Đào tạo ngành Vật lý học ở 2 trường ĐH Khoa học Tự nhiên có ưu thế gì đặc biệt?

Nhu cầu của xã hội đối với ngành Vật lý học đang có xu hướng tăng

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ Đặng Hoài Trung - Trưởng bộ môn Vật lý Địa cầu, Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) đã chia sẻ về ngành học này.

Tiến sĩ Đặng Hoài Trung - Trưởng bộ môn Vật lý Địa cầu, Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh). Ảnh: NVCC.

Tiến sĩ Đặng Hoài Trung cho biết: “Vật lý học là ngành khoa học cơ bản, đóng vai trò nền tảng và quan trọng trong nhiều ngành khoa học và công nghệ như: Khoa học môi trường, khoa học vũ trụ, công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu, điện tử. Vật lý học có những đóng góp quan trọng trong sự tiến bộ các công nghệ mới như máy tính lượng tử, laser ứng dụng trong y học, vũ khí, bảo mật, Internet, cáp quang, mạng không dây,…

Do đó, mặc dù tốt nghiệp ngành Vật lý học, nhưng các cử nhân đều đã được đào tạo các kiến thức và kỹ năng mang tính chuyên ngành cụ thể như Quang điện tử, Vật lý tin học, Vật lý điện tử, Vật lý chất rắn, Vật lý hạt nhân,… nên thị trường lao động vẫn có nhu cầu tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp cử nhân Vật lý.

Hiện tại, cử nhân Vật lý đã và đang làm việc trong các công ty, tập đoàn liên quan đến các lĩnh vực trên như Intel, Faraday, Marvell, Synopsys, Ampere Computing, Bosch, Samsung, FPT, Viettel, VNPT, Mitsuba, Ryomo, Renesas, Sony, Olympus, On Semiconductor, Ascenx Technologies, Bureau Veritas,... với mức lương khá cao”.

Nam sinh Thân Thành - sinh viên lớp 22VLH1TN (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: Từ khi còn học trung học phổ thông, Vật lý đã luôn là môn yêu thích và ưu tiên của tôi, không chỉ do những kiến thức bổ ích và có tính ứng dụng cao mà Vật lý còn giúp tôi cải thiện được tư duy logic và xử lý các bài toán thực tiễn.

Được biết, Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật của nhà trường có đào tạo ngành Vật lý học với nhiều hướng phát triển như lý thuyết, điện tử, chất rắn..., nên tôi đã quyết định theo đuổi đam mê của mình tại đây. Ngành Vật lý học còn có rất nhiều hướng phát triển, sau khi học xong bậc cử nhân, tôi dự định sẽ tiếp tục học lên cao học và theo đuổi đam mê về điện tử và vi mạch. Đồng thời, tôi cũng có định hướng sau này làm việc trong các công ty, nhà máy về điện tử, vi mạch như Intel, TMA...”.

Theo Tiến sĩ Đặng Hoài Trung, ngành Vật lý học ở Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật (Trường Đại học Khoa học tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) được xem là “cái nôi” của ngành Vật lý ở khu vực phía Nam, với hơn 70 năm được thành lập và phát triển.

“Khoa đã và đang đào tạo cho đất nước rất nhiều nhân tài nổi bật trong học thuật, nghiên cứu, giảng dạy và cả triển khai ứng dụng trong các ngành kỹ thuật - công nghệ… Vật lý có vai trò là cơ sở của khoa học tự nhiên và công nghệ. Do vậy, đây là ngành luôn nhận được nhiều sự quan tâm của xã hội. Nhờ vai trò quan trọng trên, ngành Vật lý học luôn nhận được nhiều sự quan tâm từ Nhà nước nói chung và nhà trường nói riêng.

Hiện nay, hằng năm, Chính phủ và nhà trường vẫn luôn có những dự án đầu tư vào các cơ sở vật chất, thiết bị để cung cấp cho sinh viên ngành Vật lý học môi trường học tập và nghiên cứu tốt nhất.

