Đảng Cộng hòa nói gì chuyện ông Trump muốn tranh cử nhiệm kỳ ba?

Nhiều lãnh đạo đảng Cộng hòa tại quốc hội Mỹ đã nhanh chóng hạ thấp ý tưởng của Tổng thống Donald Trump về nhiệm kỳ ba, cho rằng ông Trump chỉ nói đùa, đài NBC News đưa tin ngày 31-3.

Với câu hỏi liệu ông Trump có thể phục vụ nhiệm kỳ ba hay không, Lãnh đạo phe đa số Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ - ông John Thune ngày 31-3 nói: “Không thể, trừ khi hiến pháp thay đổi”.

Ông Thune cho rằng dường như ông Trump không thực sự nghiêm túc khi nói về nhiệm kỳ thứ ba.

“Tôi nghĩ các anh cứ hỏi đi hỏi lại và có lẽ ông ấy chỉ đang đùa cợt, trêu chọc mọi người thôi” - ông Thune nói với báo giới.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: NBC NEWS

Ông Chuck Grassley - đảng viên đảng Cộng hòa và là Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, cũng nhấn mạnh hiến pháp Mỹ đã quy định rõ ràng về vấn đề này.

Thượng nghị sĩ Ted Cruz - người từng cạnh tranh với ông Trump vị trí ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa vào năm 2016 - cũng đưa ra câu trả lời tương tự.

“Tu chính án thứ 22 đã quy định rất rõ ràng và dứt khoát” - ông Cruz nói. Tu chính án thứ 22 trong Hiến pháp Mỹ nêu rõ “không ai được bầu vào chức vụ tổng thống quá hai lần”.

Thượng nghị sĩ Markwayne Mullin - một đồng minh thân cận của ông Trump - cho rằng tuy ông Trump nói rằng ông không đùa, nhưng thực chất chỉ là lời nói mang tính trào phúng.

Khi được hỏi liệu ông có phản đối nếu ông Trump tìm cách tranh cử nhiệm kỳ ba hay không, ông Mullin trả lời: “Tôi không chơi trò giả định đâu”.

Tại Hạ viện, lãnh đạo phe đa số Cộng hòa Steve Scalise bác bỏ ý tưởng này, cho rằng ông Trump thường nêu ra những ý tưởng không hẳn vì muốn thực hiện, mà chủ yếu để kích thích tranh luận.

“Tôi không biết ông ấy đang ám chỉ điều gì. Tôi chưa từng thấy phát biểu đó. Nhưng, các anh biết đấy, như chuyện Greenland, như chuyện Kênh đào Panama. Có rất nhiều điều ông ấy nói tới. Cuối cùng, điều đó khơi mào tranh luận và kéo theo nhiều vấn đề khác được đề cập đến”.

Khi được hỏi liệu ông có ủng hộ việc sửa đổi hiến pháp để ông Trump có thể tranh cử nhiệm kỳ ba hay không, ông Scalise lập tức bác bỏ. “Hiện tại không có đề xuất nào nhằm thay đổi hiến pháp cả” - hạ nghị sĩ này nhấn mạnh.

Chủ tịch Ủy ban Chuẩn chi Hạ viện - ông Tom Cole cho rằng khả năng ông Trump tranh cử nhiệm kỳ ba là cực kỳ thấp và nhận định rằng những phát biểu của tổng thống Mỹ có lẽ chỉ nhằm duy trì ảnh hưởng chính trị.

“Tôi đã học được rằng không bao giờ nên bác bỏ hoàn toàn bất cứ điều gì ông Trump nói, nhưng điều này cần một tu chính án hiến pháp, và tôi nghĩ khó có thể giành được sự ủng hộ của đảng Dân chủ” - ông Cole nói với NBC News hôm 31-3.

Một ý tưởng đang được bàn tán ở Washington là Phó Tổng thống JD Vance có thể tranh cử vào năm 2028, chọn ông Trump làm ứng viên phó tổng thống, rồi sau đó từ chức sau khi nhậm chức, qua đó trao lại ghế tổng thống cho ông Trump.

Ông Cole gọi ý tưởng này là “thú vị” nhưng “quá viển vông để có thể bàn luận nghiêm túc vào thời điểm này”.

Tuy nhiên, cũng có nghị sĩ Cộng hòa nghiêm túc với ý tưởng này. 3 ngày sau khi ông Trump tuyên thệ nhậm chức, Hạ nghị sĩ Andy Ogles đã đề xuất một tu chính án cho phép tổng thống có thể phục vụ tối đa ba nhiệm kỳ, nhưng không được đắc cử ba nhiệm kỳ liên tiếp.

“Ông ấy là nhân vật duy nhất trong lịch sử hiện đại có thể đảo ngược sự suy thoái của đất nước và đưa nước Mỹ trở lại vĩ đại. Ông ấy cần thêm thời gian để hoàn thành mục tiêu đó” - ông Ogles nói khi đưa ra đề xuất.

Dù vậy, khả năng đề xuất này được thông qua là rất thấp, vì cần có sự ủng hộ của 2/3 số phiếu tại cả Hạ viện và Thượng viện, cùng với 3/4 các cơ quan lập pháp bang bỏ phiếu thuận. Đảng Dân chủ có thể dễ dàng ngăn chặn điều này tại quốc hội.

THẢO VY