Danh nhân Phạm Thận Duật: Giá trị di sản và định hướng bảo tồn, phát huy
Ngày 4/11, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam phối hợp Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình tổ chức tổ chức hội thảo khoa học quốc tế 'Danh nhân Phạm Thận Duật - Giá trị di sản và giải pháp bảo tồn, phát huy' nhân dịp kỷ niệm 200 năm ngày sinh danh nhân Phạm Thận Duật (1825-2025).

Quang cảnh hội thảo.
Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Trần Song Tùng, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình cho biết, danh nhân Phạm Thận Duật sinh ra và lớn lên ở xã Yên Mạc, tỉnh Ninh Bình, là một nhà Nho yêu nước, thủ lĩnh phong trào Cần Vương, một nhân sĩ, trí thức có tư tưởng cải cách và khát vọng canh tân đất nước.
Di sản Phạm Thận Duật để lại cho thế hệ sau khá đa dạng, đó là: những công trình nghiên cứu về lịch sử, văn hóa, dân tộc học, nhân học, ngôn ngữ học; những giá trị tư tưởng, tinh thần yêu nước, ý chí cải cách và trách nhiệm với dân tộc; những công trình tưởng niệm, bia ký, di tích, lễ hội liên quan đến thân thế và sự nghiệp của danh nhân.

Đồng chí Trần Song Tùng, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình phát biểu tại hội thảo.
Từ những giá trị cốt lõi về nhân cách, đạo đức công vụ, tư tưởng yêu nước, tri thức khai sáng và ký ức văn hóa, di sản Phạm Thận Duật đã trở thành nền tảng nhận thức và thực tiễn cho việc hình thành mô hình tiếp cận di sản danh nhân toàn diện-kết hợp giữa yếu tố con người, không gian văn hóa và cộng đồng địa phương.

Tiến sĩ Phạm Đức Anh, Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội báo cáo đề dẫn tại hội thảo.
Theo Tiến sĩ Phạm Đức Anh, Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, Đại học Quốc gia Hà Nội, cả cuộc đời hoạt động chính trị của danh nhân Phạm Thận Duật gắn liền với giai đoạn lịch sử đất nước-dân tộc trải qua những biến động dữ dội quyết định đến sự tồn vong, cũng như bối cảnh khu vực và thế giới ở vào thời khắc mang tính bước ngoặt của lịch sử văn minh nhân loại.
Nhiều công trình và hội thảo khoa học gần đây đã giúp giới học giả trong và ngoài nước hiểu rõ, toàn diện và chính xác hơn về danh nhân Phạm Thận Duật, góp phần thay đổi cách nhìn nhận về ông. Tuy nhiên, vẫn còn không ít những khía cạnh vấn đề cần phải được tiếp tục đi sâu làm sáng tỏ dưới tiếp cận của quan điểm sử học mới, của những nguồn tư liệu hay phương pháp nghiên cứu mới.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Trí Dõi, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội phát biểu tham luận về tiếng Thái ở Tây Bắc Việt Nam: Một nhận xét giữa di sản được ghi chép trong Hưng Hóa ký lược của danh nhân Phạm Thận Duật và những nghiên cứu về sau.
Tại hội thảo, các cơ quan nghiên cứu, các chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế đã tập trung thảo luận làm sáng rõ các vấn đề: thân thế, cuộc đời, sự nghiệp của danh nhân Phạm Thận Duật; đánh giá vị trí, vai trò và những đóng góp của danh nhân đối với lịch sử dân tộc Việt Nam; đồng thời đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm bảo tồn, khai thác, phát huy giá trị di sản của danh nhân trong bối cảnh phát triển mới của địa phương và đất nước. Qua đó, thúc đẩy ý chí và khát vọng dân tộc trong quản lý và phát triển đất nước nói chung, vùng đất Ninh Bình nói riêng.












