Đào đất dưới gốc cây, vô tình đụng trúng kho báu vàng khủng

Một bài đăng trên Nat Geo vào năm 2024, các nhà khảo cổ học ở Panama đã phát hiện một lăng mộ cổ chứa kho báu vàng khi đào đất dưới gốc cây trong Công viên Khảo cổ El Canõ.

Theo Bộ Văn hóa Panama, lăng mộ có niên đại khoảng 1.200 năm tuổi, được cho là nơi an nghỉ của một tù trưởng quyền quý thuộc nền văn hóa Coclé, sống vào khoảng năm 800 sau Công nguyên cùng với rất nhiều người đã chết để "phục vụ" ông ta ở thế giới bên kia.

Các nhà khảo cổ đã tìm thấy nhiều báu vật bằng vàng bên trong lăng mộ, bao gồm vòng tay, hai chiếc thắt lưng đính hạt vàng, hoa tai hình cá sấu, hoa tai làm từ răng cá nhà táng bọc vàng và các tấm vàng hình tròn. Ngoài ra, họ còn khai quật được hoa tai hình nam nữ, hai chiếc chuông, váy làm từ răng chó và một bộ sáo làm bằng xương.

Công viên Khảo cổ El Canõ, tọa lạc tại tỉnh Coclé, cách thành phố Panama khoảng 160 km về phía tây nam, từng là một nghĩa địa được xây dựng vào khoảng năm 700 sau Công nguyên và bị bỏ hoang vào khoảng năm 1000 sau Công nguyên.

Quá trình khai quật tại đây được bắt đầu từ năm 2022. Linette Montenegro, Giám đốc Di sản Quốc gia thuộc Bộ Văn hóa Panama, nhấn mạnh rằng số vàng và cổ vật được tìm thấy trong lăng mộ "không chỉ có giá trị kinh tế mà còn có giá trị lịch sử và văn hóa vô giá".

Theo Quỹ El Canõ, ngôi mộ thuộc về một tù trưởng khoảng 30 tuổi. Tiến sĩ Julia Mayo, Giám đốc Quỹ El Canõ kiêm trưởng nhóm khảo cổ, cho biết ngoài vị tù trưởng, lăng mộ còn chứa tới 31 người khác được cho là "bị hiến tế để làm bạn đồng hành".

Bà Mayo cũng cho biết việc khai quật khu mộ vẫn chưa hoàn tất nên chưa thể xác định chính xác số người bên trong. Vị tù trưởng được chôn úp mặt, một hình thức mai táng điển hình, nằm trên thi thể của một người phụ nữ.

Trong số các xác chết một đứa trẻ được mặc trang phục bằng vàng, có thể là con trai của tù trưởng. Bộ trang phục bao gồm những tấm vàng nhỏ, vòng tay, hoa tai và một chiếc vòng cổ bằng đá bán quý.

Dưới đáy hố, bản thân vị tù trưởng được nâng đỡ bởi một loại bệ được tạo ra từ sự sắp xếp chặt chẽ của 25 thi thể. Bà Mayo tin rằng những cá nhân đó có thể là tù binh chiến tranh hoặc nô lệ bị hiến tế hoặc tự sát—một mối liên hệ tiềm ẩn với Sitio Conte, nơi đã tìm thấy những sắp xếp chôn cất tương tự.

Nhà nhân chủng học John Hoopes (Đại học Kansas) cho biết: "Đây thực sự là một phát hiện rất ngoạn mục... có lẽ là phát hiện quan trọng nhất" đối với nền văn hóa này kể từ những năm 1930, khi địa điểm Sitio Conte gần đó, cũng ở miền trung Panama, đã tìm thấy rất nhiều đồ tạo tác bằng vàng.

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra một manh mối khủng khiếp về cách thức những người bị hiến tế rõ ràng đã gặp số phận của họ, mặc dù phân tích pháp y vẫn đang được tiến hành. Bà Mayo, đồng thời là chủ tịch của Quỹ El Canõ, cho biết thêm: "Một chiếc bình đầy xương cá nóc, đã được tìm thấy gần các thi thể—đó là một loài cá rất độc".

Ngoài ra, trong số những thứ tìm thấy ở Công viên Khảo cổ El Canõ là những sinh vật nửa người nửa thú và sinh vật thần thoại trong thiết kế của đồ trang sức bằng vàng và các đồ tùy táng khác. Bà Mayo, cho biết: "Chúng tôi vẫn đang thực hiện phân tích biểu tượng. Theo một số chuyên gia, những thiết kế này có thể đại diện cho tổ tiên của các thị tộc hoặc nhóm họ hàng."

Theo Nguyệt Phạm/Người đưa tin