Đăng kiểm xe điện: Những quy định mới chủ xe cần biết

Xe điện đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam, kéo theo nhiều thay đổi trong công tác quản lý, đặc biệt là hoạt động đăng kiểm. Nếu như trước đây, đăng kiểm chủ yếu xoay quanh xe chạy xăng và dầu, thì nay xe điện đòi hỏi một quy trình chuyên biệt, tập trung nhiều vào hệ thống pin và an toàn điện.

Hình ảnh minh họa.

Xe điện có tem kiểm định riêng từ năm 2025

Từ đầu năm 2025, xe điện và các loại phương tiện sử dụng năng lượng sạch sẽ có tem kiểm định riêng để dễ dàng nhận biết khi lưu hành. Đây là bước đi quan trọng trong việc phân loại, quản lý phương tiện, đồng thời thể hiện xu hướng khuyến khích sử dụng năng lượng xanh.

Khác biệt trong quy trình kiểm định xe điện

Đăng kiểm xe điện có nhiều điểm khác biệt so với xe sử dụng động cơ đốt trong. Với xe xăng, dầu, cơ quan đăng kiểm tập trung vào động cơ, hệ thống nhiên liệu và kiểm tra khí thải. Trong khi đó, xe điện loại bỏ hẳn phần kiểm tra khí thải và chuyển trọng tâm sang những hạng mục đặc thù:

An toàn pin: Kiểm tra tình trạng bộ pin, khả năng cách điện, hệ thống quản lý pin (BMS), chống cháy nổ và khả năng chống nước.

Hệ thống điện cao áp: Đo điện trở cách điện, kiểm tra mạch điện cao áp, các biện pháp bảo vệ khi quá tải, rò rỉ điện.

Phần mềm và hệ thống điều khiển: Đánh giá sự ổn định của hệ thống điện tử, khả năng phối hợp với các tính năng an toàn như ABS, ESP; phát hiện lỗi phần mềm tiềm ẩn.

Phanh và hệ thống cơ khí cơ bản: Dù không có động cơ đốt, xe điện vẫn phải kiểm tra kỹ hệ thống phanh, lái, khung gầm để đảm bảo an toàn vận hành.

Có thể thấy, đăng kiểm xe điện dịch chuyển từ “cơ khí và khí thải” sang “pin, điện và phần mềm”.

Thủ tục hành chính: Tương đồng nhưng cần thêm tài liệu kỹ thuật

Về thủ tục đăng kiểm định kỳ, xe điện tuân theo quy định chung giống các phương tiện khác: nộp lệ phí, kiểm tra hồ sơ, dán tem và cấp giấy chứng nhận. Tuy nhiên, đối với đăng kiểm lần đầu, chủ xe cần bổ sung thêm một số tài liệu kỹ thuật từ nhà sản xuất, chẳng hạn như thông số hệ thống pin, hướng dẫn an toàn, dữ liệu hệ thống quản lý pin. Đây là yêu cầu đặc thù để đảm bảo kiểm định viên có đủ cơ sở tiến hành kiểm tra.

Không phải trạm đăng kiểm nào cũng tiếp nhận xe điện

Một điểm đáng chú ý là không phải tất cả các trạm đăng kiểm đều đủ điều kiện kiểm định xe điện. Lý do nằm ở việc xe điện đòi hỏi thiết bị chuyên dụng để kiểm tra pin, đo điện trở cách điện, cũng như đội ngũ đăng kiểm viên phải được đào tạo về an toàn điện cao áp.

Một số trung tâm chưa được trang bị đầy đủ sẽ từ chối kiểm định hoặc hướng dẫn chủ xe đến trạm có đủ năng lực. Vì vậy, trước khi đưa xe đi đăng kiểm, người dùng nên chủ động gọi điện hoặc tra cứu danh sách trung tâm đủ điều kiện để tránh mất thời gian.

Những khó khăn và hướng khắc phục

Đăng kiểm xe điện hiện nay vẫn gặp nhiều thách thức:

Pin lithium-ion dễ sinh nhiệt, có nguy cơ cháy nổ nếu không kiểm tra kỹ.

Phần mềm điều khiển phức tạp, cần thiết bị đọc lỗi chuyên dụng, khác biệt giữa các hãng.

Yêu cầu an toàn cao đối với quy trình thao tác, vì điện áp trên xe điện có thể lên tới hàng trăm volt.

Để giải quyết, cơ quan chức năng đã và đang chuẩn hóa quy trình, đào tạo đội ngũ và đầu tư trang thiết bị tại các trung tâm đăng kiểm lớn. Trong thời gian tới, nhiều trạm sẽ dần được bổ sung năng lực để tiếp nhận xe điện.

Lời khuyên cho chủ xe điện

Xác minh trước khi đi: Gọi điện hoặc tra cứu danh sách trung tâm đăng kiểm để chắc chắn trạm đó tiếp nhận xe điện.

Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: Mang theo giấy tờ xe, các tài liệu kỹ thuật liên quan đến pin và hệ thống điện nếu có.

Hợp tác theo hướng dẫn an toàn: Nếu trạm yêu cầu tắt nguồn, ngắt điện cao áp, chủ xe nên phối hợp để đảm bảo quy trình kiểm định diễn ra an toàn.

Kết luận

Đăng kiểm xe điện tại Việt Nam đã có sự khác biệt rõ rệt so với xe động cơ đốt trong. Điểm nhấn lớn nhất nằm ở việc tập trung kiểm tra pin, hệ thống điện cao áp và phần mềm điều khiển thay vì khí thải. Không phải mọi trạm đăng kiểm đều có thể tiếp nhận xe điện, vì vậy chủ xe cần chủ động lựa chọn đúng nơi để tiết kiệm thời gian và đảm bảo an toàn. Trong tương lai, khi mạng lưới trạm đăng kiểm được nâng cấp đồng bộ, việc đăng kiểm xe điện sẽ trở nên thuận tiện hơn, góp phần thúc đẩy xu hướng giao thông xanh tại Việt Nam.

HÙNG NGUYỄN