Ngành Vật lý học thuộc Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật của nhà trường có đội ngũ giảng viên chất lượng được đào tạo ở trong nước và nước ngoài, với hơn 40 tiến sĩ (trong đó có 2 giáo sư, 12 phó giáo sư) trực tiếp giảng dạy. Chương trình đào tạo chú trọng các kiến thức nền tảng nên thích ứng tốt với sự biến đổi của nhu cầu xã hội, sinh viên sau khi ra trường dễ dàng thích nghi với sự phát triển của khoa học và công nghệ.

Ngành Vật lý học hiện nay rất chú trọng vào việc phát triển tư duy phân tích, giải quyết vấn đề và kỹ năng học tập suốt đời. Điều này giúp sinh viên ngành Vật lý học có khả năng phát triển bản thân, làm việc trong những ngành nghề khác nhau, thích ứng rất tốt với môi trường làm việc phức tạp ngoài xã hội.

Cựu sinh viên Vật lý có nhiều thế hệ và thành công trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Cộng đồng cựu sinh viên Vật lý luôn hướng về khoa, có nhiều hoạt động đa dạng để cải tiến chương trình đào tạo, hỗ trợ các em sinh viên những kỹ năng xã hội khác nhau, trao học bổng, tìm kiếm việc làm và tạo cơ hội học tập ở trình độ cao hơn” - thầy Trung chia sẻ..

Ngoài chương trình đào tạo chuẩn, Trường Đại học Khoa học tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh còn đào tạo chương trình Vật lý học dành cho những sinh viên xuất sắc (hệ cử nhân tài năng), chương trình Vật lý học tăng cường tiếng Anh nhằm đáp ứng nhu cầu của người học.

Tình hình tuyển sinh của ngành Vật lý học tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm gần đây như sau:

Bảng thống kê cho thấy, điểm đầu vào ngành Vật lý học tăng đều đặn trong 3 năm gần đây.

Theo Tiến sĩ Đặng Hoài Trung, kết quả này có thể được giải thích bởi nhiều nguyên nhân: Chất lượng đào tạo được cải thiện, nguồn nhân lực ngày càng mạnh về chất và lượng, công tác nghiên cứu khoa học được nâng cao, kết quả khảo sát các bên liên quan, số lượng sinh viên có việc làm luôn được quan tâm và minh bạch dẫn đến tăng cường niềm tin của học sinh, phụ huynh và xã hội vào ngành Vật lý học.

Việc tăng chỉ tiêu đào tạo là do nhu cầu của xã hội đối với ngành Vật lý học đang có xu hướng tăng, nhờ vào sự phát triển của khoa học và công nghệ. Đặc biệt, ngành Vật lý học có các chuyên ngành đào tạo liên quan đến lĩnh vực thiết kế vi mạch, công nghệ bán dẫn, đây là lĩnh vực được xã hội quan tâm rất nhiều trong thời gian qua.

Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh luôn tạo điều kiện tốt và hỗ trợ cho các đề án tuyển sinh và hỗ trợ học bổng, đào tạo kỹ năng cho sinh viên ngành Vật lý nói riêng và khoa học cơ bản nói chung. Các chương trình nghiên cứu khoa học, phát triển ngành khoa học cơ bản, phát triển các phòng thí nghiệm nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho sinh viên học tập và nghiên cứu.

Ngoài ra, trường có nhiều chính sách hỗ trợ sinh viên về học phí, học bổng khuyến khích. Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật cũng chủ động tổ chức nhiều buổi hội thảo về cơ hội việc làm cho sinh viên, truyền cảm hứng từ cựu sinh viên.

100% sinh viên tốt nghiệp có ngoại ngữ được nhận học bổng toàn phần học thạc sĩ và tiến sĩ ở nước ngoài

Tiến sĩ Hoàng Chí Hiếu - Phó Trưởng khoa Khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội) cũng khẳng định, khoa học cơ bản luôn là nền tảng, thiết yếu đối với sự phát triển khoa học, công nghệ và kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia.

