguồn tin của Axios tiết lộ, Bộ trưởng Chiến lược Israel Ron Dermer và Giám đốc Cơ quan tình báo Mossad David Barnea đã gặp ông Witkoff nhằm vận động để Mỹ không chấp nhận cho Iran có được các điều khoản tương đương với thỏa thuận mà Washington đã ký với Tehran hồi năm 2015, dưới thời của Tổng thống Barack Obama.
Thỏa thuận này đã bị Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump đơn phương hủy bỏ vào năm 2018.
* Trước thềm cuộc Đàm phán, The National News của Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) ngày 18/4 dẫn đánh giá của giới chuyên gia cho rằng, vòng đàm phán thứ hai giữa Mỹ và Iran tại Rome (Italy) có thể dẫn đến khuôn khổ cho tiến trình đàm phán tương lai về một thỏa thuận nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của Tehran.
Những cuộc đàm phán, do Oman làm trung gian, bắt đầu hôm 12/4 tại Muscat sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ thực hiện đầy đủ chính sách “gây áp lực tối đa” đối với Iran. Tehran đang tìm cách giảm bớt các biện pháp trừng phạt kinh tế vốn đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế Iran.
Ông Farzan Sabet, nhà nghiên cứu hàng đầu tại Geneva Graduate Institute, nhận xét: “Cả Mỹ và Iran sẽ cố gắng thiết lập cơ sở cho những cuộc đàm phán với hy vọng thiết lập một khuôn khổ mà từ đó hai bên có thể đạt được thỏa thuận sơ bộ. Sau đó, họ có thể đưa ra các hướng dẫn để đàm phán thỏa thuận dài hạn, nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Iran và nới lỏng các biện pháp trừng phạt”.
Theo đánh giá của giới phân tích tại Trung Đông, tiến trình đàm phán hạt nhân giữa Iran và Mỹ có thể kéo dài và khó khăn do các bên đều có những yêu sách riêng. Tại vòng đàm phán sắp tới ở Rome, ngoài việc yêu cầu Iran chấm dứt chương trình hạt nhân, Washington rất có thể cũng sẽ đòi hỏi Tehran ngừng chương trình tên lửa đạn đạo và chấm dứt chính sách hỗ trợ các lực lượng dân quân trong khu vực để đổi lại việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt.