Đằng sau việc CEO Nvidia dự đoán thị trường AI sẽ đạt hàng ngàn tỉ USD

Khi "ngôi sao vàng" của Phố Wall gặp khó khăn

Nvidia từng là một câu chuyện cổ tích trên thị trường chứng khoán. Giá cổ phiếu của họ đã tăng hơn 2.000% trong 5 năm qua, biến công ty này thành một trong những doanh nghiệp có trị giá lớn nhất thế giới. Nhưng phép màu đó đang có dấu hiệu phai nhạt. Dự báo doanh thu quý 3 chỉ khoảng 54 tỉ USD, dù vẫn là con số khổng lồ, nhưng không còn mang tính "gây sốc" như những quý trước.

Nhà sáng lập, CEO của NVIDIA Jensen Huang - Ảnh tư liệu/Internet

Điều đáng chú ý là cách CEO Jensen Huang phản ứng trước áp lực này. Thay vì tập trung vào những thách thức ngắn hạn, ông lại vẽ ra một tương lai xa vời với con số 4.000 tỉ USD - một cách tiếp cận điển hình của các CEO khi cảm nhận được sự hoài nghi từ thị trường.

Nếu chính xác, con số này đồng nghĩa với việc ngành trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ lớn gấp đôi toàn bộ ngành bán dẫn hiện tại. Một kịch bản khó tin, nhưng không phải không thể nếu AI thực sự trở thành "điện" của thế kỷ 21.

Sự mâu thuẫn trong chính "gia đình" AI

Điều thú vị nhất trong toàn bộ câu chuyện này là sự xuất hiện của những tiếng nói nghi ngờ từ chính những người tạo ra cuộc cách mạng AI. Sam Altman - CEO của OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT, đã cảnh báo rằng các nhà đầu tư có thể đang "quá phấn khích" về AI.

Đây không phải lời cảnh báo thông thường. Khi người tạo ra sản phẩm còn lo ngại về sự "quá nóng" của thị trường, điều đó cho thấy áp lực kỳ vọng đã lên đến mức báo động. Altman hiểu rõ hơn ai hết về khả năng thực tế của công nghệ AI hiện tại, và lời cảnh báo của ông có thể là tín hiệu cho thấy khoảng cách giữa sự thổi phồng và thực tế đang ngày càng lớn.

Ông Huang liên tục nhấn mạnh một thông điệp: "Mua càng nhiều, bạn càng phát triển". Đây là một logic kinh doanh thú vị nhưng cũng đầy rủi ro. Nó dựa trên giả định rằng AI sẽ mang lại lợi ích kinh tế tương xứng với khoản đầu tư khổng lồ.

Nhưng thực tế đang cho thấy điều gì? Nhiều công ty đã đầu tư hàng tỉ USD vào AI mà chưa thấy được lợi tức đầu tư (ROI) rõ ràng. Microsoft đầu tư hơn 10 tỉ USD vào OpenAI, Google chi hàng tỉ cho Gemini, Meta đốt tiền cho vũ trụ ảo (metaverse) và AI... nhưng doanh thu từ AI vẫn chưa thể so sánh với mức đầu tư.

Câu hỏi then chốt: Liệu các "ông lớn" (hyperscaler) này có thể tiếp tục chi tiêu ở mức hiện tại khi áp lực lợi nhuận tăng cao? Amazon đã bắt đầu cắt giảm một số dự án AI không hiệu quả, Google cũng đang "thắt chặt" ngân sách cho các thử nghiệm AI.

Con số 600 tỉ USD - thực tế hay ảo tưởng?

Ông Huang tự tin tuyên bố rằng các khách hàng lớn sẽ chi 600 tỉ USD cho trung tâm dữ liệu trong năm nay. Đây là con số ấn tượng, nhưng cũng cần được đặt trong bối cảnh thực tế.

Chi tiêu cho trung tâm dữ liệu không đồng nghĩa với chi tiêu cho chip Nvidia. Một trung tâm dữ liệu 60 tỉ USD mà ông Huang nói có thể mang lại 35 tỉ USD doanh thu cho Nvidia, nhưng điều này chỉ đúng nếu toàn bộ trung tâm dữ liệu đó phục vụ AI. Trên thực tế, nhiều trung tâm dữ liệu vẫn phục vụ các ứng dụng truyền thống không cần chip AI cao cấp.

