Đảng Dân chủ sẽ làm gì để cản ứng viên của ông Trump vào tòa tối cao?

Trước đó, Tổng thống Donald Trump cho biết sẽ công bố việc lựa chọn người thay thế cố thẩm phán Ruth Bader Ginsburg tại Tòa án tối cao Mỹ vào ngày 26/9; đồng thời kêu gọi Thượng viện sớm bỏ phiếu phê chuẩn việc bổ nhiệm thẩm phán mới trước thời điểm bầu cử.

Trong số những gương mặt tiềm năng được ông Trump lựa chọn, bà Amy Barrett là ứng viên sáng giá, do quan điểm của bà được lòng những thành viên kỳ cựu của đảng Cộng hòa, cũng như bề dày kinh nghiệm khi làm thư ký cho cố thẩm phán Antonin Scalia.

Bà Amy Coney Barrett. Ảnh: AP

Động thái trên đặt ra thách thức đối với đảng Dân chủ, và họ đang cố gắng đưa ra nhiều chiến lược khác nhau để trì hoãn việc bổ nhiệm một thẩm phán được đảng Cộng hòa hậu thuẫn.

Tập trung vào vấn đề sức khỏe

Theo CNN, trong các cuộc gặp kín sau sự ra đi của thẩm phán Ginsburg, các thành viên Dân chủ đã nhiều lần thảo luận về các kế hoạch và chiến thuật gây khó khăn cho bà Barrett. Họ nhất trí cần tập trung vào thông điệp rằng, ứng viên của ông Trump sẽ gây nguy hiểm cho việc chăm sóc sức khỏe của hàng triệu người dân Mỹ, với việc thách thức tính hợp hiến của Đạo luật Chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền, cùng những lập trường chống lại quyền được phá thai.

Các thành viên Dân chủ tin rằng cần tập trung vào những gì họ coi là một sự “thâu tóm quyền lực trắng trợn” của đảng Cộng hòa, khi nhanh chóng tiến hành bổ nhiệm thẩm phán mới ngay trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ. Họ cho rằng điều này mâu thuẫn với việc trước đây chính đảng Cộng hòa đã cản trở đề cử ứng viên vào Tòa án tối cao của Tổng thống Barack Obama vào thời điểm 8 tháng trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Các thành viên đảng Dân chủ cố gắng tránh đề cập đến việc thay đổi thành phần của Tòa án tối cao Mỹ trong trường hợp họ chiếm đa số tại Thượng viện sau tháng 11 tới, với một số người lập luận rằng điều đó chỉ tạo thêm lợi thế cho đảng Cộng hòa trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát Hạ viện.

Theo bà Jeanne Shaheen, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ của bang New Hampshire, điều quan trọng lúc này là cần phải làm cho các Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa và Tổng thống Trump nhận thức rằng nên để cuộc bầu cử diễn ra trước, và vị tổng thống tiếp theo mới có quyền đề cử vị trí mới trong Tòa án tối cao. Cùng chung quan điểm này có Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren của bang Massachusetts. Theo bà, cần quan tâm tới các vấn đề đang đe dọa cuộc sống hàng triệu gia đình Mỹ, hơn là những thay đổi cho chiếc ghế của cố thẩm phán Ginsburg.

Lôi kéo những người ủng hộ cũ

Đã có ba thành viên đảng Dân chủ từng bỏ phiếu phê chuẩn bổ nhiệm Amy Barrett làm thẩm phán tòa phúc thẩm khu vực số 7, gồm Thượng nghị sĩ Tim Kaine ở bang Virginia, Joe Manchin ở bang Tây Virginia, và cựu Thượng nghị sĩ Joe Donnelly ở bang Indiana. Tuy nhiên, trả lời CNN hôm 22/9, Thượng nghị sĩ Tim Kaine và Joe Manchin khẳng định sẽ không bỏ phiếu ủng hộ bà Barrett, nếu bà nhận được đề cử vào Tòa án tối cao.

Thượng nghị sĩ Tim Kaine cho biết từng bỏ phiếu ủng hộ bà Barrett vì những thành tích ấn tượng của bà trong vai trò thẩm phán, nhưng nếu có quyền được đề cử vào lúc này, ông khẳng định sẽ không bỏ phiếu cho một người được đề cử trong một quy trình không hợp hiến.

Những quan điểm gây tranh cãi

Dù các đảng viên Dân chủ trong Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ vẫn chưa thảo luận một cách sâu sắc về những sách lược của họ, do Tổng thống Trump vẫn chưa nêu đích danh lựa chọn của mình, nhưng họ đã biết rõ những quan điểm trước đây của bà Barrett.

Năm 1998, bà Barrett từng phải ra điều trần trước quốc hội về một đề xuất mà bà là đồng tác giả, trong đó bà nêu quan điểm rằng việc Giáo hội Công giáo phản đối án tử hình sẽ đặt các thẩm phán theo Công giáo vào một sự ràng buộc về đạo đức và pháp lý. Quan điểm của bà Barrett về nạn phá thai cũng gây tranh cãi. Nhiều thành viên Dân chủ lo ngại và phản đối vấn đề này, nhưng một số thành viên Cộng hòa lại đồng quan điểm với bà Barrett về việc phá thai.

Josh Hawley, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa ở bang Missouri, cho rằng sự ủng hộ của ông đối với tính công bằng, binhg đẳng của Tòa án tối cao phụ thuộc vào việc ứng viên thay thế bà Ginsburg có cho rằng Án lệ Roe v Wade ủng hộ việc phá thai có phải là một "quyết định sai lầm" hay không. Về điểm này, ông Hawley nhận định, bà Barrett đáp ứng đủ tiêu chuẩn trên.

Dù các vấn đề trên được cho là chiếm nội dung chính của các phiên điều trần trong trường hợp bà Barrett được đề cử, nhưng theo ông Dick Durbin, thành viên đảng Dân chủ thuộc Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ, phiên điều trần vẫn phải diễn ra một cách công bằng, khách quan, và những câu hỏi cần phải mang tính tôn trọng và đảm bảo người dân Mỹ cần được hiểu rõ ứng viên có đủ tư cách phục vụ trong Tòa án tối cao hay không.

Theo CNN, quyết định hối thúc việc bổ nhiệm thẩm phán Tòa án tối cao của đảng Cộng hòa, trái ngược với những gì họ làm cách đây 4 năm, đã khiến một số thành viên Dân chủ kêu gọi thực hiện những biện pháp cứng rắn hơn và thậm chí dọa sẽ đóng cửa thượng viện. Nhưng chính những nhà lãnh đạo đảng này không nghĩ rằng những phương án trên sẽ mang lại hiệu quả.

Thượng nghị sĩ Dick Durbin nhận định, đảng Dân chủ chỉ có thể trì hoãn việc bổ nhiệm thẩm phán mới cho Tòa án tối cao, chứ không thể ngăn cản quá trình này diễn ra. Và dù có làm cách nào đi chăng nữa, việc bỏ phiếu bổ nhiệm tân thẩm phán sớm muộn vẫn sẽ diễn ra.

Việt Anh