Dàn xếp cuộc gặp Israel - Ả Rập Saudi, Tổng thống Trump muốn 'khóa tay' ông Biden

Đây là lần đầu tiên Israel công khai xác nhận chuyến đi của một nhà lãnh đạo nước này đến Ả Rập Saudi.

Trước đó, truyền thông Israel tiết lộ ông Netanyahu đã bí mật bay đến TP Neom hôm 22-11 để dự cuộc hội đàm nói trên. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Ả Rập Saudi Faisal bin Farhan Al Saud đã bác bỏ thông tin về cuộc gặp giữa Thái tử Mohammed bin Salman và ông Netanyahu.

Trong khi đó, theo Reuters, ông Netanyahu tỏ ra dè dặt khi được hỏi về chuyến đi trên khi cho biết ông không bình luận gì về những thông tin như thế. Người phát ngôn của ông Pompeo cũng từ chối nói về vấn đề này.

Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed Bin Salman (trái) và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ảnh: Reuters

Ả Rập Saudi lâu nay vẫn ủng hộ cuộc đấu tranh của người Palestine và từ chối tiếp xúc trực tiếp với Israel. Dù vậy, cả Ả Rập Saudi và Israel đang có kẻ thù chung là Iran.

Trong thông điệp được cho là nhằm gửi đến ông Joe Biden (người được truyền thông Mỹ dự đoán thắng cử), Thủ tướng Netanyahu hôm 22-11 nhấn mạnh không nên quay trở lại thỏa thuận hạt nhân quốc tế về chương trình hạt nhân Iran sau khi Tổng thống Donald Trump từ bỏ nó.

Trong bối cảnh nhiệm kỳ của ông Trump có thể không còn nhiều thời gian, Ngoại trưởng Pompeo đang nỗ lực thuyết phục Ả Rập Saudi tiến tới thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức với Israel, theo chân các nước Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất, Bahrain và Sudan.

Israel và các đối tác vùng Vịnh có thể chia sẻ nỗi lo rằng ông Biden có thể xem xét lại chính sách của Mỹ đối với khu vực một khi nhậm chức.

Ngoài ra, ông Biden cho biết sẽ đưa Mỹ trở lại thỏa thuận trên nếu Iran nối lại việc tuân thủ nghiêm ngặt các điều khoản của nó. Washington cũng sẽ làm việc với các đồng minh để siết chặt việc thực thi thỏa thuận.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (trái) và Thủ tướng Benjamin Netanyahu tại TP Jerusalem hôm 19-11. Ảnh: Reuters

Đang có những dấu hiệu cho thấy quan hệ Israel - Ả Rập Saudi nồng ấm hơn trước.

Hôm 21-11, khi được hỏi liệu Riyadh có đổi lập trường đối với Israel, Bộ trưởng Ngoại giao Ả Rập Saudi nhấn mạnh nước này ủng hộ bình thường hóa quan hệ với Israel nhưng với điều kiện Israel và Palestine đạt được thỏa thuận hòa bình đầy đủ và lâu dài.

Trước đó, Ả Rập Saudi đã cho phép máy bay của các hãng hàng không Israel bay qua không phận mình để đến các địa điểm mới ở vùng Vịnh và châu Á kể từ tháng 8.

Phương Võ