Tiến sĩ Hoàng Chí Hiếu - Phó Trưởng khoa Khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội). Ảnh: FBNV.

Chia sẻ thêm về những điểm mạnh trong công tác đào tạo ngành Vật lý học tại nhà trường, Tiến sĩ Hoàng Chí Hiếu cho biết: “Ngành Vật lý học của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội là một trong ngành duy nhất tại Việt Nam được Tạp chí US News & World Report (Hoa Kỳ) xếp hạng 664 thế giới. Ngoài ra, ngành Vật lý và Thiên văn học của nhà trường cũng được QS Ranking xếp hạng 551-600 thế giới.

Khoa Vật lý của nhà trường có hơn 70 cán bộ giảng viên, hầu hết các giảng viên được đào tạo ở nước ngoài và là những chuyên gia đầu ngành; Khoa được trang bị hệ thống phòng thí nghiệm hiện đại có thể thực hiện những nghiên cứu đỉnh cao tại Việt Nam; Mỗi năm, riêng Khoa Vật lý xuất bản trên 100 công trình nghiên cứu khoa học đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín. Đây là 3 yếu tố đặc biệt so với các cơ sở đào tạo khác và là những yếu tố quan trọng nhất để ngành có thứ hạng cao trên các bảng xếp hạng uy tín trên thế giới”.

Theo Phó Trưởng khoa Khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội), trong 5 năm trở lại đây, tình hình tuyển sinh của ngành Vật lý học tương đối tốt, chỉ tiêu tuyển sinh luôn duy trì ở mức 80-90 sinh viên/năm. Ngành Vật lý tuyển sinh có 2 hệ: Chương trình đào tạo Vật lý chuẩn (chỉ tiêu là 60-75 sinh viên/năm) và Chương trình đào tạo cử nhân khoa học tài năng (chỉ tiêu 15-20 sinh viên/năm dành cho các thí sinh xuất sắc, có từng có thành tích thi học sinh giỏi…).

Sinh viên Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội làm thí nghiệm trên hệ thí nghiệm Quang khắc. Ảnh: NTCC.

Tiến sĩ Hoàng Chí Hiếu cũng chia sẻ về những điểm hấp dẫn của ngành Vật lý học: “Thứ nhất, chúng tôi tạo ra một môi trường học tập và nghiên cứu hấp dẫn giúp các em yêu thích, đam mê Vật lý có điều kiện được học tập chuyên sâu về Vật lý và các lĩnh vực liên quan như vật lý y sinh, khoa học vật liệu, công nghệ bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện tử, IoT…;

Thứ hai, hiện nay các doanh nghiệp tập đoàn công nghệ nước ngoài đều mong muốn phát triển các trung tâm R&D, chuyển dịch từ mô hình kinh doanh lắp ráp, sang mô hình kinh doanh tri thức, phát triển công nghệ,… do vậy đã mở ra cơ hội việc làm của sinh viên ngành này rất nhiều;

Thứ ba, với hệ thống các trường đại học liên kết với nhà trường, 100% sinh viên tốt nghiệp ngành Vật lý học có ngoại ngữ sẽ nhận được học bổng toàn phần học thạc sĩ và tiến sĩ ở các cơ sở đào tạo tiên tiến ở nước ngoài.

Cạnh đó, nhà trường cũng có nhiều chính sách ưu đãi để thu hút sinh viên như: Có nhiều suất học bổng khuyến khích học tập. Học bổng Khoa học cơ bản bao gồm miễn học phí và cấp sinh hoạt phí cho sinh viên. Sinh viên xuất sắc được khuyến khích tham gia nghiên cứu khoa học sớm với các giáo sư/nhà khoa học, do vậy, nhiều sinh viên tốt nghiệp đại học đã đứng tên tác giả chính các công trình nghiên cứu và bằng sáng chế. Các sinh viên xuất sắc được mời lại làm trợ giảng, giảng viên tạo nguồn cho khoa Vật lý”.

