Đàm phán thuế quan: Tổng thống Mỹ dọa áp thuế cao, Thủ tướng Nhật Bản tuyên bố cứng rắn
Theo hãng tin Reuters, ngày 2/7, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba cho biết ông sẽ quyết tâm bảo vệ lợi ích quốc gia trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ tiếp tục gặp nhiều khó khăn.
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba phát biểu tại cuộc họp báo ở Tokyo. Ảnh: Kyodo/TTXVN
"Nhật Bản khác với các quốc gia khác vì chúng tôi là nhà đầu tư lớn nhất tại Mỹ, tạo ra nhiều việc làm", ông Ishiba phát biểu trong một cuộc tranh luận công khai với các nhà lãnh đạo đảng đối lập.
"Với trọng tâm cơ bản là đầu tư thay vì thuế quan, chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ lợi ích quốc gia của mình", nhà lãnh đạo Nhật Bản tuyên bố.
Theo tờ Japan Times, vào ngày 1/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng bày tỏ những nghi ngại về khả năng đạt được thỏa thuận thương mại với Nhật Bản. Trong ngày thứ ba liên tiếp, ông đã có những tuyên bố chỉ trích và cuối cùng là đe dọa sẽ áp thuế tới 35% lên hàng hóa Nhật Bản.
“Chúng ta đã làm việc với Nhật Bản. Tôi không chắc chúng ta có thể đạt được thỏa thuận hay không. Tôi nghi ngờ điều đó với Nhật Bản. Họ rất cứng rắn”, ông Trump nói với các phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một.
Giống như những chỉ trích trước đó - lần đầu trong một cuộc phỏng vấn với Fox News vào hôm 29/6 và lần thứ hai qua mạng xã hội Truth Social vào hôm 30/6, Tổng thống Trump cho rằng Nhật Bản nhập khẩu quá ít gạo và ô tô từ Mỹ. Ông tuyên bố rằng sẽ có thể chấm dứt đàm phán và từ đặt ra mức thuế quan với hàng hóa Nhật Bản.
“Những gì tôi sẽ làm là viết cho họ một bức thư nói rằng: 'Chúng tôi cảm ơn các bạn rất nhiều và chúng tôi biết rằng các bạn không thể làm những việc mà chúng tôi cần. Vì vậy, các bạn sẽ phải trả 30%, 35% hay bất cứ con số nào mà chúng tôi quyết định'”, ông Trump nhấn mạnh.
Hiện nay, Nhật Bản đang phải chịu mức thuế quan bổ sung 25% đối với xe ô tô cũng như phụ tùng ô tô, và 50% đối với thép và nhôm. Đối với hầu hết các sản phẩm khác, Mỹ đang áp đặt mức thuế 10%, có thể tăng lên 24% nếu không có thỏa thuận nào được ký kết với Nhật Bản trước ngày 9/7.
Vào tháng 4, ông Ryosei Akazawa, trưởng đoàn đàm phán thuế quan của Nhật Bản, đã có cuộc gặp Tổng thống Trump tại Phòng Bầu dục. Khi đó, phía Mỹ cho biết rằng Nhật Bản sẽ là một trong các quốc gia được ưu tiên trong đàm phán.
Tuy nhiên vào ngày 27/6 tuần trước tại Washington trong vòng đàm phán thuế quan thứ bảy, tờ báo Nhật Bản nhận xét rằng ông Akazawa đã có cuộc thảo luận “vô ích” kéo dài 65 phút với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cùng 2 cuộc điện đàm ngắn sau đó, và cuối cùng rời đi “tay trắng”. Từ thời điểm đó, những bình luận chỉ trích trong ba ngày liên tục của Tổng thống Trump về Nhật Bản và thuế quan đã được “kích hoạt”.
Tại Tokyo, các phát ngôn gần đây của ông Trump dường như được đáp lại bằng sự im lặng. Trưởng đoàn đàm phán Nhật Bản, ông Akazawa từ chối bình luận trong ngày 30/6 và 1/7, trong khi Phó Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Kazuhiko Aoki cũng không có phản hồi vào ngày 2/7.
Đài truyền hình Nhật Bản TV Asahi đưa tin hôm 2/7 rằng nhà đàm phán thuế quan của Nhật Bản Akazawa đang có kế hoạch bố trí chuyến thăm mới tới Mỹ vào cuối tuần này để tiếp tục vòng đàm phán thương mại thứ tám.
Những phát biểu gay gắt của Tổng thống Trump về Nhật Bản cho thấy Mỹ dường như đang mất kiên nhẫn sau nhiều tháng đàm phán không hiệu quả, và giờ đây cố gắng ép buộc Nhật Bản có sự nhượng bộ rõ ràng hơn. Trong khi, các chuyên gia lại cho rằng Nhật Bản cần kéo dài các cuộc đàm phán và tránh đưa ra sự nhượng bộ lớn.
“Chính quyền Tổng thống Trump rõ ràng đang gặp khó khăn trong vấn đề này và nhiều vấn đề khác”, ông Ryo Sahashi, Giáo sư Viện Nghiên cứu Cao cấp về châu Á thuộc Đại học Tokyo, nói trong một cuộc phỏng vấn vào ngày 1/7. “Về phía Mỹ, có lẽ họ chỉ thấy Nhật Bản đang ngồi im và không ai biết thực sự Nhật Bản đang nghĩ gì. Và điều đó rất tốt. Tốt hơn là nên kéo dài thời gian”.
Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News hôm 1/7, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, người được Tổng thống Trump bổ nhiệm dẫn đầu các cuộc đàm phán với Nhật Bản, nói rằng chưa thể sớm đạt được thỏa thuận thương mại với Tokyo.
“Chúng ta đang tái cân bằng hệ thống thương mại thế giới và làm cho điều này công bằng hơn với người dân Mỹ. Và nếu thỏa thuận không công bằng với người dân Mỹ, Tổng thống Trump đã nói với chúng tôi rằng không nên chấp nhận”, ông nói khi trả lời câu hỏi về tình hình đàm phàn với Nhật Bản.
Ông Takahide Kiuchi, chuyên gia kinh tế tại Viện Nghiên cứu Nomura nói rằng các cuộc đàm phán thuế quan của Mỹ với hầu hết các nước hầu như đang không có nhiều tiến triển. Do đó, ông nhận định, khả năng Mỹ đơn phương thông báo tăng thuế với riêng Nhật Bản là khá thấp, nhất là khi “Nhật Bản chưa bao giờ ám chỉ sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa và được xem là đối tác tuân thủ”.
