Dân khốn khổ vì 2 dự án cảng container sai phạm, 'đắp chiếu' 10 năm

Trong những ngày qua, Báo Giao thông đã có bài phản ánh việc UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giao hàng chục ha đất rừng phòng hộ cho các doanh nghiệp làm dự án cảng container nhưng đã hơn 10 năm, các dự án đều án binh bất động và có nhiều sai phạm. Tình thế đó làm người dân có đất sản xuất, ao tôm bị thu hồi lâm vào cảnh điêu đứng.

Đó là các dự án Bãi container và dịch vụ cảng của Công ty TNHH Xây dựng Lưu Nguyễn (Công ty Lưu Nguyễn) và dự án Kho bãi tổng hợp, dịch vụ hậu cần cảng và dịch vụ logistics của Công ty TNHH Tài Tiến (Công ty Tài Tiến) tại phường Phước Hòa, thị xã Phú Mỹ.

Người dân “sống mòn” trên đất quy hoạch

Các hộ dân có đất bị thu hồi bởi dự án cảng container ì ạch hơn 10 năm qua tại thị xã Phú Mỹ quá khổ sở với dự án. Do vướng quy hoạch nên họ không thể đầu tư mở rộng sản xuất. Từ nhiều năm nay, họ liên tục gửi đơn thư cầu cứu đến nhiều cơ quan, ban ngành tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và lay lắt bám trụ mưu sinh trên đất.

Ông Nguyễn Văn Phường với giấy tờ thể hiện chủ quyền đất của gia đình ông. Phía sau là căn chòi tạm bợ vì không thể xây dựng do đất bị vướng bởi dự án. Ảnh: CTV.

Chia sẻ với phóng viên Báo Giao thông, ông Trịnh Đình Sảng, một hộ dân có khoảng 7ha đất bị “dính” bởi 2 dự án của Công ty Tài Tiến và Công ty Lưu Nguyễn, nói: "Chúng tôi ủng hộ chủ trương làm dự án để phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và sẵn sàng giao đất. Tuy nhiên, giá bồi thường chỉ 1.300 đồng/m2 mặt nước được áp dụng từ năm 2011 đến nay nên chúng tôi không chấp nhận".

Từ khi đất bị ra quyết định thu hồi, chúng tôi không thể đầu tư mở rộng sản xuất, chỉ bám trụ mưu sinh, khai thác tôm, cua, cá, ốc theo lối tự nhiên, có gì bắt đó, sống qua ngày. trong khi đó chủ đầu tư đã hơn 10 năm qua vẫn không triển khai thi công dự án. Chúng tôi đã gửi đơn cầu cứu đến rất nhiều nơi để mong được giải quyết dứt điểm quyền lợi nhưng chưa có kết quả”.

Còn ông Nguyễn Văn Phường, một hộ dân có hơn 10ha đất bị thu hồi, phản ánh: "Thanh tra Sở Tài nguyên - Môi trường, Thanh tra tỉnh đã chỉ ra sai phạm tại dự án, dự án hết hạn gia hạn sử dụng đất, hết hạn gia hạn chấp thuận đầu tư… thuộc diện phải thu hồi nhưng không hiểu sao tỉnh không chịu thu hồi?

Chúng tôi đang mong chờ câu trả lời cuối cùng từ UBND tỉnh: Thu hồi hay không thu hồi, phải có phương án giải quyết dứt điểm quyền lợi người dân của chúng tôi.

Đất đai chúng tôi có nguồn gốc rõ ràng, từ thời cha tôi rồi đến tôi đã sinh sống, canh tác tại vùng đất này. Thế nhưng từ khi vướng dự án đến nay, tôi không thể đầu tư mở rộng sản xuất, muốn bán đi cũng không ai dám mua vì đất dự án. Khổ và mệt mỏi lắm!”.

Vì sao chưa thu hồi?

Tại 2 dự án cảng của Công ty Tài Tiến và Công ty Lưu Nguyễn, Thanh tra đã nhiều lần kết luận các sai phạm thuộc diện phải thu hồi đất, thu hồi quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư.

Cụ thể năm 2016, Thanh tra Sở Tài nguyên -Môi trường đã kết luận 2 dự án trên đã vi phạm quy định theo Luật Đất đai năm 2013, thuộc trường hợp phải thu hồi đất (không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục kể từ khi nhận bàn giao thực địa).

Được biết, Công ty Lưu Nguyễn được bàn giao thực địa ngày 6/5/2014, Công ty Tài Tiến được bàn giao thực địa ngày 1/8/2013.

Cho đến nay phần đất của dự án Công ty Lưu Nguyễn và Công ty Tài Tiến vẫn là vùng nuôi tôm, cua, rừng đước... Ảnh: Quang Phương.

Đến năm 2020, Thanh tra tỉnh cũng có kết luận, cả 2 dự án đều được UBND tỉnh gia hạn thời hạn sử dụng đất 24 tháng (Công ty Tài Tiến gia hạn từ ngày 14/3/2018, Công ty Lưu Nguyễn ngày 17/10/2018), giãn tiến độ đầu tư nhưng khi hết thời hạn gia hạn thì hai đơn vị vẫn không thực hiện dự án theo tiến độ, nên thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư.

Trong văn bản trả lời phóng viên Báo Giao thông, Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư Lê Ngọc Linh thừa nhận: Đến nay đã hết thời hạn gia hạn sử dụng đất 24 tháng nhưng nhà đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng.

Không có cơ sở nói "thuộc trường hợp bất khả kháng"?

Theo sở Kế hoạch - Đầu tư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các dự án cảng nói trên không triển khai thi công được do chưa đấu nối hạ tầng giao thông, đang được xem xét thuộc trường hợp bất khả kháng, theo nghị định 43 năm 2014 của Chính phủ.

Sở Tài nguyên - Môi trường cũng đã có báo cáo gửi UBND tỉnh để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định đây là trường hợp bất khả kháng. Tuy nhiên, chưa có kết quả.

Trong khi đó, trong văn bản phản hồi đến Báo Giao thông giữa tháng 9, Sở GTVT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu khẳng định lý do chậm triển khai vì không có hạ tầng giao thông đấu nối là không có cơ sở. Vấn đề này cũng đã được Thanh tra tỉnh kết luận tương tự.

Sở GTVT phản hồi, tại thời điểm UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, các dự án trên đã có quy hoạch tuyến đường bộ 991B. Tại thời điểm đó tuyến đường bộ chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư và chưa triển khai thực hiện.

“Các nhà đầu tư đề xuất xin thực hiện dự án cùng với các cam kết triển khai thực hiện theo đúng tiến độ, không phụ thuộc vào việc có hay không có tuyến đường giao thông do Nhà nước đầu tư. Đồng thời UBND tỉnh từ trước đến nay cũng không hề có bất cứ cam kết nào về việc sẽ xây dựng tuyến đường bộ để phục vụ thi công các dự án cảng và kho bãi trên địa bàn tỉnh”, văn bản Sở GTVT nêu.

Quang Phương