Theo khảo sát của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội, khoảng 95% sinh viên ngành Vật lý học tìm được việc làm sau 12 tháng tốt nghiệp.

“Thu nhập thực tế đối với những cử nhân làm việc trong các tập đoàn công nghệ sẽ có thu nhập từ 12-20 triệu đồng/tháng. Những em nhận học bổng đi du học thạc sĩ, tiến sĩ có thể thu nhập trừ học phí từ 25-60 triệu đồng/tháng.

Những sinh viên có định hướng nghiên cứu sau tốt nghiệp sẽ được nhà trường tư vấn chọn các nhóm nghiên cứu khoa học cơ bản, được giới thiệu các suất học bổng sau đại học để có thể ra nước ngoài học tập sau khi tốt nghiệp” - thầy Hiếu thông tin thêm.

Giới thiệu cho học sinh phổ thông về ngành Vật lý học còn nhiều khó khăn

Tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, những năm qua, công tác đào tạo ngành này đã và đang có nhiều điều kiện thuận lợi. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn như: Chương trình Vật lý phổ thông nặng về tính toán, không thể hiện được các ứng dụng và tầm quan trọng của vật lý. Do đó, việc giới thiệu và quảng bá cho các học sinh phổ thông về tính quan trọng và tiềm năng của ngành Vật lý học gặp rất nhiều khó khăn.

Để học tốt ngành Vật lý học, sinh viên cần có những nền tảng toán học và khoa học đủ mạnh. Đây cũng là lý do gây cản trở cho các học sinh khi muốn học ngành này.

Cho dù được quan tâm và đầu tư mạnh mẽ, nhưng thiết bị và cơ sở vật chất cần thiết để phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu hiện nay vẫn còn thiếu, khó tiếp cận được với sự phát triển rất nhanh của khoa học công nghệ.

Sự cạnh tranh cao giữa các ngành khoa học và kỹ thuật khác trong việc thu hút và giữ chân các học sinh, sinh viên có tiềm năng.

Sự thay đổi nhanh chóng và liên tục của công nghệ, đòi hỏi giảng viên và sinh viên phải cập nhật kiến thức liên tục để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động và đóng góp cho sự phát triển của ngành.

Từ năm 2024, với quy chế việc làm rõ ràng, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh ưu tiên tuyển dụng các giảng viên có trình độ tiến sĩ với mức lương phù hợp với vị trí công việc. Ngoài ra, giảng viên còn được tạo điều kiện thực hiện các đề tài nghiên cứu các cấp để nâng cao trình độ và có thêm thu nhập từ hoạt động nghiên cứu khoa học.

Hằng năm, Khoa Vật lý - Vật lý kỹ thuật duy trì tuyển dụng thêm giảng viên có trình độ tiến sĩ nhằm phát triển và nâng cao đội ngũ giảng viên. Với đội ngũ giảng viên trẻ, nhà trường còn có chính sách miễn học phí khi học các chương trình sau đại học nhằm giúp đội ngũ giảng viên nâng cao trình độ.

Giảng viên Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội hướng dẫn sinh viên làm thí nghiệm. Ảnh: NTCC.

Về phía Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội, mặc dù có rất nhiều thuận lợi và ưu thế trong công tác đào tạo, nhưng cũng không tránh khỏi những khó khăn chung, được Tiến sĩ Hoàng Chí Hiếu chỉ ra: Xã hội chưa nhận thức đúng về vai trò của ngành Vật lý học trong nền kinh tế xã hội; ngành này cần tuyển sinh những sinh viên có nền tảng học tập tương đối tốt, đặc biệt là các môn khoa học tự nhiên. Việc học tập cũng khó hơn các ngành khác. Thêm vào đó, tuy công tác truyền thông về các ngành khoa học cơ bản nói chung và Vật lý nói riêng nhà trường đã tăng cường làm tốt so với những năm trước, nhưng vẫn còn khiêm tốn so với các ngành “hot” khác.

