Đăng ký khai sinh, kết hôn thay đổi thế nào từ 1-7-2025

Thay đổi liên quan đến việc đăng ký khai sinh, kết hôn từ 1-7-2025. Ảnh: Hải Nguyễn

Công ty Luật TNHH YouMe trả lời:

Từ ngày 1-7-2025, Nghị định 120/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi đáng chú ý về thủ tục đăng ký hộ tịch nói chung và thủ tục đăng ký khai sinh, kết hôn nói riêng. Có 4 điểm mới nổi bật như sau:

Toàn bộ thủ tục đăng ký khai sinh, kết hôn do UBND cấp xã thực hiện

Theo Điều 4 Nghị định số 120/2025/NĐ-CP, toàn bộ thẩm quyền đăng ký hộ tịch, bao gồm đăng ký khai sinh, kết hôn - kể cả các trường hợp có yếu tố nước ngoài - đều được chuyển giao cho Ủy ban nhân dân cấp xã (xã, phường, đặc khu). Đây là bước thay đổi lớn so với quy định trước đây, vốn phân cấp thẩm quyền cho cả UBND cấp huyện.

UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết các trường hợp như:

Trẻ em sinh ra ở nước ngoài về cư trú tại Việt Nam cần đăng ký khai sinh.

Ghi chú kết hôn của công dân Việt Nam được thực hiện tại cơ quan nước ngoài.

Đăng ký lại khai sinh, kết hôn cho người Việt định cư ở nước ngoài hoặc người nước ngoài đã đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trước ngày 1-1-2016 nhưng bị mất cả Sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ hộ tịch.

Thay đổi hình thức nộp hồ sơ đăng ký

Theo Phụ lục kèm theo Nghị định, người yêu cầu đăng ký khai sinh, kết hôn có thể:

Nộp hoặc xuất trình bản giấy;

Hoặc bản điện tử giấy tờ hộ tịch;

Hoặc chỉ cần cung cấp thông tin để cơ quan đăng ký tra cứu qua Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh, kết nối với Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử và Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Chỉ trong trường hợp không thể tra cứu được, người dân mới phải nộp hoặc xuất trình giấy tờ để chứng minh.

Quy định này góp phần đơn giản hóa thủ tục, giảm gánh nặng giấy tờ cho người dân so với quy định cũ vốn yêu cầu nộp bản cứng và xuất trình bản chính kèm theo.

Được nộp hồ sơ tại bất kỳ UBND cấp xã nơi cư trú

Theo Khoản 1 Điều 5 Nghị định 120/2025/NĐ-CP, người dân được lựa chọn thực hiện thủ tục hộ tịch tại bất kỳ UBND cấp xã nơi cư trú - bao gồm nơi thường trú hoặc nơi tạm trú.

Đặc biệt, nếu người dân nộp hồ sơ tại nơi không phải thường trú hay tạm trú, thì UBND xã nơi tiếp nhận hồ sơ có trách nhiệm hỗ trợ gửi hồ sơ trực tuyến đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý.

Quy định mới này tăng tính linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân di cư, lao động, sinh sống ngoài nơi đăng ký thường trú.

Không cần có mặt ký tên khi đăng ký khai sinh

Khoản 2 Điều 5 Nghị định 120/2025/NĐ-CP quy định: Người yêu cầu đăng ký khai sinh (và một số thủ tục khác như đăng ký giám hộ, khai tử...) không bắt buộc phải có mặt tại cơ quan đăng ký hộ tịch để ký vào Sổ hộ tịch như trước đây.

Điều này đồng nghĩa, thủ tục đăng ký khai sinh có thể được thực hiện từ xa, không yêu cầu trực tiếp đến trụ sở UBND để ký tên, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại cho người dân. Các quy định mới từ Nghị định số 120/2025/NĐ-CP thể hiện xu hướng đẩy mạnh phân cấp, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ số và tạo thuận lợi cho người dân trong thực hiện các thủ tục về hộ tịch. Người dân nên cập nhật để thực hiện đúng quy trình và hưởng các quyền lợi theo quy định mới.

Anh Tuấn (Lao động)