Hơn nữa, xu hướng "tự sản xuất chip" đang nổi lên mạnh mẽ. Google có chip xử lý tensor (TPU), Amazon có Graviton, Microsoft đang phát triển chip Athena. Tất cả đều nhằm giảm phụ thuộc vào Nvidia - điều mà ông Huang dường như không muốn thừa nhận công khai.

Trung Quốc - cơ hội hay bẫy?

Đơn hàng H20 trị giá 650 triệu USD từ "khách hàng ngoài Trung Quốc" là một tín hiệu thú vị. Chip H20 là phiên bản "cắt giảm" được thiết kế để tuân thủ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Trung Quốc. Việc có khách hàng khác quan tâm đến chip này cho thấy hai điều: Thứ nhất, nhu cầu AI thực sự toàn cầu và không bị giới hạn bởi địa chính trị. Thứ hai, thị trường đang chấp nhận cả những sản phẩm "cắt giảm" của Nvidia.

Ông Huang đặt mục tiêu phát triển thị trường tại Trung Quốc

Nhưng điều này cũng đặt ra câu hỏi về chiến lược dài hạn. Nếu chip "cắt giảm" cũng có thể đáp ứng nhu cầu, liệu khách hàng có còn sẵn sàng trả giá cao cho chip cao cấp nhất?

Blackwell và Hopper - cuộc đua không ngừng nghỉ

Nvidia đang chạy đua với chính mình. Chip Blackwell thế hệ mới đã được "đặt trước" dựa trên dự báo 2026, trong khi Hopper thế hệ cũ vẫn bán chạy. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy nhu cầu thực sự, nhưng cũng phản ánh áp lực phải liên tục đổi mới.

Vấn đề là chu kỳ sản phẩm trong AI đang rút ngắn nhanh chóng. Điều mà hôm nay được coi là "công nghệ tiên tiến nhất" (state-of-the-art) có thể trở nên lỗi thời chỉ sau vài tháng. Nvidia phải đầu tư khổng lồ vào nghiên cứu và phát triển (R&D) để duy trì vị trí dẫn đầu, và điều này ăn mòn lợi nhuận biên.

Lời tiên tri hay lời cầu nguyện?

Thomas Martin từ Globalt Investments nói rằng chúng ta đang ở "giai đoạn đầu của cuộc bùng nổ AI". Nhưng định nghĩa "giai đoạn đầu" là gì? Nếu sau 2 năm đầu tư khổng lồ, chúng ta vẫn ở "giai đoạn đầu", thì cuộc bùng nổ này sẽ kéo dài bao lâu?

Dự đoán của ông Huang có thể được hiểu theo hai cách. Nếu nhìn theo cách lạc quan: Đây là tầm nhìn của một lãnh đạo có hiểu biết sâu sắc về công nghệ. Còn nếu nhìn theo cách hoài nghi: Đây là nỗ lực cuối cùng để duy trì đà tăng trưởng khi thị trường bắt đầu nguội lạnh.

Con số 4.000 tỉ USD của Jensen Huang không hoàn toàn vô lý, nhưng cũng không hoàn toàn thuyết phục. Nó nằm ở đâu đó giữa tham vọng hợp lý và tiếp thị quá mức.

Thực tế là Nvidia vẫn đang dẫn đầu cuộc đua AI, và nhu cầu thực sự vẫn còn mạnh mẽ. Nhưng công ty cũng đang đối mặt với những thách thức chưa từng có: cạnh tranh gia tăng, áp lực về lợi nhuận, và quan trọng nhất là kỳ vọng phi thực tế từ thị trường.

Có lẽ thay vì tập trung vào những con số khổng lồ, Nvidia nên chứng minh rằng AI không chỉ là một công nghệ "nóng" mà thực sự là nền tảng cho tương lai, bởi vì cuối cùng thị trường sẽ đánh giá dựa trên kết quả, không phải lời hứa.

Và như Sam Altman đã cảnh báo, có lẽ mọi người, kể cả Jensen Huang, cần bình tĩnh hơn một chút trước khi đặt cược toàn bộ tương lai vào một cuộc cách mạng mà ta vẫn chưa hiểu hết được tác động thực sự.

Bùi Tú