“Chính vì vậy, nhà trường có những chính sách thu hút và tuyển dụng các giảng viên có trình độ tiến sĩ như ưu tiên các giảng viên được đào tạo ở nước ngoài; những giảng viên đặc biệt xuất sắc thì có cơ chế đặc thù cấp kinh phí xây dựng phòng thí nghiệm riêng” - thầy Hiếu thông tin.

Cần có thêm chính sách thu hút giảng viên, nhà khoa học và cho sinh viên vay ưu đãi

Từ những khó khăn trong công tác đào tạo tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Tiến sĩ Đặng Hoài Trung chia sẻ một số kiến nghị: “Thứ nhất, đầu tư vào nghiên cứu và cơ sở hạ tầng: Chính phủ và các tổ chức có thể đầu tư vào các dự án nghiên cứu vật lý học và xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết như phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu, và các thiết bị hiện đại để hỗ trợ nghiên cứu và giảng dạy.

Thứ hai, tạo ra môi trường học tập tích cực: Cung cấp môi trường học tập thú vị và tích cực có thể khuyến khích học sinh, sinh viên tham gia vào các khóa học vật lý học và thực hiện các dự án nghiên cứu. Điều này có thể bao gồm cải thiện chương trình giáo dục, cung cấp tài nguyên học liệu đa dạng, và tạo ra các cơ hội thực tập và nghiên cứu.

Thứ ba, tăng cường hợp tác giữa các tổ chức: Hợp tác giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và các tổ chức khác có thể giúp tạo ra một mạng lưới hỗ trợ mạnh mẽ cho ngành Vật lý học. Các chương trình hợp tác này có thể bao gồm trao đổi sinh viên và giảng viên, chia sẻ nguồn lực và kinh nghiệm, và phát triển các dự án nghiên cứu chung.

Thứ tư, khuyến khích sự đa dạng trong ngành: Để tăng cường sự đa dạng trong ngành vật lý học, cần tạo ra các chính sách và chương trình hỗ trợ đặc biệt cho các học sinh, sinh viên và nghiên cứu viên thuộc các cộng đồng thiểu số và phụ nữ.

Thứ năm, cải thiện chất lượng giáo viên và giảng viên: Đảm bảo rằng giáo viên và giảng viên trong ngành được đào tạo và phát triển một cách chuyên sâu và liên tục. Cung cấp các chương trình đào tạo và hỗ trợ để giúp họ nắm vững kiến thức mới nhất và phương pháp giảng dạy tiên tiến.

Thứ sáu, tạo ra các chính sách khuyến khích sự nghiên cứu và sáng tạo: Khuyến khích sinh viên và giảng viên tham gia vào các dự án nghiên cứu và sáng tạo thông qua việc cung cấp tài trợ và giải thưởng, cũng như tạo điều kiện cho việc công bố và chia sẻ kết quả nghiên cứu”.

Kiến nghị Nhà nước cần đầu tư tài chính vào các quỹ nghiên cứu khoa học cơ bản để các giảng viên, các nhà khoa học có nhiều đề tài nghiên cứu. Ảnh: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội cung cấp.

Về phía Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Trưởng khoa, Khoa Vật lý bày tỏ: “Nhà nước cần đầu tư tài chính vào các quỹ nghiên cứu khoa học cơ bản để các giảng viên, các nhà khoa học có nhiều đề tài nghiên cứu. Từ đó, nâng cao trình độ và phát triển thành nhiều nhóm nghiên cứu mạnh tiệm cận với thế giới.

Thêm vào đó, Nhà nước cần có chính sách thu hút các giảng viên, các nhà khoa học xuất sắc, nổi tiếng đang làm việc ở nước ngoài về làm việc cho các trường đại học có nghiên cứu khoa học cơ bản.

