Dành 657.000 tỷ đồng tăng tốc cho hạ tầng giao thông

Sáng 16/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải (Ban Chỉ đạo) chủ trì họp Phiên thứ 9 của Ban Chỉ đạo.

Phiên họp được thực hiện theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến giữa đầu cầu Trụ sở Chính phủ với đầu cầu 46 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đang có các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải.

Đường đi đến đâu, mở ra không gian phát triển mới đến đó

Mở đầu phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, cả nước đang thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng, trong đó có động lực về đầu tư bao gồm đầu tư trong nước, đầu tư nước ngoài, đầu tư tư nhân và đầu tư toàn xã hội.

Nhấn mạnh đầu tư công có vai trò quan trọng, dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, Thủ tướng thông tin, năm 2024, cả nước dành 657.000 tỷ đồng cho đầu tư công, chủ yếu là đầu tư hạ tầng giao thông và phấn đấu đạt tỉ lệ giải ngân ít nhất 95%.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: Nhật Bắc

Theo người đứng đầu Chính phủ, ngoại việc thúc đẩy động lực tăng trưởng, việc tập trung giải ngân đầu tư công, đưa các dự án giao thông vào khai thác sẽ góp phần giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp, giảm giá thành đầu vào, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm, doanh nghiệp và nền kinh tế.

Từ đó tạo không gian phát triển mới vì đường đi đến đâu, mở ra không gian phát triển mới đến đó, nhất là phát triển công nghiệp, các khu đô thị, dịch vụ…

Điều đó khẳng định việc Đảng, Nhà nước xác định tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược, nhất là đột phá về hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông là lựa chọn đúng đắn, sáng suốt, là yếu tố quyết định cho sự phát triển trước mắt và lâu dài.

"Mỗi công trình giao thông đều mang sứ mệnh riêng, chức năng, nhiệm vụ khác nhau nhưng tựu chung lại đều rất quan trọng và là đột phá chiến lược", Thủ tướng nhấn mạnh.

Trong những năm vừa qua, việc đầu tư, phát triển hạ tầng giao thông đã được thúc đẩy, tạo ra phong trào, xu thế "không chỉ Trung ương mà địa phương cũng làm được". Năm 2021-2022 là giai đoạn khởi động, chuẩn bị và phê duyệt dự án, năm 2023 triển khai đồng loạt, năm 2024 được xác định là năm tăng tốc thực hiện các công trình giao thông trọng điểm.

Thủ tướng biểu dương các địa phương, các bộ, ngành, các chủ đầu tư, nhà thầu, nhà tư vấn và nhân dân có dự án đi qua đã có nhiều nỗ lực, triển khai đồng bộ, nhất là với khí thế làm việc "xuyên Tết, xuyên ngày nghỉ", "vượt nắng, thắng mưa", "làm việc 3 ca, 4 kíp", " ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", thúc đẩy triển khai các công trình, dự án hạ tầng giao thông, càng làm càng trưởng thành cả về tư duy, nhận thức, hành động.

Nhờ đó, năm 2023 có thể nói là một năm thành công về phát triển hạ tầng-một trong 3 đột phá chiến lược.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng lưu ý, một số công trình, dự án có tiến độ triển khai vẫn chậm do thủ tục đầu tư kéo dài; giải phóng mặt bằng chậm; chưa chủ động nguyên vật liệu do vướng mắc quy định...

Vì vậy, cần đánh giá tình hình, đề xuất giải pháp rút ngắn tiến độ các công trình, dự án, bảo đảm chất lượng, kỹ/mỹ thuật công trình, bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh, cảnh quan môi trường. Đồng thời, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong sử dụng vốn ODA, sử dụng cát biển vào xây dựng các công trình giao thông…

Kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn vướng mắc

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, năm 2023, Thủ tướng đã chủ trì 5 phiên họp Ban Chỉ đạo và cùng các Phó Thủ tướng trực tiếp kiểm tra hiện trường các công trình, dự án; đã chỉ đạo, ban hành nhiều chỉ thị, công điện, văn bản để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Ngay trong những ngày đầu năm 2024, Thủ tướng đã ban hành 2 công điện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, công trình hạ tầng giao thông và tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến định mức, đơn giá xây dựng; khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra tiến độ dự án sân bay Long Thành, tỉnh Đồng Nai ngay ngày mùng 4 Tết Giáp Thìn. Ảnh: Nhật Bắc

Trong hai ngày mùng 3 và mùng 4 Tết Giáp Thìn, Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã kiểm tra, chúc Tết, tại 5 dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải khu vực Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu để kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, động viên khích lệ người lao động.

Với sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Thủ tướng, các Phó Thủ tướng, cùng với sự phối hợp chặt chẽ, có trách nhiệm, sự nỗ lực triển khai của các bộ, ngành, địa phương, nhiều khó khăn, vướng mắc tồn tại từ lâu tại một số dự án đã được tập trung xử lý.

Công tác chuẩn bị đầu tư các dự án đã được đẩy nhanh, nhiều dự án đã được khởi công trong năm 2023; nhiều công trình dự án đã được khánh thành đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả đầu tư. Với các dự án mới triển khai, đa số đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra; kết quả giải ngân của các dự án đều đạt ở mức cao hoặc vượt yêu cầu.

Hiện nay, cả nước có 34 dự án lớn, 86 dự án thành phần quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải tại 46 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Trong đó có 5 dự án đường sắt, 2 dự án cảng hàng không, còn lại là các dự án đường bộ, chủ yếu là đường bộ cao tốc và các đường vành đai vùng Thủ đô Hà Nội, đường vành đai TP.HCM.

Dự án cao tốc Bắc-Nam phía đông đã hoàn thành 9/11 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020 và dự án Mỹ Thuận-Cần Thơ theo đúng kế hoạch, nâng tổng số đường cao tốc lên 1.892 km; trong đó riêng năm 2023 là 475 km. 2 dự án còn lại đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT, các chủ đầu tư, nhà thầu đang tích cực triển khai để hoàn thành theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng.

Đối với 12 dự án thành phần giai đoạn 2021-2025, mặc dù năm đầu triển khai còn vướng mắc nhiều về mặt bằng và vật liệu xây dựng nhưng các chủ đầu tư, nhà thầu đã nỗ lực tổ chức thi công, bám sát tiến độ đề ra.

Tuy nhiên, đối với 5 dự án đường bộ cao tốc trục Đông-Tây và đường vành đai, tiến độ triển khai còn chậm. Các dự án cao tốc khác như Tuyên Quang-Hà Giang đoạn qua tỉnh Hà Giang; Cao Lãnh-An Hữu; Bến Lức-Long Thành đang được các chủ đầu tư, nhà thầu triển khai bám sát tiến độ đề ra.

Dự án đường sắt đô thị Nhổn-ga Hà Nội và dự án Bến Thành-Suối Tiên, đang được Hà Nội và TP.HCM rà soát, tháo gỡ các vướng mắc trong hợp đồng, thực hiện đào tạo nhân sự, hoàn tất các thủ tục về phòng cháy, chữa cháy, nghiệm thu công trình, chứng nhận an toàn hệ thống để phấn đấu vận hành đoạn tuyến Nhổn-ga Hà Nội và dự án Bến Thành-Suối Tiên vào tháng 7/2024.

Đối với dự án cảng hàng không quốc tế Long Thành, các gói thầu đang tổ chức thi công. Các gói thầu chưa khởi công thuộc dự án thành phần 1 xây dựng trụ sở các cơ quan quản lý Nhà nước, dự án thành phần 4 xây dựng các công trình thiết yếu đang được các cơ quan chủ quản triển khai các thủ tục đầu tư; lựa chọn nhà đầu tư.

Gói thầu Nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất được ACV triển khai thi công, bám sát tiến độ đề ra, đến nay giải ngân đạt 2.477/10.825 tỷ đồng (23%).

Thu Hằng