Dân vận khéo ở huyện vùng cao Bắc Yên • Kỳ I: Những điểm sáng ở cơ sở
Khắc ghi lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh 'Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công', huyện Bắc Yên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, có những cách làm sáng tạo, phát huy vai trò của người có uy tín trong tuyên truyền, vận động nhân dân xóa bỏ hủ tục, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.
“Nói dân tin, làm dân theo”
Đầu tháng 6, chúng tôi trở lại xã Làng Chếu đề thực hiện tuyến bài về công tác dân vận, tìm gặp những người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao huyện Bắc Yên. Mùa này mưa nhiều, nhưng con đường từ trung tâm huyện lên các xã vùng cao đi lại cũng khá thuận tiện.
Đón chúng tôi tại trụ sở xã, Bí thư Đảng ủy xã Hạng A Củ nói ngay: Người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số đang là hạt nhân trong các phong trào thi đua yêu nước, nhất là phong trào thi đua “Dân vận khéo”. Chẳng cần sổ sách, ông nói vanh vách tên từng người uy tín và những thành tích nổi bật của họ. Điển hình như ông Sồng A Mang, người uy tín ở địa phương đã vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước, sử dụng hiệu quả nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 cũng như sự hỗ trợ của tỉnh, để đẩy mạnh phát triển kinh tế gia đình, kinh tế địa phương, nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo.
Minh chứng về điều đã nói, Bí thư Đảng ủy xã Hạng A Củ dẫn chúng tôi lên bản Cáo A thăm hợp tác xã dịch vụ tổng hợp nông nghiệp và thương mại Làng Chếu, do ông Sồng A Mang thành lập năm 2020 với 8 thành viên. Ông Sồng A Mang phấn khởi dẫn chúng tôi thăm khu nhà xưởng rộng 200 m2 được xây dựng kiên cố, được đầu tư máy sấy quả sơn tra, dây chuyền sản xuất tinh bột, miến dong, mỗi năm bao tiêu hơn 2.000 tấn quả sơn tra và dong riềng cho nhân dân trong xã. Ông Mang nói: Không chỉ bao tiêu sản phẩm cho bà con, HTX tập trung xây dựng 2 sản phẩm miến dong khô, miến dong tươi đạt OCOP 3 sao; tạo việc làm thường xuyên cho 15 lao động địa phương, thu nhập 9-10 triệu đồng/người/tháng.
Bí thư xã tự hào: Cùng với cấp ủy, chính quyền, địa phương, những người uy tín trong xã, đang làm cho đời sống vùng cao Làng Chếu “thay da đổi thịt”. Giờ đây, nhân dân trong xã có 400 ha cây sơn tra, 80 ha dong riềng, 32 ha sắn, gần 300 ha lúa, 55 ha ngô, gần 55 ha cây dược liệu, 55 ha chè, 32 ha rau màu các loại. Chăn nuôi phát triển theo hướng hàng hóa, với gần 4.000 con gia súc, hơn 13.000 con gia cầm...; 100% số bản có nhà văn hóa, trên 97% số hộ được dùng điện lưới quốc gia, tỷ lệ hộ nghèo giảm 4%/năm, xã đạt 9/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
“Nói dân tin, làm dân theo”, những người uy tín vùng cao, ngoài việc tiên phong trong phát triển kinh tế, còn là lớp người am hiểu truyền thống văn hóa của dân tộc, đang tích cực gìn giữ, truyền dạy bản sắc văn hóa.
Rời vùng cao Làng Chếu, chúng tôi đến xã Phiêng Côn, gặp ông Châu Văn Đúm, dân tộc Dao, người uy tín ở bản Em. Những năm qua, ông cùng với cấp ủy, chính quyền địa phương vận động nhân dân luyện tập, phục dựng thành công lễ hội “Cầu mùa”, thu hút trên 3.000 người tham gia.
Ông Châu Văn Đúm nói: Lễ hội cầu mùa là nét đẹp trong đời sống văn hóa tâm linh của dân tộc Dao. Phần lễ, cầu cho quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt, còn phần hội diễn ra sôi nổi với các trò chơi truyền thống, như tung còn, đánh tu lu, đi cà kheo... đặc biệt là tiết mục nhảy lửa. Việc phục dựng Lễ hội cầu mùa, mong muốn góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh và là điều kiện thu hút đông đảo khách du lịch, tạo động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội.
Hiện nay, huyện Bắc Yên có 101 người có uy tín là cán bộ nghỉ hưu, bí thư chi bộ, người sản xuất giỏi... đang giúp cấp ủy, chính quyền nắm bắt tâm tư, giải quyết những nguyện vọng chính đáng của bà con; tích cực vận động nhân dân thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; xây dựng và thực hiện quy ước, hương ước xã, bản, xây dựng bản, tiểu khu, gia đình văn hóa, xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; giữ vững an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
Dòng họ tham gia “Dân vận khéo”
Ngoài những cá nhân uy tín như ông Sồng A Mang, ông Châu Văn Đúm, huyện Bắc Yên còn phát huy thế mạnh các dòng họ trong thực hiện mô hình “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, an ninh trật tự.