Ngoài ra, cần có thêm học bổng, chính sách cho vay ưu đãi học tập cho sinh viên ngành Vật lý”.

Nghiên cứu sinh Trịnh Hải Sơn - lĩnh vực Khoa học vật liệu tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore). Ảnh: NVCC.

Nghiên cứu sinh Trịnh Hải Sơn (sinh năm 1996), cựu sinh viên Khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội), hiện tại đang làm nghiên cứu sinh lĩnh vực Khoa học vật liệu tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) cho biết: “Trước đây, tôi lựa chọn lĩnh vực Vật lý học do đây là ngành khoa học có vị trí nền tảng và trung tâm trong mọi cuộc cách mạng về khoa học - kỹ thuật, là cơ sở để định hướng công nghệ tương lai, là nguồn lực định hình sức mạnh của mọi quốc gia.

Tôi lựa chọn tiếp tục con đường học vấn sau đại học vì muốn trau dồi kiến thức và sử dụng những kiến thức học được để đóng góp một phần nhỏ vào sự phát triển của khoa học - công nghệ nhằm cải thiện môi trường sống của con người. Tôi dự định sẽ tiếp tục đi theo con đường nghiên cứu, công tác ở một trường đại học hoặc một viện nghiên cứu nào đó và hy vọng có thể đóng góp cho sự nghiệp hiện đại hóa đất nước”.

“Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội là một trong những “cái nôi” đang làm rất tốt nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực khoa học cơ bản cho đất nước - đây là nguồn nhân lực không thể thiếu trong quá trình hiện đại hóa và bắt kịp các quốc gia phát triển trên thế giới.

Tôi cho rằng, để duy trì chất lượng hàng đầu đó, Nhà nước cần quan tâm đầu tư hơn về mặt tài chính nhằm giảm bớt gánh nặng học phí đối với sinh viên và nâng cao mức lương cho giảng viên và cán bộ nhà trường” - nghiên cứu sinh Trịnh Hải Sơn bày tỏ.

Đào tạo nên hướng đến gắn với mục tiêu sau cùng

Từ góc độ đại diện đơn vị sử dụng lao động, ông Nguyễn Hồng Thu - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển R&D, Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông đánh giá: “Hiện nay, tôi đang công tác ở bộ phận nghiên cứu phát triển sản phẩm trong lĩnh vực chiếu sáng. Và tôi thấy các sinh viên/học viên tốt nghiệp lĩnh vực vật lý cơ bản phù hợp với chuyên môn mà chúng tôi đang triển khai ở các lĩnh vực: Vật lý quang học; Vật lý khoa học vật liệu; Vật lý vô tuyến; Kỹ thuật vật lý; Vật lý điện tử….

Về chất lượng sinh viên, trước khi nhận vào làm việc chúng tôi thực hiện tuyển dụng theo quy định của công ty; một số tôi trực tiếp phỏng vấn cho thấy sinh viên hiện nay năng động, có chuyên môn tốt, kiến thức xã hội phong phú, trình độ ngoại ngữ so trước đây cũng được nâng lên đáng kể… Tuy nhiên, để vào làm được việc, vẫn còn phải qua quá trình đào tạo thực tế tại công ty; nhiều người có kỹ năng tự học tốt và hiệu quả làm việc vượt lên cao”.

Ông Nguyễn Hồng Thu - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển R&D, Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông. Ảnh: NVCC.

Ông Nguyễn Hồng Thu cũng cho biết thêm, tại công ty, có rất nhiều vị trí mà các sinh viên tốt nghiệp ngành Vật lý có thể đảm nhận như: Nghiên cứu phát triển, thiết kế sản phẩm mẫu, quản lý chất lượng, thiết kế mô phỏng; thử nghiệm viên…

“Thực tế, có nhiều kỹ sư đang làm việc tại các vị trí này trong công ty chúng tôi và đang phát huy tốt năng lực. Về thu nhập, tùy theo vị trí công việc và năng lực chuyên môn của từng nhân sự, chúng tôi đánh giá theo hiệu quả và kết quả công việc. Đối với sinh viên mới tốt nghiệp, chúng tôi còn quan tâm đến khả năng tự học, khả năng phát triển trong tương lai, bố trí công việc và người hướng dẫn phù hợp để các bạn mới tiếp cận nhanh, cũng như phát huy được sở trường” - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển R&D, Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông đề cập.

