'Đánh thức' tiềm năng du lịch miền núi Khánh Hòa

Đầu tư hạ tầng, bảo tồn giá trị văn hóa

Sau hơn 4 năm triển khai Chiến lược công tác dân tộc và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình) diện mạo nông thôn miền núi Khánh Hòa đã có những thay đổi mang tính bước ngoặt. Nguồn vốn từ Chương trình được phân bổ tập trung, ưu tiên giải quyết các vấn đề bức thiết nhất là giao thông, điện, nước sinh hoạt và y tế. Hạ tầng giao thông không chỉ phục vụ dân sinh mà còn mở ra cánh cửa phát triển du lịch tại các vùng lõi di sản văn hóa và sinh thái Khánh Hòa.

Hạ tầng giao thông không chỉ phục vụ dân sinh mà còn mở ra cánh cửa phát triển du lịch tại các vùng lõi di sản văn hóa và sinh thái Khánh Hòa. Ảnh: Thanh Mai

Trong khuôn khổ Chương trình, Dự án 6 về Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch được xem là yếu tố then chốt của chiến lược phát triển du lịch bền vững tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi Khánh Hòa. Quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của dự án này tại Khánh Hòa là văn hóa không chỉ để bảo tồn mà phải “sống” trong cộng đồng, trở thành nguồn sinh kế, góp phần cải thiện đời sống cho bà con.

Từ đây, Khánh Hòa đã cung cấp nguồn lực tài chính để hỗ trợ các nghệ nhân, già làng phục dựng các lễ hội truyền thống, truyền dạy kỹ năng chế tác nhạc cụ và tổ chức các đội văn nghệ quần chúng… Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo về tình hình triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi 10 tháng năm 2025, riêng trong Dự án 6, tổng vốn phân bổ đạt 9.652 triệu đồng, kết quả thực hiện đạt 3.840 triệu đồng. Trong đó, tỉnh đã đầu tư dự án xây dựng trung tâm văn hóa thể thao xã Phước Hà; xây dựng khu du lịch sinh thái cộng đồng (100 hộ), xã Phước Hòa…

Để phát triển du lịch bền vững, Khánh Hòa đã ban hành nhiều kế hoạch, đề án, phần mềm phát triển du lịch xanh như Đề án “Chuyển đổi xanh tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2024 - 2030”, Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh tỉnh Khánh Hòa, phần mềm quản lý tiêu chuẩn xanh trong kinh doanh du lịch… Đặc biệt, ngày 14/7, Tỉnh ủy Khánh Hòa ban hành Nghị quyết số 01-NQ/TU về tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2025 - 2030, xác định rõ mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng vai trò động lực thúc đẩy sự phát triển của các lĩnh vực kinh tế khác. Đây được xem là cú hích quan trọng thúc đẩy phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh, trong đó có vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi Khánh Hòa.

Thúc đẩy phát triển bền vững

Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh nhận định, Khánh Hòa đang hướng đến phát triển du lịch xanh không chỉ là lựa chọn mà đã trở thành một vấn đề sống còn để phát triển bền vững, xây dựng thương hiệu du lịch điểm đến có giá trị và sức cạnh tranh trên trường quốc tế; giúp tỉnh gia tăng lượng khách có mức chi tiêu cao và có ý thức, hành động tiêu dùng du lịch xanh. Tuy nhiên, từ định hướng phát triển du lịch xanh đến hành động triển khai trong điều kiện thực tiễn cũng đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt là duy trì tốc độ tăng trưởng và bảo vệ tài nguyên, môi trường.

Giá trị văn hóa dân tộc thiểu số là nguồn tài nguyên lớn thúc đẩy phát triển du lịch Khánh Hòa.Ảnh: Thanh Mai

Ở vùng dân tộc thiểu số và miền núi Khánh Hòa, tiềm năng du lịch lớn nhưng vẫn được ví như “viên ngọc thô”. Thúc đẩy du lịch xanh nơi đây phải giải quyết các bài toán về hạ tầng giao thông, sự kết nối tour tuyến bài bản cũng như tăng cường kỹ năng làm du lịch của đồng bào, tránh tình trạng manh mún, tự phát, thiếu chuyên nghiệp…

Để du lịch vùng dân tộc thiểu số và miền núi Khánh Hòa thực sự “cất cánh”, đồng hành trong quá trình chuyển đổi xanh của ngành du lịch tỉnh, các chuyên gia cho rằng, thời gian tới, Khánh Hòa cần tập trung vào các giải pháp mang tính bền vững. Trước mắt, cần có quy hoạch chi tiết các khu, điểm du lịch tại vùng miền núi, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, tránh tình trạng xây dựng tự phát, phá vỡ cảnh quan, môi trường. Các tour, tuyến du lịch cần có sự kết nối giữa vùng biển, vùng rừng núi, tăng thêm tính trải nghiệm văn hóa bản địa sâu sắc.

Song song với đó, cũng cần chuyên nghiệp hóa nguồn nhân lực du lịch, ưu tiên nhân lực là người đồng bào dân tộc thiểu số. Từ nguồn lực của Chương trình, các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng cần được duy trì, tổ chức thường xuyên, giúp bà con trang bị kiến thức làm du lịch cộng đồng. Đặc biệt, thời gian tới cần có cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp du lịch lớn “đỡ đầu” cho các hợp tác xã du lịch cộng đồng, dưới hình thức doanh nghiệp hỗ trợ, bà con góp sức bằng hành động cụ thể bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa, phục vụ du lịch… Đồng thời, trong bối cảnh mới, cần tích cực truyền thông, đưa hình ảnh du lịch miền núi Khánh Hòa lên các nền tảng số, nhằm lan tỏa hình ảnh địa phương, thu hút du khách trong nước và quốc tế.

Có thể thấy, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 đang đóng vai trò là “bệ phóng” quan trọng cho phát triển du lịch vùng miền núi Khánh Hòa, song nội lực của cộng đồng dân tộc thiểu số mới là yếu tố mang tính then chốt. Với sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng, sự trân trọng giá trị văn hóa và tư duy làm du lịch bền vững, “vùng khó” Khánh Hòa hoàn toàn có thể trở thành một điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam, góp phần hiện thực hóa khát vọng thoát nghèo bền vững cho đồng bào các dân tộc nơi đây.

Thanh Mai