Hang Chú là xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Yên, có 100% đồng bào dân tộc Mông. Hơn 10 năm trở về trước, xã vẫn còn tình trạng mua bán, sử dụng trái phép chất ma túy, gây mất an ninh trật tự. Trước tình hình đó, xã họp bàn, thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống ma túy, phân công cán bộ trực tiếp xuống cơ sở tuyên truyền pháp luật về phòng, chống ma túy. Ngoài ra, thành lập tổ an ninh, nhóm liên gia tự quản, nhất là phát huy tốt mô hình dòng họ tự quản, vai trò của người uy tín, trưởng bản trong tuyên truyền, vận động bà con tham gia bảo đảm an ninh trật tự. Bằng cách làm này, từ năm 2019 đến nay, xã Hang Chú được công nhận là xã không có ma túy.
Tiêu biểu, dòng họ Mùa có 200 hộ, hơn 846 nhân khẩu. Triển khai mô hình “Dòng họ tham gia bảo vệ an ninh trật tự”, 100% hộ ký cam kết chấp hành quy định của pháp luật, không tin, không nghe theo luận điệu tuyên truyền của kẻ xấu; duy trì sinh hoạt định kỳ mỗi tháng một lần, phổ biến các quy định của pháp luật cho thành viên trong dòng họ; giáo dục con, cháu tránh xa tệ nạn xã hội, sống và làm việc theo pháp luật.
Ông Mùa A Chờ, trưởng dòng họ Mùa, xã Hang Chú, chia sẻ: Giờ đây, mừng nhất là cả dòng họ không có người sử dụng chất ma túy, đời sống ngày càng ấm no, con cháu được đi học đầy đủ; tỷ lệ hộ nghèo trong dòng họ giảm còn 30%.
Còn xã Hua Nhàn, những năm gần đây, tình hình an ninh trật tự diễn biến phức tạp, gây ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống của người dân. Thực hiện chuyển hóa địa bàn trọng điểm phức tạp về an ninh trật tự, xã đã thành lập mô hình “Dòng họ Vàng tự quản về ANTT” với 66 hộ tham gia.
Anh Vàng A Súa, thành viên dòng họ Vàng tại bản Khúm Khia, xã Hua Nhàn, nói: Từ khi thành lập mô hình “Dòng họ Vàng tự quản về ANTT”. Ban điều hành mô hình luôn phối hợp với Công an xã, ban quản lý bản đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Trong 2 năm qua, dòng họ đã cung cấp hơn 20 nguồn tin có giá trị liên quan đến ANTT, giúp Công an xã nắm chắc tình hình, chủ động phát hiện các vụ việc, tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn ngày từ ở cơ sở.
Sâu sát trong lãnh đạo, chỉ đạo
Bắc Yên là huyện vùng cao, nơi có những con dốc “chồn chân vó ngựa”, diện tích tự nhiên hơn 1.100 km2, dân số trên 70.000 người, với 7 dân tộc anh em chung sống, trong đó, dân tộc Mông chiếm hơn 46%.
Thực hiện Chỉ thị số 11-CT/TU ngày 28/9/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Dân vận khéo” giai đoạn 2021-2025, Ban Thường vụ Huyện ủy, Ban Chỉ đạo huyện về thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở phân công các cơ quan, đơn vị, thành viên theo dõi, hướng dẫn thực hiện các mô hình; nắm bắt, theo dõi, kiểm tra tình hình công tác dân vận ở cơ sở; tăng cường đối thoại người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân, kịp thời giải quyết những kiến nghị, đề xuất... qua đó, tạo niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Xác định thực hiện phong trào thi đua “Dân vận khéo” đảm bảo thiết thực, hiệu quả, tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm mà cấp ủy, chính quyền địa phương, đơn vị đang lãnh đạo, chỉ đạo; những vấn đề mới, khó khăn, phức tạp ở cơ sở. Lựa chọn xây dựng các mô hình “Dân vận khéo” phù hợp với lĩnh vực, địa phương phụ trách. Đồng chí Hờ Lao Cang, Trưởng ban Dân vận Huyện ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện, cho biết: Đến nay, huyện Bắc Yên xây dựng 118 mô hình “Dân vận khéo”; trong đó, 8 mô hình cấp tỉnh, 38 mô hình cấp huyện, 72 mô hình cấp cơ sở, đa dạng các lĩnh vực xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội và quốc phòng, an ninh. Tiêu biểu, toàn huyện có 34 điển hình “Dân vận khéo” các cấp; gồm 2 điển hình cấp tỉnh; 12 điển hình cấp huyện và 20 điển hình cấp cơ sở.
Thông qua các mô hình dân vận khéo, huyện Bắc Yên đã giải quyết được những vấn đề nhân dân quan tâm, những nhiệm vụ chính trị trọng tâm của địa phương, góp phần xây dựng đời sống nhân dân vùng cao khởi sắc.
(Còn nữa)