Cũng theo ông Thu, nhân lực ngành này cần trang bị thêm một số năng lực, kỹ năng như: Ngoại ngữ là điều kiện bắt buộc đối với công dân toàn cầu. Kỹ năng làm việc nhóm- thảo luận nhóm; nhưng tư duy độc lập. Tư duy sáng tạo và kỹ năng học tập liên tục đối với các công nghệ mới liên tục xuất hiện trong cuộc sống cũng như trong lĩnh vực cụ thể.

Công ty Cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông có nhiều vị trí mà sinh viên tốt nghiệp ngành Vật lý có thể đảm nhận. Ảnh: NVCC.

Theo đó, ông Thu kỳ vọng: “Đào tạo ngành Vật lý học nên hướng đến gắn với mục tiêu sau cùng như phục vụ nghiên cứu ở các viện; để giảng dạy ở các trường; để làm thực tế trong các nhà máy…; có thể tăng cường kết hợp với các đơn vị cụ thể để tiếp cận thực tế công việc, đồng thời mời thêm các chuyên gia ở các nhà máy/viện nghiên cứu… về giảng dạy trực tiếp cho sinh viên trong quá trình đào tạo (2 chiều)”.

Ông Nguyễn Hồng Thu cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi luôn giữ quan hệ chặt chẽ với các đơn vị giảng dạy và nghiên cứu. Hiện nay, chúng tôi đang hợp tác với hơn 10 trường đại học: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội); Trường Đại học Cần Thơ; Đại học Bách khoa Hà Nội; Học viện Nông nghiệp Việt Nam; Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông…) và hơn 10 viện nghiên cứu như Viện Khoa học vật liệu; Viện Kỹ thuật nhiệt đới; Viện Hải dương học (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); Viện Di truyền nông nghiệp...; để thực hiện công tác nghiên cứu phát triển sản phẩm mới; phát huy thế mạnh ở từng đơn vị và nguồn lực các chuyên gia các nhà khoa học ở các đơn vị nghiên cứu.

Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên nhận các sinh viên từ các trường vào thực tập tại đơn vị.

Đồng thời, tiếp nhận các nhóm sinh viên muốn tham quan cơ sở sản xuất, để các em biết sát thực tế sản xuất; chúng tôi cũng sẵn sàng nhận giới thiệu về chuyên môn trong lĩnh vực của mình cho sinh viên khi có yêu cầu…”.

Nghiên cứu sinh Trần Thị Y Vân (sinh năm 2001), cựu sinh viên khoa Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội), hiện tại đang là nghiên cứu sinh ngành Kỹ thuật Y sinh tại Đại học Quốc gia Singapore chia sẻ: “Một điều không thể phủ nhận với chương trình cử nhân ngành Vật lý của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội là đội ngũ giảng viên chất lượng gồm các giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đầu ngành, kết hợp cùng chương trình đào tạo luôn được cập nhật và đổi mới để phù hợp với sự phát triển của xã hội, cá nhân tôi đánh giá rất cao chương trình đào tạo.

Tuy nhiên, mang đậm tính lý thuyết và hàn lâm, các môn học không thể tránh khỏi sự khô khan, đôi khi có thể dẫn đến cảm giác “chán nản” ở sinh viên. Khuyến khích sinh viên tham gia vào các chương trình nghiên cứu từ sớm, có thể giúp các bạn có thêm cơ hội để thực hành, ứng dụng những kiến thức đã học, cũng là cách gia tăng hứng thú, sự tò mò với kiến thức mới”.

Mộc Trà