Đánh thuế đầu cơ vàng để quản lý thị trường

Nhu cầu về vàng luôn cao

Sau khi 4 ngân hàng quốc doanh (Vietcombank, BIDV, VietinBank, Agribank) công bố chỉ bán vàng giá bình ổn qua kênh trực tuyến, tình trạng chen chúc xếp hàng tại các địa điểm bán vàng không còn, song cầu vàng của khách hàng mua online gia tăng.

Bà Nguyễn Thị Phượng, Phó tổng giám đốc Agribank cho biết, trong ngày thứ 2 triển khai phương án cho khách đăng ký mua vàng online, ngân hàng này tiếp tục ghi nhận những con số bất ngờ. Theo đó, nếu ngày đầu tiên có thời điểm hệ thống ghi nhận hơn 50.000 lượt khách hàng truy cập cùng lúc, thì con số này đã tăng lên mức 140.000 lượt trong ngày 18/6. Ngay trong vài phút đầu tiên mở hệ thống website cho khách hàng đăng ký mua vàng miếng SJC, có tới 140.000 lệnh đặt diễn ra đồng thời.

Trong những ngày qua, nhiều cửa hàng vàng của Bảo Tín Minh Châu, PNJ, DOJI đồng loạt báo hết hàng và chưa rõ ngày vàng về. Không chỉ vàng miếng, mặt hàng vàng nhẫn trơn cũng hết. Điều này khiến nhiều người dân rơi vào cảnh có tiền cũng không mua được vàng. Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) nhận định, các cửa hàng báo hết vàng là điều dễ hiểu, bởi thực tế là không có nguồn vàng SJC để nhập về.

Trước đó, VGTA đã đề xuất Ngân hàng Nhà nước cho phép 3 doanh nghiệp kinh doanh vàng là SJC, PNJ và DOJI nhập khẩu 10 tấn vàng. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước vẫn đang xem xét và chưa có quyết định chính thức.

Đánh thuế đầu cơ vàng

Một thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia đề xuất, Ngân hàng Nhà nước cần sớm kiến nghị xây dựng các chính sách thuế đối với vàng. Việc áp dụng các chính sách thuế đối với thị trường vàng trong nước sẽ góp phần giảm bớt nhu cầu vàng của một số bộ phận nhà đầu tư và thị trường, đặc biệt là đối với những đối tượng mua vàng với mục đích đầu cơ, tích trữ, thao túng giá vàng.

Tại cuộc họp báo thường kỳ quý II/2024 ngày 18/6 của Bộ Tài chính, ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Bộ Tài chính sẽ tiếp thu, đánh giá cụ thể về đề xuất đánh thuế giao dịch vàng. Theo ông Chi, khi đưa thêm sắc thuế mới, Bộ Tài chính phải có đánh giá toàn diện về tác động, tính khả thi chứ không chỉ tác động trực tiếp của giao dịch vàng. Bộ Tài chính sẽ tiếp thu đề xuất, nghiên cứu, báo cáo cơ quan có thẩm quyền.

Trong khi đó, theo ông Đặng Ngọc Minh, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, cơ quan thuế phối hợp với Ngân hàng Nhà nước thanh tra thị trường vàng. Hiện nay, cả nước có 38 doanh nghiệp, tổ chức được cấp phép kinh doanh vàng SJC. Cơ quan thuế cử cán bộ tham gia thanh tra, khai thác số liệu nộp thuế, áp dụng hóa đơn điện tử của 16 đơn vị kinh doanh vàng SJC.

Hiện cả nước có 12.500 doanh nghiệp, cá nhân và hơn 5.500 hộ cá nhân mua bán, chế tác, gia công vàng bạc, đá quý. Ngoài đáp ứng điều kiện kinh doanh, doanh nghiệp kinh doanh vàng chịu 2 loại thuế, gồm thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập doanh nghiệp. Là loại hàng hóa đặc biệt, thuế VAT đánh trên sản phẩm này áp dụng với phần chênh lệch giá vàng mua vào - bán ra.

Giới phân tích tài chính - ngân hàng cho rằng, nhiều nước trên thế giới hiện cũng áp dụng quy định đánh thuế khi mua bán vàng vật chất. Nếu mua bán vàng trên các sàn giao dịch hàng hóa, thì nộp thuế như giao dịch chứng khoán.

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia tài chính, để quản lý thị trường vàng, công cụ hữu hiệu nhất là thuế. Nếu Nhà nước không khuyến khích thì đánh thuế cao, ngược lại thì giảm thuế. Chống buôn lậu đôi khi dùng các biện pháp hành chính cũng không hiệu quả bằng thuế.

Ngân hàng Nhà nước không khuyến khích người dân giữ vàng, nhưng cũng không cấm cản. Đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, vàng là câu chuyện của quốc tế, không chỉ riêng Việt Nam. Triển khai chỉ đạo của Chính phủ, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều giải pháp để ổn định thị trường vàng, như đấu thầu vàng, nhưng chênh lệch giá bán vàng miếng SJC với giá vàng thế giới chưa giảm như kỳ vọng.

Sắp tới, Ngân hàng Nhà nước cho biết, sẽ tiếp tục nghiên cứu Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Mục tiêu là chống vàng hóa nền kinh tế, không để tác động xấu đến điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá, ngoại hối, cán cân thanh toán...n

Vân Linh